Implementatie ‘Besluitvorming in de palliatieve fase' bij Antes; Verbetering kwaliteit van leven en zelfregie in de palliatieve fase voor patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen en/of verslavingsproblematiek
Projectomschrijving
In de palliatieve terminale zorg voor zowel patiënten met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) als verslaving zijn een aantal hiaten. Hospices zijn niet ingericht op mensen met EPA, terwijl ggz-instellingen onvoldoende zijn voorzien op palliatieve terminale zorg. De Medisch Psychiatrische Unit (MPU) van ggz-organisatie Antes is een afdeling waar somatische en psychiatrische expertise samenkomen en jaarlijks, samen met het Consultatief Palliatief Team van het Maasstad Ziekenhuis, zo’n 17 patiënten met palliatieve terminale zorg worden begeleid.
Doel
Het doel van dit project was het implementeren van het goede voorbeeld 'Besluitvorming in de palliatieve fase' op de MPU van Antes, voor mensen met EPA en/of verslavingsproblematiek.
Resultaten
Met de implementatie van 'Besluitvorming in de palliatieve fase' optimaliseerden we de kwaliteit, communicatie en deskundigheid van palliatieve terminale zorg voor patiënten met EPA of verslaving verder. Vanuit de MPU vindt nu kennisoverdracht en consultatie plaats aan interne en externe partners. Door aansluiting bij het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & omstreken is Antes nu onderdeel van de keten. Antes wil met dit verbeterproject een voorbeeld zijn voor andere ggz-instellingen.
Producten
Auteur: K. den Boer J. van der Vlugt
Auteur: K. den Boer
Auteur: K. den Boer J. van der Vlugt
Auteur: K. den Boer J. van der Vlugt
Auteur: K. den Boer
Auteur: K. den Boer J. van der Vlugt
Auteur: K. den Boer K. goedhart
Auteur: K.den Boer C.ter Huurne M.Flynn
Auteur: K. den Boer J. van der Vlugt
Verslagen
Eindverslag
Aanleiding
In Nederland leven ongeveer 281.000 patiënten met een ernstige psychiatrische aandoening (EPA). Daarvan wonen circa 24.000 patiënten op een afdeling voor langdurig verblijf bij een ggz-instelling of in een woonvorm voor beschermd wonen. Jaarlijks overlijden rond de 450 patiënten aan een natuurlijke dood in een ggz-instelling. Het is niet duidelijk hoe de zorg in deze laatste levensfase in de verschillende ggz-instellingen geregeld is.
Bij de meeste ggz-instellingen ontbreekt het aan kennis, methodiek en mogelijkheden om goede palliatieve terminale zorg (ptz) in te richten. In Rotterdam leert de ervaring dat hospices en verpleeghuizen terughoudend zijn wanneer patiënten met EPA worden aangemeld. Het gevolg is dat patiënten met EPA geen goede begeleiding aangeboden kan worden tijdens de laatste levensfase. De Medisch Psychiatrische Unit (MPU) van Antes, welke ingericht is op zowel somatische als psychiatrische behandelingen, heeft expertise op het gebied van ptz bij patiënten met EPA. Ze biedt jaarlijks begeleiding aan gemiddeld 17 patiënten met EPA tijdens de palliatieve terminale fase. Tijdens deze zorg bestaat nauwe samenwerking met het Consultatief Palliatief Team van het Maasstad Ziekenhuis.
Doel
Door implementatie van de best practice methodiek “Besluitvorming in de Palliatieve Fase” wilde Antes de kwaliteit, communicatie en deskundigheid ten aanzien van palliatieve terminale zorg voor patiënten met EPA binnen en buiten de organisatie optimaliseren.
Antes beoogde hiermee een voorbeeldfunctie te zijn voor andere ggz-instellingen.
Methode
De best practice methodiek “Besluitvorming in de Palliatieve Fase” is ontwikkeld door het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en het UMC Utrecht voor verpleegkundigen en artsen. Deze methodiek optimaliseert onder andere symptoommanagement, stelt de wens van de patiënt centraal, bevordert proactief plannen en verbetert multidisciplinaire samenwerking.
De methodiek is bij Antes, in samenwerking met het IKNL, gefaseerd geïmplementeerd waarbij gestart is op de MPU. Als eerste is het gehele multidisciplinaire team door het IKNL opgeleid in toepassing van de methodiek en richtlijnen door training en intervisie. Bij de trainingen en intervisies is verdieping aangebracht door ptz in de context van psychiatrie en verslaving te plaatsen. Daarna zijn op de MPU acht aandachtsfunctionarissen opgeleid die inmiddels een start hebben gemaakt om kennis en ervaringen te delen binnen en buiten de organisatie. Met de consultatiedienst biedt de MPU interne en externe verwijzers de mogelijkheid voor intercollegiaal overleg. Tijdens de implementatie is samenwerking gezocht met het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & omstreken (NPZR&o) en met de ketens. Samen met het NPZR&o worden de consultatiefunctie en een scholingsaanbod verder ontwikkeld.
De aandachtsfunctionarissen en consultatiedienst blijven ook na de looptijd van het project beschikbaar om opgedane kennis en ervaringen te delen gesteld. Hiermee bestendigen wij de de borging.
Resultaten
Na het structureel toepassen van de methodiek, de training en de intervisie van het IKNL is de kennis over ptz bij EPA vergroot. Daarnaast wordt nog meer volgens een vaste methodiek gewerkt en is zowel de samenwerking met de reguliere palliatieve zorg als de samenwerking tussen de verschillende disciplines verbeterd. Bovendien is een team van aandachtsfunctionarissen opgeleid om kennis en ervaringen te delen met interne en externe partners zodat borging van dit project is bestendigd. Ook is er een praktische en formele aansluiting bij het NPZR&o. Als laatste is gestart met toegepast wetenschappelijk onderzoek naar deze patiëntengroep.
Conclusies
De resultaten van het invoeren van het goede voorbeeld ‘Besluitvorming in de palliatieve fase’ wijzen erop dat de ptz voor EPA patiënten in de ggz is verbeterd en de samenwerking met de partners is versterkt.