Mobiele menu

Implementing a routine outcome monitoring system to study the effectiveness of long-term psychoanalytic treatment and therapeutic decision making in four cohorts of personality disordered and/ or recurrent or chronic depressive patients

Projectomschrijving

Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie zijn behandelvormen die doorgaans lang duren (tot wel 5 jaren). In Amsterdam is onderzocht hoe effectief beide behandelvormen zijn op een afname van de psychische klachten, op het kunnen aangaan van sociale contacten en op  veranderingen in de persoonlijkheid van de patiënt. Hiertoe werden deze parameters gemeten bij patiënten die zich in verschillende stadia van de psychoanalyse of psychoanalytische psychotherapie bevonden (begin, 1 jaar na aanvang, einde van behandeling en 1-2 jaar na einde behandeling). De gemeten gegevens werden vergeleken met veranderingen in de tijd van deze gegevens bij onbehandelde patiënten. Psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie blijken de klachten en de sociale onaangepastheid te verminderen en het aangaan en onderhouden van contacten te verbeteren. De behandelingen zijn beide kosteneffectief, waarbij psychoanalyse duurder is dan psychoanalytische psychotherapie.

Producten

Titel: Differential selectivity of patients assigned to long-term psychoanalytic treatment.
Auteur: Drs. C.C. Berghout & Dr. J. Zevalkink.
Magazine: Journal of the American Psychoanalytic Association
Titel: Klinisch geval of worried well?
Auteur: Drs. C.C. Berghout & Dr. J. Zevalkink.
Magazine: Psychologie & Gezondheid
Titel: Is de combinatie van MMPI- en Rorschach gegevens van nut voor psychoanalytische indicatiestelling?
Auteur: Drs. M. Romp & Dr. J. Zevalkink
Magazine: Tijdschrift voor Psychotherapie
Titel: Identifying clinical cases among patients assigned to long-term ambulatory psychoanalytic treatment
Auteur: Drs. C.C. Berghout & Dr. J. Zevalkink
Magazine: Bulletin of the Menninger Clinic
Titel: Klinische besluitvorming ten aanzien van indicatie voor psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie
Auteur: Dr. J. Zevalkink & Drs. C.C. Berghout
Magazine: Tijdschrift voor Psychotherapie
Titel: Mental health characteristics of patients assigned to long-term ambulatory psychoanalytic treatment
Auteur: Dr. J. Zevalkink & Drs. C.C. Berghout
Magazine: Psychotherapy Research
Titel: Expanding the evidence base for the cost-effectiveness of long-term psychoanalytic treatment.
Auteur: Dr. J. Zevalkink & C.C. Berghout
Magazine: Journal of the American Psychoanalytic Association
Titel: Tegenwoordigheid van geest
Auteur: Dr. J. Zevalkink

Verslagen


Eindverslag

Doel onderzoeksproject Wetenschappelijk onderzoek naar de effectiviteit van langdurige psychoanalytische behandelingen (psychoanalyse en psychoanalytische psychotherapie). Voorstudie en opzet onderzoek In een voorstudie is allereerst onderzocht of er in de onderzochte patiëntengroep voldoende psychopathologie te meten was (dat was het geval). Vervolgens is een onderzoeksopzet gekozen die past bij de behandelingsduur en de verwachte effecten. Dit betreft een zogenoemde cohortopzet, waarbij vier groepen patiënten van ongeveer 60-65 personen gevolgd zijn gedurende een jaar (drie meetmomenten). Deze vier groepen verschilden in de fase van behandeling: begin, 1 jaar na aanvang, 2-3 maanden na afsluiting en 1-2 jaar na afsluiting (follow-up). Gegevens De verzamelde gegevens hebben betrekking op behandeleffectiviteit, kosteneffectiviteit en prestatie-indicatoren. Resultaten behandeleffectiviteit · Psychoanalytische behandelingen blijken effectief te zijn (significante vermindering) op angst- en depressieklachten. Het merendeel van de onderzoeksgroep bleek voorafgaande de behandeling te lijden onder chronische angst- en/of depressieklachten. · Psychoanalytische behandelingen zijn eveneens effectief (significante verbetering) bij het aangaan en onderhouden van contacten of relaties met anderen. · Wat betreft structurele persoonlijkheidsproblematiek is de behandeling ook effectief gebleken ten aanzien van het verminderen van sociale onaangepastheid en desorganisatie en de mate van sociale introversie. Nadere bestudering van subgroepen van mensen met dezelfde beginproblemen op het gebied van de persoonlijkheid geeft aan dat vrouwen meer baat hebben bij psychoanalyse dan bij psychoanalytische psychotherapie. Resultaten kosteneffectiviteit Uit deze gegevens komt naar voren dat psychoanalyse duurder is dan psychoanalytische psychotherapie, maar dat in doelmatigheidstermen de psychoanalyse nog steeds ‘good value’ is en de psychoanalytische psychotherapie beschouwd kan worden als zeer kosteneffectief. Prestatie-indicatoren (kwaliteit van zorg) Viervijfde van de onderzoeksgroep beoordeelde de behandeling als effectief. Op patiënttevredenheid is hoog gescoord (rapportcijfer tegen de acht). Beide uitkomsten liggen boven het niveau van landelijke benchmarks. Wat betreft patiëntgerichtheid zijn de scores op de meeste punten vergelijkbaar of aanzienlijk hoger dan de landelijke benchmark (bejegening, vervulling zorgwensen), maar is verbetering mogelijk op een punt als informatievoorziening over het te verwachten resultaat van de behandeling. Conclusie Wat deze studie heeft laten zien is dat langdurende psychoanalytische behandelingen zeer effectief zijn in het reduceren van symptomen en klachten (d = 1.09 – 1.22) en redelijk effectief in het verbeteren van het functioneren van de persoonlijkheid (d = 0.51 – 0.79). Vergeleken met natuurlijke terugval data, is het effect van psychoanalytische behandelingen op symptoom vermindering aan het einde van de behandeling ongeveer tien keer groter, en tijdens follow-up nog steeds ongeveer negen keer groten in vergelijking met geen behandeling. Ten aanzien van persoonlijkheidsproblemen is het effect ongeveer vijf keer groter dan geen behandeling, ook bij follow-up. Een meta-analyse van kortdurende psychotherapie heeft laten zien dat 48% van de patienten was hersteld van hun gemiddelde chronische depressie (De Maat et al, 2007). Patienten die niet waren hersteld na kortdurende therapie (77%) meldden zich voor langdurende psychotherapie. Onze resultaten laten zien dat succes ratio’s inderdaad verbeterden na een langerdurende behandeling. Zelfs meer overtuigend is dat de resultaten ook werden gevonden bij follow-up. Dit impliceert dat structurele persoonlijkheidsveranderingen inderdaad zijn opgetreden, met name op het gebied van sociale onaangepastheid en introversie. In het bijzonder bleek psychoanalyse meer effectief voor vrouwelijke patienten in vergelijking met psychoanalytische psychotherapi
In het project werken vier GGZ-instellingen samen om de effectiviteit van ambulante psychoanalytische psychotherapie en psychoanalyse in de reguliere praktijk te meten bij patiënten met persoonlijkheidsstoornissen en/of chronische of recidiverende depressiviteit. Effectiviteit wordt nagegaan met behulp van een cliënten volgsysteem speciaal ontwikkeld voor langdurige psychotherapeutische behandelingen. Verder zal het project de bruikbaarheid van het cliënten volgsysteem evalueren in het maken van kwaliteitsindicatoren en het verbeteren van de transparantie in klinische besluitvorming. Effectiviteit wordt onderzocht in vier cohorten waarbij de instroommomenten verschillen qua fase waarin de patiënten zich in de behandeling bevinden: voorafgaande, 1 jaar na aanvang, aan het eind en 1-2 jaar na afloop van de behandeling. De patiënten in elk cohort zullen worden gevolgd op drie momenten in de tijd met zes maanden ertussen. De cohorten zullen worden vergeleken op relevante klinische, theoretische en empirische uitkomst- en procesmaten. Met behulp van de gekozen onderzoeksopzet kunnen resultaten worden verzameld in een relatief korte periode die betrekking hebben op de effectiviteit van een langdurige behandeling. De gegevens richten zich ten eerste op gezondheidseffectiviteit en ten tweede op kosteneffectiviteit. In vergelijking met geëxtrapoleerde gegevens van natuurlijk herstel verwachten we dat psychoanalytische behandelingen effectief zullen zijn in het verminderen van de symptomatologie en het verbeteren van het interpersoonlijk en intrapsychisch functioneren van patiënten. Tevens verwachten we dat een hogere dosering effectiever zal zijn dan een lagere dosering. Ten aanzien van kosteneffectiviteit verwachten we dat de gezondheidskosten van patiënten met gelijksoortige problematiek die geen psychoanalytische behandeling hebben ondergaan op termijn hoger zullen zijn dan die van patiënten die wel behandeld zijn en ook dat een hoge dosering kosteneffectiever zal blijken dan een lagere dosering. Tot slot verwachten we betekenisvolle kwaliteitsindicatoren te construeren voor langdurige psychotherapeutische behandelingen en te vinden dat therapeuten en andere gebruikers de indicatoren steeds vaker bij hun beslissingen zullen gaan betrekken.

Samenvatting van de aanvraag

The proposed project is a collaboration of four mental health institutes who aim to study the effectiveness of ambulant psychoanalytic psychotherapy and psychoanalysis in regular clinical practice in patients suffering from personality disorders and/ or recurrent or chronic depression. This will be accomplished using a routine outcome monitoring system especially developed for long-term psychotherapeutic treatments. In addition, the project evaluates the usefulness of the monitoring system in producing quality indicators and transparency in therapeutic decision making. The effectiveness will be studied in four cohorts that differ in the phase in which the patients are in treatment: before, at one year, at the end, and one to two years after treatment (follow-up). The patients in each cohort will be measured at three points in time with a six-month interval. These cohorts will be compared on clinically, theoretically and empirically important outcome and process measures. In this way, results can be obtained in a comparatively short period over a long-term treatment. We expect psychoanalytic treatment to be effective in reducing the patient's symptomatology and to improve the patient's interpersonal and intrapsychic functioning and overall well-being to a non-clinical level after 3 to 5 years of psychoanalytic treatment with dose and frequency of sessions per week correlating positively with improvement rates. Furthermore, we expect psychoanalytic treatment to be cost-effective in comparison to health costs for patients with similar pathology who do not receive psychotherapeutic treatment (natural remission). Finally, we expect to construct meaningful quality indicators for long-term psychotherapeutic treatment and to find that clinicians and administrators will start to use these indicators to guide their decision making. Het voorgestelde project is een samenwerking tussen vier GGZ-instellingen dat tot doel heeft de effectiviteit van ambulante psychoanalytische psychotherapie en psychoanalyse in de reguliere praktijk te meten bij patiënten met persoonlijkheidsstoornissen en/ of chronische of recidiverende depressiviteit. Effectiviteit wordt nagegaan met behulp van een cliënten volgsysteem speciaal ontwikkeld voor langdurige psychotherapeutische behandelingen dat routinematig zal worden ingezet. Verder zal het project de bruikbaarheid van het cliënten volgsysteem evalueren in het maken van kwaliteitsindicatoren en het verbeteren van de transparantie in klinische besluitvorming. Effectiviteit zal worden onderzocht in vier cohorten die verschillen in de fase waarin de patiënten zich in de behandeling bevinden: voorafgaande, 1 jaar na aanvang, aan het eind en 1-2 jaar na afloop van de behandeling. De patiënten in elk cohort zullen worden gevolgd op drie momenten in de tijd met zes maanden ertussen. De cohorten zullen worden vergeleken op belangrijke klinische, theoretische en empirische uitkomst- en procesmaten. Op deze manier kunnen resultaten worden verzameld in een relatief korte periode over de effectiviteit van een langdurige behandeling. We verwachten dat psychoanalytische behandeling effectief zal zijn in het verminderen van de symptomatologie van de patiënt en het verbeteren van het interpersoonlijk en intrapsychisch functioneren van de patiënt in die mate dat diens algemene welbevinden op een niet-klinisch niveau komt na 3 tot 5 jaar behandeling waarbij frequentie van de sessies per week waarschijnlijk positief correleert met de mate van verbeteringen. Verder wordt verwacht dat de psychoanalytische behandeling kosten effectief (doelmatig) is in vergelijking met gezondheidskosten van patiënten met gelijksoortige problematiek die geen psychotherapeutische behandeling krijgen. Tot slot, verwachten we betekenisvolle kwaliteitsindicatoren te construeren voor langdurige psychotherapeutische behandelingen en te vinden dat therapeuten en andere gebruikers de indicatoren steeds vaker bij hun beslissingen zullen gaan betrekken. Treatment effectiveness - Cost effectiveness - Evidence-based medicine - Psychoanalytical therapy - Psychoanal - Patient outcome assessment - Followup studies

Kenmerken

Projectnummer:
94504414
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2004
2007
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. D.J. Zevalkink
Verantwoordelijke organisatie:
NPI