Daklozen en Corona, lessen voor de toekomst van medische zorg en opvang
Projectomschrijving
Dakloze mensen vormen een hoog-risicogroep voor een COVID-19 infectie vanwege hogere kans op blootstelling aan het virus en een grotere kans op complicaties. De preventieve gedragsmaatregelen zijn lastig voor hen en de gevolgen ervan voor hun dagelijks leven groot. De aard en omvang van de door de straatdokters in negen steden geregistreerde COVID-19-gerelateerde contacten laten zien dat de dakloze populatie niet zwaarder is getroffen dan andere delen van de bevolking, ondanks het feit dat zij relatief vaak lijden aan onderliggende ziekten die de kwetsbaarheid voor ernstig verlopende infecties vergroot. Er was een hoger percentage positief geteste patiënten onder daklozen met een migratieachtergrond. De Corona maatregelen hadden een grote negatieve impact op dakloze mensen. De mentale gezondheid ging achteruit met name veel somberheid en angst. Er was meer bestaansonzekerheid zoals minder inkomen en werk en minder vertrouwen in overheid en instanties, vooral door gebrek aan begrijpelijk informatie. Dit gold ook voor vaccinaties, hoewel de opkomst daarbij redelijk was dankzij het vaccineren op locatie door vertrouwde artsen en verpleegkundigen in samenwerking met de GGD. Geïnterviewde straatdokters, ambtenaren en dakloze mensen ervoeren de kleinschalige, 24-uurs opvang zeer positief vanwege de grotere mate van rust voor de dakloze mensen. Samen met alle betrokkenen zijn aanbevelingen geformuleerd voor pandemiebestendige en duurzame opvang en sociaal-medische zorg voor dakloze mensen. Deze zijn aangeboden aan VWS.
Resultaten
De resultaten zijn gepubliceerd in een aantal factsheets. Bekijk de resultaten op coronatijden.nl.
Uitvoerende partijen
Radboud UMC en Pharos
Meer informatie
Projectleidersbijeenkomst 10 februari 2021: COVID-19 en Kwetsbare groepen
Er is een grote groep burgers in het publieke domein die door hun kwetsbare positie hard wordt geraakt door de gevolgen van COVID-19. Wat zijn de behoeften van deze kwetsbare burgers? Tijdens de bijeenkomst op 10 februari 2021 lieten onderzoekers zien wat er speelt en wat we kunnen doen om knelpunten aan te pakken en in behoeften te voorzien. Bekijk het verslag van de bijeenkomst: Kwetsbare burgers tijdens de coronapandemie.
Context
Waar in de eerste fases van de COVID19-epidemie vooral nadruk lag op de fysieke gezondheid, is er later steeds meer ruimte gekomen voor de mentale gezondheid. Onder mentale gezondheid verstaan we goed in je vel zitten. ZonMw financiert verschillende projecten over mentale gezondheid en mentale weerbaarheid. Die projecten kunnen gaan over de hele samenleving, maar ook vaak over een speciale doelgroep, zoals bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking of daklozen.
Producten
Auteur: Van Loenen, T., Mennis, E., Hobus, M. en van den Muijsenbergh, M.
Auteur: Van Loenen, T., Hunik, L., de Wijk, E., Kloosterman, M., van den Muijsenbergh, M,.
Auteur: Van Eijs, D., Van Loenen, T., van den Muijsenbergh, M,.
Auteur: Sow, J., Van Loenen, T., & Van den Muijsenbergh, M.
Auteur: Kloosterman, M., de Wijk, E., van den Muijsenbergh, M,. Van Loenen, T.
Auteur: Van den Muijsenbergh, M,. Kloosterman, M., Biersteker Leeuwis, F. en Van Loenen, T.
Auteur: Tessa van Loenen, Maria van den Muijsenbergh
Link: https://www.coronatijden.nl/resultaten-dakloosheid-en-corona/
Auteur: Van Loenen, T., Hunik, L., de Wijk, E., Kloosterman, M., van den Muijsenbergh, M,.
Auteur: Sow, J., Guldemeester L., van den Muijsenbergh, M,. Van Loenen, T.,
Auteur: Tessa van Loenen, Maria van den Muijsenbergh
Link: https://www.coronatijden.nl/resultaten-dakloosheid-en-corona/
Link: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0296754
Auteur: van Loenen, T., Van den Muijsenbergh, M., Sow, J., Kloosterman, M., De Wijk, E., van Eijs, D.
Auteur: Maria van den Muijsenbergh
Link: https://www.streetmedicine.org/symposium-2021
Verslagen
Eindverslag
Samenvatting van de aanvraag
Dakloze mensen vormen een hoogrisicogroep voor Covid-19 infectie vanwege hogere expositiekans en grotere kans op complicaties. De preventieve gedragsmaatregelen zijn lastig voor hen en de gevolgen ervan voor hun dagelijks leven groot. Inzicht in omvang en gevolgen van Covid-19 infectie en maatregelen onder deze kwetsbare groep ontbreekt. Zij komen zelden in gewone huisartsenpraktijken, maar wel bij straatdokters. Dit onderzoek wil inzicht krijgen in 1) COVID-19 infecties onder dakloze mensen en mogelijke veranderingen in zorgvragen voor andere klachten en huisartsenzorg voor dakloze mensen 2) de gevolgen van de epidemie voor dakloze mensen en voor de keten van zorg en ondersteuning 3) de implementatie van gemeentelijk “Corona beleid” m.b.t. dakloze mensen, en van nieuwe initiatieven voor zorg en opvang met nadrukkelijk aandacht voor goede voorbeelden 4) de invloed van de epidemie op het aantal dakloze mensen, de samenstelling van de populatie en de redenen van nieuwe dakloosheid 5) Met deze inzichten ontwikkelen we met participatieve actieonderzoekmethode technieken, in co-creatie met alle betrokkenen, adviezen voor zorg en opvang voor daklozen, voor scholing en voor de preventie van (toename van) dakloosheid. We verzamelen kwantitatieve en kwalitatieve gegevens in acht steden uit patiëntenregistraties,interviews met dakloze mensen, ervaringsdeskundigen, gemeentelijke beleidsmakers, professionals en vrijwilligers betrokken bij zorg en opvang van dakloze mensen. Tussentijds worden resultaten gedeeld met VWS en professionals voor beleid op korte termijn. Eindresultaten en adviezen worden gedeeld in rapporten, conferenties en wetenschappelijke publicaties. Een sterk consortium van ervaringsdeskundigen en belangenbehartigers, en ervaren mensen uit zorg, opvang en wetenschap garandeert de haalbaarheid. Dit onderzoek levert een bijdrage aan passende zorg en opvang van een kwestbare groep mensen tijdens epidemieen, en in de toekomst.