Mobiele menu

Scrutinizing (in)efficient use of cholecystectomy: a randomized trial concerning variation in practice.

Projectomschrijving

In Nederland worden jaarlijks ongeveer 19.000 galblaasverwijderingen uitgevoerd. Bovenbuikklachten en galstenen, aangetoond met een echo, zijn vaak de genoemde reden voor een galblaasoperatie. Het verschilt echter sterk per ziekenhuis en regio hoeveel van dergelijke operaties worden verricht per aantal verzekerden. Waarschijnlijk komt dit doordat een hoog percentage van de Nederlandse bevolking galstenen heeft en de juiste indicatie voor een operatie niet goed onderzocht is. Een betere indicatiestelling vooral bij patiënten zonder typische galsteenkolieken, zal het aantal nodeloze galblaasoperaties in Nederland verminderen en kosten besparen.

In deze studie is gekeken welke patiënten het meeste baat hebben bij een galblaasverwijdering. In meerdere ziekenhuizen werd de huidige standaardzorg vergeleken met een strategie van geoptimaliseerde indicatiestelling (restrictieve strategie) voor een galblaasverwijdering. Er zijn 1067 patiënten geanalyseerd, 530 in de restrictieve strategie en 537 in standaardzorg. In de standaardzorg bleek 59,8% van de patiënten pijnvrij 1 jaar na behandeling en 56,2% van de patiënten in de restrictieve strategie, waardoor de restrictieve zorg marginaal verschilde met de standaardzorg. Er werden wel 7,7% minder galblaasverwijderingen verricht in de restrictieve arm. Patiënten in beide groepen waren even tevreden over hun behandeling (gemiddeld rapportcijfer 8,4)

Richtlijn

Bekijk de bijbehorende richtlijn in de FMS Richtlijnendatabase

Producten

Titel: Restrictive strategy versus usual care for cholecystectomy in patients with gallstones and abdominal pain (SECURE): a multicentre, randomised, parallel-arm, non-inferiority trial
Auteur: Aafke H van Dijk 1, Sarah Z Wennmacker 2, Philip R de Reuver 3, Carmen S S Latenstein 2, Otmar Buyne 4, Sandra C Donkervoort 5, Quirijn A J Eijsbouts 6, Joos Heisterkamp 7, Klaas In 't Hof 8, Jan Janssen 9, Vincent B Nieuwenhuijs 10, Henk M Schaap 11, Pascal Steenvoorde 12, Hein B A C Stockmann 6, Djamila Boerma 13, Gert P Westert 14, Joost P H Drenth 15, Marcel G W Dijkgraaf 16, Marja A Boermeester 1, Cornelius J H M van Laarhoven 2
Magazine: Lancet. 2019 Jun 8;393(10188)
Link: https://doi.org/10.1016/s0140-6736(19)30941-9
Titel: Cost-effectiveness of Restrictive Strategy Versus Usual Care for Cholecystectomy in Patients With Gallstones and Abdominal Pain (SECURE-trial)
Auteur: Carmen S S Latenstein 1, Sarah Z Wennmacker 1, Aafke H van Dijk 2, Joost P H Drenth 3, Gert P Westert 4, Cornelis J H M van Laarhoven 1, Marja A Boermeester 2, Philip R de Reuver 1, Marcel G W Dijkgraaf 5; SECURE trial collaborators
Magazine: Ann Surg . 2022 Aug 1;276(2)
Link: https://doi.org/10.1097/sla.0000000000004532
Titel: A randomized controlled trial to compare a restrictive strategy to usual care for the effectiveness of cholecystectomy in patients with symptomatic gallstones
Auteur: P. R. de Reuver1*, A. H. van Dijk2, S. Z. Wennmacker1, M. P. Lamberts3, D. Boerma4, B. L. den Oudsten5,M. G. W. Dijkgraaf6, S. C. Donkervoort7, J. A. Roukema5,8, G. P. Westert9, J. P. H. Drenth3, C. J. H. van Laarhoven1and M. A. Boermeester2
Magazine: BMC Surgery 2016 Jul 13;16(1)
Link: https://doi.org/10.1186/s12893-016-0160-3
Titel: Statistical analysis plan of a randomized controlled trial to compare a restrictive strategy to usual care for the effectiveness of cholecystectomy (SECURE trial).
Auteur: Wennmacker SZ, van Dijk AH, Drenth JPH, Donkervoort SC, Boerma D, Westert GP, van Laarhoven CJHM, Boermeester MA, Dijkgraaf MGW, de Reuver PR.
Magazine: Trials 2018 Nov 3;19(1)
Link: https://doi.org/10.1186/s13063-018-2989-5
Titel: Beter beslissen bij patiënten met galstenen
Auteur: Namens de SECURE studiegroep,Mark Lamberts,Sarah Wennmacker, Philip de Reuver
Magazine: MAGMA
Titel: Variatie in de indicatiestelling voor een cholecystectomie
Auteur: Prof. dr. M.A. Boermeester MSc, hoogleraar chirurgie en klinisch epidemioloog, AMC; prof. dr. C.J.H.M. van Laarhoven MSc, hoogleraar chirurgie, Radboudumc.
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Heelkunde
Titel: Optimalisatie van indicatiestelling cholecystectomie
Auteur: A.H van Dijk, namens de SECURE-studiegroep
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Link: https://www.ntvg.nl/artikelen/optimalisatie-van-indicatiestelling-cholecystectomie
Titel: Evidence Based Medicine In Complicated And Uncomplicated Gallstone Disease
Auteur: AH van Dijk, SZ Wennmacker, PR de Reuver, CSS Latenstein, SC Donkervoort, QAJ Eijsbouts, J Heisterkamp, KH in ‘t Hof, J Janssen, VB Nieuwenhuis, HM Schaap, P Steenvoorde, HBAC Stockmann, D.Boerma, GP Westert, JPH Drenth, MGW Dijkgraaf, MA Boermeester,CJHM van Laarhoven
Titel: Optimalisatie van behandeling van patiënten met galstenen
Auteur: P.R. de Reuver, GE chirurg, Radboudumc, NijmegenA.H. van Dijk, Arts-onderzoeker, Academisch Medisch Centrum, AmsterdamS.Z. Wennmacker, Arts-onderzoeker, Radboudumc, NijmegenM.A. Boermeester, GE chirurg, Academisch Medisch Centrum, AmsterdamC.J.H.M. van Laarhoven, GE chirurg, Radboudumc, Nijmegen
Titel: Evidence Based Medicine In Complicated And Uncomplicated Gallstone Disease
Auteur: AH van Dijk

Verslagen


Eindverslag

Deze samenvatting mag niet online worden gepubliceerd tot het wetenschappelijke hoofdartikel van de SECURE-trial gepubliceerd is in een medisch wetenschappelijk tijdschrift. In Nederland heeft 5-22% van de bevolking galstenen. Een op de vijf van deze mensen zal pijnklachten hiervan krijgen (‘symptomatisch galsteenlijden’). Momenteel is een kijkoperatie, waarbij de galblaas wordt verwijderd, de eerste keus in de behandeling van symptomatisch galsteenlijden. Na deze operatie is echter een derde van de patiënten niet van zijn of haar pijnklachten af. Tevens bestaat er variatie tussen de verschillende ziekenhuizen in Nederland met betrekking tot het percentage patiënten met galstenen en pijnklachten in de buik dat een galblaasoperatie krijgt onder de verdenking symptomatisch galsteenlijden. De combinatie van de persisterende pijnklachten en variatie in patiënten selectie voor galblaasverwijdering duidt op ondoelmatig gebruik van galblaasverwijderingen. In de SECURE-trial hebben we onderzocht of een meer strikte selectie voor een galblaasverwijdering leidt tot minder galblaasoperaties die geen effect hebben op pijnklachten, terwijl het totale aantal pijnvrije patiënten niet belangwekkend daalt. Daartoe is in de SECURE-trial de standaardzorg voor patiënten met buikpijnklachten en galstenen vergelijken met een restrictiever beleid, waarin alleen patiënten met typische klachten van galstenen werden geselecteerd voor een galblaasoperatie. Patiënten die wel galstenen maar niet de typische klachten van galstenen hadden kregen verder onderzoek naar andere oorzaken van de klachten en bijpassende behandeling. In de standaardzorg bleek 59,8% van de patiënten pijnvrij één jaar na behandeling vergeleken met 56,2% van de patiënten bij het restrictieve beleid (verschil 3,6%). Daarmee is de restrictieve zorg niet non-inferieur aan de standaardzorg. Patiënten in beide groepen zijn wel even tevreden over hun behandeling (gemiddeld rapportcijfer 8,4). Daarnaast zijn er in de restrictieve groep 7,7% minder operaties uitgevoerd. De restrictieve strategie was daarmee gemiddeld €168 tot €282 goedkoper per patiënt dan de standaardzorg, maar dit weegt niet op tegen een wat lager percentage pijnvrije patiënten. In een specifieke subgroep van vrouwen met licht tot matig overgewicht, was de restrictieve strategie zowel kostenbesparend (€253-€392 goedkoper) als effectiever (4,5% meer patiënten pijnvrij en 10% minder operaties dan in de standaardzorg). De landelijke budgettaire impact voor toepassing van de restrictieve strategie alleen in deze specifieke subgroep van patiëntengroep, en standaardzorg voor alle overige patiënten met galstenen en pijnklachten, is beperkt.
Rationale: In Nederland heeft 5-22% van de bevolking galstenen. Van deze mensen zal 1 op de 5 ook klachten krijgen (‘symptomatisch galsteenlijden’). Op dit moment is de laparoscopische cholecystectomie (een kijkoperatie waarbij de galblaas wordt verwijderd) de eerste keus is in de behandeling van symptomatische galsteenlijden. Hoewel deze operatie in Nederland ongeveer 20.000 keer per jaar wordt uitgevoerd, blijft 1 op de 3 mensen (30-40%) toch buikklachten houden na de operatie. Het is op dit moment dus niet duidelijk wanneer iemand wel baat heeft bij de operatie en wanneer niet. Dat komt onder andere door een grote praktijkvariatie onder chirurgen en regio’s en door het gebrek aan een evidence-based richtlijn. Doel: Het optimaliseren van de indicatiestelling van laparoscopische cholecystectomie bij ongecompliceerd galsteenlijden Opzet: Multicenter gerandomiseerde trial Populatie: Patiënten, ouder dan 18 jaar, met een verdenking op ongecompliceerd symptomatisch galsteenlijden Interventies: Patiënten worden gerandomiseerd tussen twee groepen. Groep A,’ usual care’, is de standaardzorg, dus een behandeling volgens de expertise van de behandelend arts, volgens de richtlijn van het ziekenhuis en in overleg met de patiënt. In groep B, ‘restrictive care’, is de behandeling van de patiënt afhankelijk van de symptomen die hij/zij beschrijft. Bij ‘galsteen-specifieke’ klachten komt de patiënt in aanmerking voor cholecystectomie en bij ‘aspecifieke’ klachten wordt er een alternatief beleid ingezet. Patienten die niet willen deelnemen aan de randomisatie worden geregistreerd. Uitkomstmaten: De primaire uitkomst is de proportie van pijnvrije patiënten. Daarnaast zijn onze secundaire eindpunten onder andere het aantal galsteen gerelateerde en algemene complicaties, kwaliteit van leven en tijdsduur tot pijnvrij. Sample size: We zijn er bij onze sample size berekening vanuit gegaan dat de restrictive care tenminste hetzelfde resultaat zal geven als de usual care. Met een non-inferiority grens van 5% , een alfa van 0,05 en een power van 80% hebben we dan 1038 evalueerbare patiënten nodig. Kosteneffectiviteit: De economische evaluatie zal een kosteneffectiviteits- en kostenutiliteitsanalyse vanuit een maatschappelijk perspectief omvatten. Tevens worden budget impact analyses verricht.

Samenvatting van de aanvraag

Samenvatting Doel: De huidige praktijkvariatie in het aantal cholecystectomieën in patiënten met galstenen en buikklachten toont ondoelmatig gebruik van zorg aan. In dit onderzoek wordt een stapsgewijze selectie voor een operatie geëvalueerd om de uitkomst te verbeteren en het aantal cholecystectomieën te reduceren. Hypothese: Het percentage persisterende klachten na een stapsgewijze selectie van patiënten met galsteenlijden voor een operatie is niet hoger dan bij de nu gebruikelijke zorg waarbij patiënten met buikklachten en galstenen een operatie ondergaan. Deze stapsgewijze selectie zal zorgen voor een efficiënter zorggebruik en zal het aantal cholecystectomieën verminderen. Studie opzet: Een gerandomiseerde gecontroleerde studie Studie populatie: Patiënten met buikklachten en stenen in de galblaas. Interventie: Strategie A is de huidige ingeburgerde zorg met de praktijkvariatie in het uitvoeren van laparoscopische cholecystectomie. Strategie B is een restrictieve strategie met gestandaardiseerde indicatiestelling en intervalevaluatie met stapsgewijze selectie voor laparoscopische cholecystectomie. Uitkomstmaten: Percentage pijnvrije patiënten na een jaar follow-up, aantal cholecystectomieën, complicaties als gevolg van galsteenlijden of een operatie, kosteneffectiviteit, budget impact. Sample size berekening: 986 evalueerbare patiënten Kosteneffectiviteitanalyse: De economische evaluatie zal een kosteneffectiviteits- en kostenutiliteitsanalyse vanuit een maatschappelijk perspectief omvatten. Tevens worden budget impact analyses verricht vanuit het perspectief van de overheid, verzekeraar en zorgaanbieder. De geschatte reductie van 25% in het aantal uitgevoerde cholecystectomieën, met daarmee geassocieerde deviatie van zorg, zou over een periode van 4 jaar een besparing kunnen opleveren tussen de 32,5 en 65 miljoen euro. Tijdspad: totaal 3 jaar. 4 maanden voorbereiding, 26 maanden inclusie en follow-up van 986 patiënten, 6 maanden data-analyse en rapportage. Summary Objective: Current practice variation in selection of patients with gallbladder stones and abdominal complaints for cholecystectomy is not efficient. Here we evaluate stepwise selection for surgery to improve patient outcome and to reduce the number of cholecystectomies. Hypothesis: Stepwise selection of patients with cholecystolithiasis for cholecystectomy is not inferior to usual care with respect to the patient reported outcome, but attributes to a more appropriate use of care and provides a basis for a lower number of cholecystectomies performed.This may improve patients’ health status, prevent complications, reduce health care demand and lower costs. Study design: Randomized controlled trial Study population: Patients with abdominal pain and gallbladder stones. Intervention: Strategy A comprises usual care with practice variation in performing laparoscopic cholecystectomy. Strategy B is a restrictive strategy with standardized work-up and interval evaluation with stepwise selection for laparoscopic cholecystectomy. Outcome measures: Proportion of patients with pain relief at a year follow-up, number of cholecystectomies, complications of stones or surgery, cost-effectiveness, budget impact. Sample size calculation: 986 evaluable patients Cost effectiveness analysis: Economic evaluation will be performed from societal perspective as cost-effectiveness and cost-utility analyses. Budget impact analyses from governmental, health insurer and health care provider perspectives will also be performed. An estimated reduction of 25% of performed cholecystectomies, including subsequent deviation of care, would save between 32.5 and 65 million euros over a period of 4 years. Time Schedule: Three year timeline: 4 months run-in-time, 26 months inclusion period and follow-up of 986 patients and completed with a 6 months data analysis and reporting.

Kenmerken

Projectnummer:
837002004
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2013
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. M.A. Boermeester
Verantwoordelijke organisatie:
Amsterdam UMC - locatie AMC