Mobiele menu

Huisartsen en hulpzoekgedrag in achterstandswijken in de Covid-19 crisis

Projectomschrijving

De meeste patiënten van huisartsen in achterstandswijken zeiden de Covid-19 regels belangrijk te vinden en vonden het niet moeilijk de regels na te leven. Veel patiënten dachten aan het begin van de Covid-19 epidemie dat de huisartsenzorg niet bereikbaar was. Volgens de huisartsen was bijna 90% van de patiëntencontacten op afstand: telefonisch, beeldbellen of e-mail. Een gedeelte van de huisartsen dacht negatief over zorg op afstand voor minder taalvaardige inwoners of met een lage opleiding.

Resultaten

Het onderzoek bevestigt dat de zorg voor patiënten met migratieachtergrond tijdens Covid-19 minder vaak op afstand was en dat zij vaker het huisartsenspreekuur bezochten. Verder kwam naar voren dat mensen met chronische ziekten of financiële problemen vaker mentale problemen hadden. Voor deze groepen worden laagdrempelige voorzieningen aan tijdens de corona crisis aanbevolen. Ook is goede voorlichting nodig over hoe besmetting kan worden voorkomen en hoe de huisarts kan worden bereikt.

Context organisatie van zorg

Dit onderzoek is één van de 10 onderzoeken naar het onderwerp ‘organisatie van zorg’. De COVID-19-pandemie heeft een negatieve impact gehad op het gehele zorgsysteem in Nederland. De resultaten van dit onderzoek helpen bij het inrichten van zorg, zodat hoogwaardige kwaliteit van zorg geleverd kan blijven worden. Dit geldt zowel voor ziekenhuiszorg, als huisartsenzorg, geestelijke gezondheidszorg en thuiszorg.

Daarnaast is dit onderzoek gefinancierd met de subsidieregeling 'Wetenschap voor de Praktijk'. Deze subsidieregeling was beschikbaar voor organisaties, die praktische problemen wilden oplossen, die opkwamen als gevolg van de coronacrisis en de maatregelen daartegen. In totaal zijn 56 projecten met deze regeling gefinancierd.

ZonMw werkt, samen met opdrachtgevers, beleidsmakers, onderzoekers, patiënten, praktijkprofessionals, dataprofessionals en internationale partners, aan mogelijkheden om nu en in de toekomst met onderzoek en kennis bij te dragen aan oplossingen in de strijd tegen het coronavirus en COVID-19 en de effecten daarvan op de maatschappij.

Uitvoerende partijen

Erasmus Universiteit Rotterdam

Verslagen


Eindverslag

In achterstandswijken doen de inwoners een intensief beroep op de huisarts. Medewerkers van huisartsenpraktijken in deze wijken en patiënten werkten mee aan interviews over de gevolgen van Covid-19 voor het zoeken naar hulp. Het onderzoek is belangrijk omdat een hogere drempel om de huisarts te bezoeken misschien gevolgen heeft voor kwetsbare groepen in de wijken. Het onderzoek laat zien, dat volgens de patiënten de huisartsenzorg niet bereikbaar was aan het begin van de Covid-19 epidemie. Bijna alle patiëntencontacten waren toen op afstand: telefonisch, beeldbellen of e-mail. Door huisartsen wordt dergelijke zorg minder geschikt gevonden voor patiënten met een lage opleiding of die minder goed de taal spreken. Patiënten met migratieachtergrond blijken ook vaker het spreekuur te bezoeken in plaats van op afstand zorg te krijgen. Goede voorlichting is nodig over hoe de huisarts kan worden bereikt. Ook is het belangrijk dat de zorg goed te bereiken is voor mensen met chronische ziekten of financiële problemen. Zij hadden vaker mentale problemen tijdens Covid-19.

Samenvatting van de aanvraag

In achterstandswijken is er een overconsumptie van eerstelijnszorg, niet alleen vanwege de hogere prevalentie van gezondheidsproblemen, maar ook vanwege een lagere zelfredzaamheid, waardoor de druk op de huisartsenpraktijk groot is. Huisartsenpraktijken in achterstandswijken in Rotterdam willen het bieden van zorg op afstand bij het afschalen van Covid-19 maatregelen voortzetten, met behoud van kwaliteit van zorg. De huisartsen en POH’s zullen de volgende werkwijze, waarmee in coronacrisis ervaring is opgedaan, waar dit gewenst is, actief verder implementeren: 1)Alternatieven voor face-to-face patiëntcontact: e-mailconsulten, telefonisch, beeldbellen (apps) 2)Actief aanbieden van informatie via e-health, thuisarts.nl, etc. Zij nemen het initiatief tot dit onderzoek naar de gevolgen van meer zorg op afstand voor de zorgvraag. Het doel van de huidige studie is om een eerste meting uit te voeren naar de voortzetting van mogelijkheden om zorg op afstand te verlenen en de invloed die dit heeft op het hulpzoekgedrag en de tevredenheid van de diverse patiëntenpopulatie, met een nadruk op de frequente bezoeker. We doen een meting bij patiënten en huisartsen/POH’s. Interviews worden gehouden met huisartsen en POH’er over de veranderingen in de eerstelijnszorg in de huisartsenpraktijk in de perioden van het infectiegevaar en de periode van geleidelijke afschaling. De praktijken registreren enkele gegevens. Interviews vinden plaats met de patiëntenpopulatie naar (determinanten van) hulpzoekgedrag en Corona preventief gedrag. De positieve elementen van zorg op afstand met gebruik van reeds beschikbare nieuwe media (apps, thuisarts.nl, e-mail) kunnen direct worden geïmplementeerd.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
10430042010058
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2020
2021
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. P.L. Kocken
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus Universiteit Rotterdam