Mobiele menu

Memory control; Molecular mechanisms that control the scope of immunological memory

Projectomschrijving

Immunologisch geheugen, dat wil zeggen immuniteit, zorgt er voor data als we eenmaal hersteld zijn van een infectie, we niet nog een keer ziek kunnen worden gemaakt door hetzelfde virus. Vaccinatie zorgt voor immuniteit zonder dat je eerst ziek hoeft te worden. Hoewel sommige vaccins levenslange bescherming bieden, werkt de griepprik meestal maar een jaar. Dit komt omdat griep heel snel muteert en niet langer herkend wordt door het immuunsysteem. Dat betekent dat er limieten zijn aan het herkenningsvermogen van immunologisch geheugen tegen een gegeven ziekteverwekker. In dit project hebben we onderzocht welk biologisch mechanisme deze limieten bepaalt. We hebben ontdekt dat infectie met een virus immuuncellen
activeert die met hoge specificiteit, en dus hoge efficientie, deze ziekteverwekker aan kunnen vallen, maar ook cellen met lage specificteit. Het voordeel van deze laag-specifieke cellen is dat er een grotere kan is dat zij een gemuteerd virus herkennen dan de hoog-specifieke cellen. Bovendien hebben we ontdekt dat laag specifieke cellen een speciaal overlevings-mechanisme
activeren dat wordt onderdrukt in hoog-specifieke cellen (die een ander overlevingsmechanisme gebruiken) en zeer laag-specifieke cellen (die geen overlevingsmechanime hebben en dus worden geëlimineerd). Middels manipulatie van dit mechanisme met medicijnen hebben we, in muizen, aan kunnen tonen dat we de hoeveelheid laag-specifieke cellen kunnen
vergroten of verkleinen. Dit onderzoek biedt daarom mogelijkheden voor de ontwikkeling van vaccins met een bredere beschermende werking of juist met een grotere specificiteit.

Bereikte resultaten

Het deel van het immuunsysteem dat immuniteit genereert bestaat uit miljoenen cellen die elk een ander stukje virus of bacterie herkennen. Wij hebben gevonden dat infectie met een virus tientallen van deze cellen activeert. Sommige hiervan hebben een hogere specificiteit dan andere. Cellen met zeer lage specificeit kunnen niet de vereiste overlevingsmechanismen
activeren en worden geelimineerd om te voorkomen dat ze kostbare nutrienten verbruiken. Cellen met hogere affiniteit activeren een specifiek overlevingsmechanisme wat ze in staat stelt om een geheugencel te worden, maar niet om een cel te worden die actief bij draagt aan het bevechten van dit virus (effector cel). Hoog-specifieke cellen activeren een tweede
overlevingsmechainsme, waardoor ze zowel geheugen als effector cellen vormen. In dit onderzoek hebben we de het eiwit gevonden dat het eerste overlevingsmechanisme aan zet. Tevens hebben we ontdekt welk overlevings-eiwit door dit centrale eiwit wordt aangestuurd. Met medicijnen konden we vervolgens dit overlevings-eiwit remmen in muizen. Het gevolg hiervan
was dat de specificiteit van de respons tegen het eerste virus toe nam. Echter, de laag-specifieke cellen hebben een grotere kans om een gemuteerd virus te herkennen dan de hoog-specifieke cellen. Een tweede infectie met een gemuteerd virus werd daarom beter bevochten in dieren waarbij de laag-specifieke cellen nog aanwezig waren. In dit onderzoek hebben we dus aangetoond wat de breedte van immunologisch geheugen bepaalt en hoe we deze breedte kunnen manipuleren.

Producten

Titel: NK cells link obesity-induced adipose stress to inflammation and insulin resistance
Auteur: Wensveen, Felix M, Jelencic, Vedrana, Valentic, Sonja, Šestan, Marko, Wensveen, Tamara Turk, Theurich, Sebastian, Glasner, Ariella, Mendrila, Davor, Štimac, Davor, Wunderlich, F Thomas, Brüning, Jens C, Mandelboim, Ofer, Polic, Bojan
Magazine: Nature Immunology
Link: http://www.nature.com/ni/journal/v16/n4/full/ni.3120.html
Titel: The “Big Bang” in obese fat: Events initiating obesity-induced adipose tissue inflammation
Auteur: Wensveen, Felix M., Valentic, Sonja, Šestan, Marko, Turk Wensveen, Tamara, Polic, Bojan
Magazine: European Journal of Immunology
Link: http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/eji.201545502/full
Titel: Interactions between adipose tissue and the immune system in health and malnutrition
Auteur: Wensveen, Felix M., Valentic, Sonja, Šestan, Marko, Turk Wensveen, Tamara, Polic, Bojan
Magazine: Seminars in Immunology
Link: http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1044532315000706
Titel: Nonalcoholic fatty liver disease - A multisystem disease?
Auteur: Mikolasevic, Ivana, Milic, Sandra, Turk Wensveen, Tamara, Grgic, Ivana, Jakopcic, Ivan, Stimac, Davor, Wensveen, Felix, Orlic, Lidija
Magazine: World Journal of Gastroenterology
Titel: NKG2D Promotes B1a Cell Development and Protection against Bacterial Infection
Auteur: Lenartic, Maja, Jelencic, Vedrana, Zafirova, Biljana, Ožanic, Mateja, Marecic, Valentina, Jurkovic, Slaven, Sexl, Veronika, Šantic, Marina, Wensveen, Felix M., Polic, Bojan
Magazine: Journal of Immunology
Link: http://www.jimmunol.org/content/198/4/1531.long
Titel: Antigen-affinity controls pre-germinal center B cell selection by promoting Mcl-1 induction through BAFF receptor signaling
Auteur: Wensveen, Felix M., Slinger, Erik, van Attekum, Martijn HA, Brink, Robert, Eldering, Eric
Magazine: Scientific Reports
Link: http://www.nature.com/articles/srep35673
Titel: NKG2D: A versatile player in the immune system
Auteur: Jelencic, Vedrana, Lenartic, Maja, Wensveen, Felix M., Polic, Bojan
Magazine: Frontiers in Immunology
Titel: NK cell receptor NKG2D sets activation threshold for the NCR1 receptor early in NK cell development
Auteur: Jelencic, Vedrana, Šestan, Marko, Kavazovic, Inga, Lenartic, Maja, Marinovic, Sonja, Holmes, Tim D., Prchal-Murphy, Michaela, Lisnic, Berislav, Sexl, Veronika, Bryceson, Yenan T., Wensveen, Felix M., Polic, Bojan
Magazine: Nature Immunology
Titel: Virus-Induced Interferon-? Causes Insulin Resistance in Skeletal Muscle and Derails Glycemic Control in Obesity
Auteur: Šestan, Marko, Marinovic, Sonja, Kavazovic, Inga, Cekinovic, Ðurdica, Wueest, Stephan, Turk Wensveen, Tamara, Brizic, Ilija, Jonjic, Stipan, Konrad, Daniel, Wensveen, Felix M., Polic, Bojan
Magazine: Immunity
Titel: NKG2D stimulation of CD8+ T cells during priming promotes their capacity to produce cytokines in response to viral infection in mice
Auteur: Kavazovic, Inga, Lenartic, Maja, Jelencic, Vedrana, Jurkovic, Slaven, Lemmermann, Niels A.W., Jonjic, Stipan, Polic, Bojan, Wensveen, Felix M.
Magazine: European Journal of Immunology
Titel: Chronic lymphocytic leukemia development is accelerated in mice with deficiency of the pro-apoptotic regulator NOXA
Auteur: Slinger, E., Wensveen, F. M., Guikema, J. E., Kater, A. P., Eldering, E.
Magazine: Haematologica
Link: http://www.haematologica.org/content/101/9/e374.long
Titel: NKG2D: A Master Regulator of Immune Cell Responsiveness
Auteur: Wensveen, Felix M., Jelencic, Vedrana, Polic, Bojan
Magazine: Frontiers in Immunology
Titel: NKG2D ligands mediate immunosurveillance of senescent cells.
Auteur: Sagiv A, Burton DG, Moshayev Z, Vadai E, Wensveen F, Ben-Dor S, Golani O, Polic B, Krizhanovsky V
Magazine: Aging
Link: http://www.aging-us.com/article/5d8Rg5ARJFqi69K5J/text

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Vaccination is an efficient way to generate protection against a variety of dangerous diseases. Unfortunately, classical, antibody-inducing vaccines fail to provide long-term protection against rapidly mutating viruses like influenza and HIV. Against these pathogens, T-cell mediated immunity is more efficient. Much effort in the field is therefore being directed towards the design of better immunizing antigens, to date without much success. We propose that protective immunity against rapidly diversifying pathogens is not achieved with better antigens, but by enhancing the scope of T-cell memory. The naïve T-cell pool consists of millions of clones, each unique based on its T-cell receptor (TCR). Upon infection, only a few clones are recruited to generate antigen-specific memory. When more unique memory-clones are directed against a pathogen, chances are higher that mutants are still recognized. To date no systematic research has been undertaken to identify factors that control memory diversity. In this project I will identify key molecules that control memory-clone selection to elucidate whether vaccines may benefit from increased memory diversity. I will set up novel murine models for in vitro generation of memory cells and analysis of the role of TCR-affinity on memory formation. With this platform, I will perform high-throughput screening for the identification of genes involved in the regulation of TCR affinity-dependent memory cell formation. In addition, a new mouse model will be generated for the specific deletion of genes in memory T-cells. This system will be used to verify the functional in vivo effects of candidate genes on memory cell diversity. Finally, I will demonstrate the clinical relevance of our murine findings by corroborating our observations in novel human cell culture systems. In summary, I propose to investigate a currently under-appreciated aspect of immunity using innovative and state-of-the-art techniques. Our work aims to initiate a new research field, leading to a more rational design of broad neutralizing vaccines. Therefore, we consider our project of high scientific, economic and social relevance.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
91614029
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2017
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. F.M. Wensveen
Verantwoordelijke organisatie:
Amsterdam UMC- locatie AMC