Mobiele menu

De maatschappelijke dynamiek van de COVID-19 pandemie: onderwijs, sociaal-economische positie en solidariteit

Projectomschrijving

De grote maatschappelijke effecten van de COVID-19 pandemie zullen niet gelijk verdeeld zijn over de samenleving en bestaande ongelijkheden in de samenleving kunnen hierdoor worden versterkt. Een onderzoeksteam van de UvA, EUR en VU gaat de gevolgen van het coronavirus op maatschappelijke ongelijkheden daarom in kaart brengen. Specifiek kijkt het onderzoeksteam naar de terreinen van werk en inkomen, het onderwijs, sociaal-psychologisch welbevinden, en onderlinge solidariteit en vertrouwen. Ze gaan op zoek naar maatschappelijke scheidslijnen, zullen kwetsbare groepen identificeren, en beleidsstrategieën formuleren voor het versterken van veerkracht van personen, organisaties en samenleving. De bevindingen zijn relevant voor maatschappij en wetenschap. Dit project sluit aan bij een ander ZonMw gefinancierd project: Social Impact of Physical Distancing on Vulnerable Populations during COVID-19 in the Netherlands.

Doel

Gevolgen COVID-19 pandemie op maatschappelijke ongelijkheden in kaart brengen.

Onderzoeksopzet

Gebruik nieuwe data om gevolgen pandemie in kaart te brengen en bestaande data om kwetsbare groepen te identificeren.

Eerste resultaten

  • Onderwijs
    • Kansenongelijkheid in het onderwijs versterkt
    • Thuisscholing
    • Wegvallen eindtoets en bijstellen adviezen, onduidelijkheid procedure 
    • Digital divide
  • Beleidsimplicaties
    • Geef leerlingen de tijd en adviseer bij twijfel hoog
    • Breng verbanden tot stand tussen scholen aan weerszijden van de overgang (PO/VO)
    • Zet in op langdurige hersteloperatie van achterstanden

Uitvoerende partijen

Universiteit van Amsterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam en de Vrije Universiteit Amsterdam

Meer informatie

Projectleidersbijeenkomst 10 februari 2021: COVID-19 en Kwetsbare groepen

Er is een grote groep burgers in het publieke domein die door hun kwetsbare positie hard wordt geraakt door de gevolgen van COVID-19. Wat zijn de behoeften van deze kwetsbare burgers? Tijdens de bijeenkomst op 10 februari 2021 lieten onderzoekers zien wat er speelt en wat we kunnen doen om knelpunten aan te pakken en in behoeften te voorzien. Bekijk het verslag van de bijeenkomst: Kwetsbare burgers tijdens de coronapandemie.

Context

Waar in de eerste fases van de COVID19-epidemie vooral nadruk lag op de fysieke gezondheid, is er later steeds meer ruimte gekomen voor de mentale gezondheid. Onder mentale gezondheid verstaan we goed in je vel zitten. ZonMw financiert verschillende projecten over mentale gezondheid en mentale weerbaarheid. Die projecten kunnen gaan over de hele samenleving, maar ook vaak over een speciale doelgroep, zoals bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking of daklozen.

Verslagen


Eindverslag

De COVID-19-pandemie heeft de samenleving ontwricht. We onderzochten de maatschappelijke consequenties van de pandemie op het terrein van onderwijs, werk en inkomen, solidariteit, en vertrouwen in instituties. In het onderwijs nemen ongelijkheden toe als gevolg van de schoolsluitingen en het afzeggen van de eindtoets in het basisonderwijs. Sociale milieus verschillen in de hulpbronnen die ouders kunnen aanwenden om hun kinderen te helpen met school, zoals hulp bij huiswerk en digitale infrastructuur. Scholen verschillen ook in de mate waarin men “digitaal voorbereid” was voor de snelle overschakeling naar online onderwijs, waarbij overigens de digitaliteit van scholen niet samenhing met hun leerlingcompositie.

Qua welbevinden zijn de resultaten in het onderwijs enigszins geruststellend; er lijkt geen neergaande trend te zijn onder leerlingen in de basisschool en de eerste klas van het voortgezet onderwijs in hoe goed leerlingen in hun vel zitten. Ook hebben leerlingen de overgang van de basisschool naar het VO gemakkelijk ervaren. Maar onder volwassenen, met name onder kwetsbare groepen met lagere inkomens en opleidingsniveaus, namen gevoelens van somberheid toe, mede als gevolg van een verslechtering van de situatie en vooruitzichten op de arbeidsmarkt. Qua maatschappelijk vertrouwen zien we dan ook dat dit, in de tweede helft van 2020, afnam. Waar de samenleving veel vertrouwen had in de politiek bij het begin van de pandemie, nemen kloven in de samenleving toe.

In dit project adresseren we de maatschappelijke consequenties van de COVID-19 pandemie. Meer specifiek kijken we naar uitkomsten op de terreinen van werk & inkomen, onderwijs, sociaal-psychologisch welbevinden, solidariteit, en vertrouwen in instituties. We doen onderzoek op data speciaal verzameld om de gevolgen van de pandemie in kaart te brengen, en onderzoek op bestaande data om kwetsbare groepen te identificeren. We onderzoeken maatschappelijke scheidslijnen, identificeren kwetsbare groepen, en formuleren beleidsstrategieën voor het versterken van veerkracht van personen, organisaties en de samenleving.

Samenvatting van de aanvraag

In dit project adresseren we de maatschappelijke consequenties van de COVID-19 pandemie. Meer specifiek kijken we naar uitkomsten op de terreinen van werk & inkomen, onderwijs, sociaal-psychologisch welbevinden, solidariteit, en vertrouwen in instituties. We doen onderzoek op data speciaal verzameld om de gevolgen van de pandemie in kaart te brengen, en onderzoek op bestaande data om kwetsbare groepen te identificeren. We onderzoeken maatschappelijke scheidslijnen, identificeren kwetsbare groepen, en formuleren beleidsstrategieën voor het versterken van veerkracht van personen, organisaties en de samenleving.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
10430032010003
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2020
2021
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. H.G. van de Werfhorst
Verantwoordelijke organisatie:
Universiteit van Amsterdam