Voor patiënten in de palliatieve fase blijkt palliatieve zorg een positief effect te hebben op de kwaliteit van leven. Toch vindt palliatieve zorg tot nu toe vaak pas heel laat in het ziektetraject plaats, terwijl een tijdige start de patiënt en naaste de kans geeft om na te denken over wat ze belangrijk vinden en waar de behoeften liggen op gebied van zorg en ondersteuning. Hier kunnen zorgverleners dan rekening mee houden in de zorgplanning. Daarom trainden we in dit project zorgprofessionals in het tijdig op het netvlies krijgen van patiënten die baat kunnen hebben bij palliatieve zorg, het altijd alert zijn op behoeften van de patiënt, en dit proactief te integreren in de zorgplanning.
Voor het ontwikkelen van de producten is veel onderzoek gedaan onder huisartsen, verpleegkundigen, geestelijk verzorgers, patiënten en naasten. We ontwikkelden een training waarin zorgprofessionals oefenen met trainingsacteurs. Ook werkten we aan een product om patiënten er bewust van te maken dat zij tijdens een consult aandacht kunnen vragen voor hun wensen en behoeften. De producten zijn voorgelegd aan eindgebruikers en waar nodig tussentijds aangepast. De werkzaamheden zijn vervolgens getoetst in de praktijk door onder andere focusgroepen en bijeenkomsten met patiëntvertegenwoordigers.
In dit project ontwikkelden we de volgende producten:
Er is onderzocht en aangetoond dat wanneer zowel patiënten als zorgverleners de resultaten en tools van dit project gebruiken, patiënten zich tijdens consulten beter gehoord voelen, en zorgverleners datgene wat voor patiënten van belang is meenemen in de behandeling.
In dit interview vertellen projectleider Yvonne Engels en verpleegkundig consulent palliatieve zorg Jolande IJsseldijk wat de meerwaarde is van de ontwikkelde training en hulpmiddelen. 'Oefenen in de training maakte mij bewust hoe ik zingeving ter sprake breng en gaf handvatten dit te verbeteren,' aldus Jolande.