In de zorg voor mensen voor wie genezen niet meer mogelijk is, moeten de waarden, wensen en behoeften van deze mensen heel serieus worden genomen om de zorg persoonlijk vorm te geven. In de verpleeghuizen en thuis is de manier waarop verzorgenden, verpleegkundigen, pastores, dominees en artsen samenwerken verschillend. Er zijn hulpmiddelen om alles wat patiënten en naasten nodig hebben van zorgverleners een plaats te geven in de samenwerking.
Met actieonderzoek hebben we het gebruik van de methode Palliatief Redeneren als hulpmiddel voor betere palliatieve zorg in het verpleeghuis en thuis onderzocht.
In interviews vertelden patiënten en naasten dat de zorg kan verbeteren als zorgverleners meer luisteren naar wat patiënten echt willen en juist ook echt niet willen. Mensen vertelden de onderzoekers dat het niet altijd gemakkelijk is om aandacht te vragen als het druk is en er te weinig personeel is. Daardoor stellen patienten en naasten dan geen vragen en doen mensen zichzelf te kort. Samen met zorgteams hebben we een nieuwe manier van werken ontwikkeld om in een vaste vorm op vaste momenten aandacht te besteden aan wat de patient belangrijk vindt. We noemen die manier van werken de methode Palliatief Redeneren.
Door vanaf de start van de zorg aan patiënten te vragen wat hun lichamelijke problemen zijn, over welke dingen ze zich zorgen maken, of ze bedroefd, vergeetachtig, angstig of somber zijn maakt het zorgteam een persoonlijk verslag. Door iedere week dezelfde soort vragen te stellen en de antwoorden van patienten in het zorgteam te bespreken, gaan zorgverleners de patient beter kennen en meer zorg op maat geven. Het zorgteam zal de patient geregeld vragen wat de belangrijkste pijn en bezorgdheid is en daar de juiste zorg bij zoeken met bijv. medicijnen, voeding, beweging, rust en gesprekken. Patienten krijgen dan meer het gevoel geeft dat ze mogen zeggen en vragen wat ze willen omdat er met aandacht wordt geluisterd. Omdat de zorgteams op dezelfde manier werken gaan zorgverleners de persoonlijke waarden en wensen beter in de dossiers opschrijven. Daardoor wordt de zorg anders in volgorde aangeboden en is het gemakkelijker om samen met de patient en naasten te bespreken of de zorg tot minder pijn, bezorgdheid en meer rust en berusting leidt. Daardoor blijven er meer mogelijkheden om nog momenten te vinden om te genieten van het laatste deel van het leven.
Als alle verpleeghuizen en wijkteams de methode Palliatief Redeneren overnemen, verwachten we op basis van ons onderzoek dat de kwaliteit van leven in de laatste maanden van het leven verbetert. Ook wijst ons onderzoek uit dat de kans groter is dat patienten en hun naasten in de laatste weken van het leven meer zorg krijgen zoals ze wensen.
In de workshop 'Besluitvorming in de palliatieve fase (workshop)' maken deelnemers kennis met de methodiek en oefenen zij aan de hand van een casus met de beslisschijf en de 14 toepassingskaarten.
Dit project financieren we vanuit ons programma Palliantie. Met het programma zetten we ons in voor een goede kwaliteit van leven voor mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Dat betekent dat zij zorg en ondersteuning krijgen op lichamelijk, psychisch, sociaal en spiritueel vlak, aansluitend op hun wensen en behoeften. We stimuleren verbetering in de palliatieve zorg door samen met partijen uit beleid, onderzoek, praktijk en het onderwijs te investeren in kennisontwikkeling, verdere professionalisering van de palliatieve zorg en kennisbenutting van ontwikkelde resultaten.