Mobiele menu

Unraveling the formula of an integrated approach toward health in Overvecht, a deprived area.

Projectomschrijving

De wijk Overvecht in Utrecht heeft veel kwetsbare ouderen, allochtonen en werklozen in slechte gezondheid. De eerstelijnszorg werkt innovatief samen met gemeente en bewoners aan gezondheid en welzijn vanuit de organisatie "Overvecht Gezond". De organisatie gebruikt een preventieve en integrale benadering: men probeert (verergering van) problemen te voorkomen door breder te kijken dan medische klachten. Huisartsen ontwikkelden hiertoe het 4 Domeinen model. Met dit model wordt gekeken naar het samenspel tussen problemen op vier domeinen: geestelijk, lichamelijk, sociaal en maatschappelijk.

Overvecht laat zien hoe samenwerking tussen cliënt, zorg en het sociale domein leidt tot een goede aanpak van complexe gezondheidsproblematiek in een achterstandswijk. Doel van het onderzoek is inzicht verkrijgen in en optimalisatie van de samenwerking, acceptatie en ervaring van patiënten, kosten van de organisatie en zorg, en effecten op gebruik van zorg.

Verslagen


Eindverslag

Samenvatting
Inwoners van achterstandswijken hebben vaak sociaal-maatschappelijke problemen en een slechte ervaren gezondheid. De druk op de huisartsenzorg is hoog. In de wijk Utrecht Overvecht werken eerstelijns zorgverleners en hulpverleners uit het sociaal domein samen in de wijkaanpak Krachtige basiszorg. Door middel van interviews, focusgroepen, vragenlijsten en video-observaties onderzochten we hoe deze samenwerking verloopt en wat de werkzame elementen zijn van Krachtige basiszorg. De studie laat zien dat er op gebied van samenwerking tussen professionals en organisaties in Overvecht veel gebeurd en bereikt is. Professionals in de wijk ervaren een gedeelde visie op de begeleiding van patiënten met gestapelde problematiek en een grote bereidheid tot samenwerken. Er zijn verschillende afspraken geïmplementeerd om maatwerk en samenwerking rond een patiënt op professioneel niveau te stimuleren. Een andere praktijkvoering en personele invulling, meer tijd voor de patiënt en aandacht voor de onderliggende problematiek met behulp van het 4D-model, persoonlijke kennismaking met de partners in de wijk en het creëren van een gezamenlijke lerende omgeving zijn essentiële onderdelen van Krachtige basiszorg. Op basis van de resultaten van dit onderzoek is een toolkit samengesteld met bruikbare procedures, formulieren, tips, randvoorwaarden die voor alle huisartsenpraktijken of gezondheidscentra die Krachtige basiszorg in hun wijk willen opzetten. De Toolkit is voor iedereen vrij beschikbaar.

In een achterstandswijk, zoals Overvecht in Utrecht, hebben veel bewoners complexe en meervoudige problemen op meerdere domeinen. Huisartsen, en andere zorgprofessionals, ervaarden daar dat de traditionele manier van werken ontoereikend was en ontwikkelden een integrale aanpak: de ‘Krachtige basiszorg’. De doelen die met deze Krachtige basiszorg worden nagestreefd zijn: (1) zorg bieden dichtbij de bewoner, (2) focus verleggen van ‘ziekte en zorg’ naar ‘gezondheid en gedrag’, en (3) meer aandacht voor eigen regie en kracht van bewoners. Een belangrijk aspect hierbij is samenwerking binnen een netwerk van zorg- en welzijnsprofessionals van verschillende domeinen. In de Krachtige basiszorg staat het 4 Domeinenmodel (4D-model) centraal, dit is een communicatie- en analyse instrument voor professionals in het medische en sociale domein. Het model geeft inzicht in wat er speelt in de domeinen lichaam, geest, maatschappelijk en sociaal, hoe deze elkaar onderling beïnvloeden en wat de invloed is op de gezondheidsbeleving van de cliënt. Het 4D-model wordt gebruikt voor zowel de communicatie tussen hulpverleners en cliënt als tussen hulpverleners onderling. Daarnaast zijn er op wijkniveau samenwerkingsafspraken gemaakt tussen betrokken partijen uit de verschillende domeinen.
Om de zorg verder te kunnen verbeteren is het van belang om inzicht te krijgen in wat er binnen de Krachtige basiszorg precies wel of niet succesvol is, en waar het nog beter kan. Het doel van dit onderzoek is daarom het beschrijven van de kritische elementen van deze werkwijze. Wat zijn deze elementen en onder welke voorwaarden komen ze het beste tot uiting? Wat kan verbeterd worden in de samenwerking tussen professionals en organisaties? Hoe ervaren cliënten de werkwijze en wat kan verbetert worden in de samenwerking met cliënten?
Dit wordt onderzocht door kwalitatief (interviews en focusgroepen) en kwantitatief (vragenlijsten) onderzoek bij professionals en cliënten. Ook wordt door middel van video-observatieonderzoek gekeken naar de communicatie tussen huisarts en patiënt en tussen praktijkondersteuner (POH)-GGZ en patiënt. Tenslotte worden de effecten van deze werkwijze op de efficiënte van doorverwijzingen en gemaakte kosten geëvalueerd.

Samenvatting van de aanvraag

De wijk Overvecht in Utrecht heeft veel kwetsbare ouderen, allochtonen en werklozen in slechte gezondheid. De eerstelijnszorg werkt innovatief samen met gemeente en bewoners aan gezondheid en welzijn vanuit de organisatie "Overvecht Gezond". De organisatie gebruikt een preventieve en integrale benadering: men probeert (verergering van) problemen te voorkomen door breder te kijken dan medische klachten. Huisartsen ontwikkelden hiertoe het 4 Domeinen model. Met dit model wordt gekeken naar het samenspel tussen problemen op vier domeinen: geestelijk, lichamelijk, sociaal en maatschappelijk.

Overvecht laat zien hoe samenwerking tussen cliënt, zorg en het sociale domein leidt tot een goede aanpak van complexe gezondheidsproblematiek in een achterstandswijk. Doel van het onderzoek is inzicht verkrijgen in en optimalisatie van de samenwerking, acceptatie en ervaring van patiënten, kosten van de organisatie en zorg, en effecten op gebruik van zorg.

Kenmerken

Projectnummer:
531001212
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2017
2020
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. ir. J.C. Korevaar
Verantwoordelijke organisatie:
NIVEL