Treatment of anxiety disorders in children with autistic-spectrum disorders
Projectomschrijving
Producten
Auteur: drs. M.C.H.P. Hendriks & prof. dr. S.M. Bögels
Magazine: Tijdschrift voor Orthopedagogiek
Verslagen
Eindverslag
Autisme spectrum stoornissen (verder aangeduid als ASS) worden gekenmerkt door kwalitatieve tekortkomingen in de communicatie en sociale interactie, en beperkte interesses en stereotiepe gedragingen (DSM-IV-TR, 2000). Comorbiditeit van angststoornissen komt bij deze doelgroep vaak voor. Cognitieve gedragstherapie is een effectieve behandeling voor angststoornissen bij kinderen in de algemene populatie (zonder ASS). De vraag of deze behandeling ook (kosten-) effectief is voor kinderen met ASS werd onderzocht in een multi-center RCT.
Onderzoeksvragen:
1. Is het cognitief-gedragstherapeutische programma Denken + Doen = Durven effectiever dan standaard zorg voor de behandeling van angststoornissen bij kinderen met ASS? Voor deze onderzoeksvraag werd een groep kinderen met ASS en comorbide angstproblemen die CGT ontvingen (n = 34) vergeleken met een groep kinderen met ASS en comorbide angstproblemen die standaard zorg ontvingen (n = 34). De gebruikte effectmaat was het percentage (primaire) angstvrije kinderen en de afname in angstsymptomen.
2. Generaliseren de effecten van een angstgeoriënteerde CGT bij kinderen met ASS ook naar andere (probleem-)gebieden? Voor deze onderzoeksvraag werd gekeken of CGT ook een effect had op andere gebieden (algemene psychopathologie, kwaliteit van leven, gezinsfunctioneren). Hiervoor werden 68 gezinnen waarvan de kinderen CGT hadden gekregen voor de behandeling van hun angststoornissen gevolgd over een periode van 6 maanden (voor de start van CGT, direct na CGT en 3 maanden na CGT).
3. Is CGT kosteneffectief in vergelijking met standaard zorg voor de behandeling van angststoornissen bij kinderen met ASS? Voor deze onderzoeksvraag werd een groep (n = 33) kinderen met ASS die CGT ontvingen vergeleken met een groep (n = 31) kinderen met ASS die standaard zorg ontvingen. De gebruikte effectmaat was het percentage (primaire) angstvrij kinderen en de hoeveelheid gezondheidswinst (verbetering van kwaliteit van leven uitgedrukt in QALY’s). Voor de kosten werd zowel een maatschappelijk als gezondheidszorgperspectief aangenomen.
De gezinnen die deelnamen aan het onderzoek zijn geworven via 6 GGZ-instellingen verspreid over Nederland. Alle kinderen hadden een diagnose ASS en comorbide angststoornissen en waren geïndiceerd voor behandeling (van angsten). Zij werden op een wachtlijst geplaatst in afwachting van zorg. Indien ouders en kind toestemming gaven voor deelname aan het onderzoek vond de eerste onderzoeksmeting (voormeting) plaats. Direct na (3 maanden) behandeling (CGT of standaard zorg) vond een nameting plaats. Alleen bij de gezinnen in de CGT-conditie vond een derde onderzoeksmeting, 3 maanden na de nameting, plaats (follow up).
zie bijlage: 'Samenvatting van de voortgang'