Mobiele menu

Samen bouwen aan Vertrouwen

Projectomschrijving

Aanleiding: op zoek naar succesvolle factoren binnen PaTz-groepen

PaTz is een methodiek om de kwaliteit, samenwerking en overdracht rond palliatieve zorg thuis te verbeteren. In Rotterdam zijn inmiddels 22 groepen actief die zich bezighouden met palliatieve thuiszorg (PaTz). Aanleiding voor dit project was de vraag wat de succesvolle factoren zijn in deze PaTzgroepen.

Proces: interviews, vragenlijst en interventies

Het project startte met interviews over de samenwerking in de PaTz-groepen. Ook werd door de deelnemers een vragenlijst ingevuld over de dingen die konden verbeteren in de samenwerking. Op basis hiervan werden interventies voorgesteld om de PaTzgroepen te verbeteren. Voorbeelden van de interventies zijn het gezamenlijk huisbezoek, Utrecht Symptoom Dagboek-Rotterdam (USD-R), After Death Analysis (ADA) en verbreding van de PaTz. Andere interventies moesten het proces ondersteunen, zoals werken met de PaTz Portal, het effectief inbrengen van een casus in een PaTz-bijeenkomst, het bespreekbaar maken van moeilijke onderwerpen en zelfevaluatie. Hierna werd een nameting gedaan.

Resultaat van dit project:

De conclusies van de nameting zijn:

  1. Hoge scores begrip en ondersteuning interventies ‘Werken met het PaTz portal’ en ‘Gezamenlijk huisbezoek’ 
  2. Lage scores interventie Utrecht Symptoom Dagboek-Rotterdam op alle thema’s 
  3. Hoog potentieel effect op samenwerking ‘After Death Analysis’ (ADA)

Handreiking Samen Bouwen aan Vertrouwen binnen Palliatieve Thuiszorg-groepen Samenvatting procesevaluatie en nameting 'samenwerking binnen palliatieve groepen' Uitgebreide publiekssamenvatting Samen bouwen aan Vertrouwen

Vervolg: per PaTz-groep aan de slag met Geestelijke Verzorger

De PaTzgroepen gaan per groep aan de slag met de resultaten van de nameting. Verder neemt het NPZR&o initiatief om aan iedere PaTz groep een Geestelijk Verzorger (GV) te koppelen en samen met GV’s verder uit te werken wat de rol en taak van de GV is binnen de PaTz groep.

Tips vanuit dit project:

Het project Samen bouwen aan vertrouwen in Rotterdam leverde veel tips op voor het oprichten van een PaTz-groep.

  • Bespreek van tevoren de verwachtingen en doelstellingen met elkaar. 
  • Werk met thuiszorgorganisaties waarmee je al samenwerkt zodat er een gemeenschappelijke basis is. 
  • Zorg dat de juiste mensen aan tafel zitten. Je moet een trekker en een sleutelfiguur binnen de huisartsengroep hebben. Zonder enthousiaste huisartsen lukt het niet. Zij moeten de meerwaarde van de PaTz-groep inzien. 
  • Train de voorzitters en consulenten. 
  • Creëer een veilige omgeving waarin iedereen iets mag inbrengen. 
  • Een gelijkwaardige relatie tussen huisartsen en wijkverpleegkundigen is belangrijk. Een huisarts kan ook advies vragen aan de wijkverpleegkundige en niet alleen andersom. 
  • Een goede medisch consulent met veel ervaring en specialistische kennis is heel belangrijk. 
  • Zorg dat de wijkverpleegkundigen die betrokken zijn bij de casussen ook aanwezig zijn bij het PaTz-overleg. Het is nuttig om casussen te bespreken, maar het heeft echt meerwaarde als alle betrokken zorgverleners bij het overleg aanwezig zijn.

Verslagen


Eindverslag

Steeds meer mensen willen graag thuis sterven. Daarbij komt dat patiënten vaker met complexe ziektebeelden uit het ziekenhuis ontslagen worden. Dit vraagt om intensivering van de samenwerking tussen huisartsen en wijkverpleging en gerichte ondersteuning door consulenten palliatieve zorg. In Rotterdam zijn daarom PaTz(Palliatieve Thuiszorg)-groepen ontstaan waarin deze zorgverleners regelmatig bij elkaar komen voor overleg.

Om de samenwerking in de PaTz-groepen te optimaliseren worden in dit project instrumenten ontwikkeld en toegepast, gericht op het:
• structureel verbeteren van de onderlinge werkrelaties;
• samen reflecteren en borgen: groepsleden door intervisie stimuleren op een adequate wijze om te gaan met spanningen èn mogelijkheden die kunnen ontstaan door verschil in werkwijze, werkpatronen, meningen en posities;
•bouwen aan vertrouwen: steeds meer plezier ontdekken in complementair samenwerken;
• daardoor verlenen van meer samenhangende zorg voor de patiënt en diens naasten.

Het project ‘Samen bouwen aan vertrouwen is gericht op het de doorontwikkeling van PaTz (Palliatieve Thuiszorg) ter bevordering van de onderlinge samenwerking. Het streven is om van ad hoc samenwerking te komen tot een structurele verbetering en verdieping van de onderlinge samenwerking en het vertrouwen, en daardoor het verlenen van meer samenhangende zorg.
Om tot een representatief eerste beeld van de samenwerking tussen PaTz-deelnemers heeft Vilans interviews afgenomen bij verschillende stakeholders, te weten: voorzitters (tevens huisarts), medisch consulenten, verpleegkundig consulenten, huisartsen en wijkverpleegkundigen. Op basis van deze resultaten en het Ontwikkelingsmodel voor Ketenzorg (OMK, Minkman 2012) is een meetinstrument ontwikkeld voor alle PaTz-groepen. Het doel van deze meting was om per PaTz-groep zicht te krijgen op hoe de samenwerking op dit moment verloopt en waar de samenwerking verbeterd kan worden. De vragen gingen over onderling vertrouwen en contact, zowel binnen de PaTz-groep, als daarbuiten: in de directe patiëntenzorg.
De resultaten uit het eerste beeld en de uitkomsten van de meting onder alle PaTz-groepen worden nu gebruikt in het uitwerken van 8 interventies. Twee interventies, te weten: de PaTz Portal (een digitale tool) en een richtlijn voor het gezamenlijk huisbezoek, worden nu geïmplementeerd resp. geïntroduceerd. De overige 6 interventies zijn vastgesteld en worden de komende tijd uitgewerkt en geïmplementeerd.

Samenvatting van de aanvraag

Aanleiding Binnen de gefragmenteerde grootstedelijke context van Rotterdam, met een groot aantal huisartsen, ziekenhuizen, thuiszorgorganisaties en hospicevoorzieningen, is het van groot belang om onderlinge samenwerking tussen zorgprofessionals zowel inhoudelijk als procesmatig te bevorderen. Steeds meer mensen willen immers thuis sterven. Daarbij komt dat patiënten vaker met complexe ziektebeelden uit het ziekenhuis ontslagen worden. Dit vraagt om intensivering van de samenwerking tussen huisartsen en wijkverpleging en gerichte ondersteuning door consulenten palliatieve zorg. Met de opstart van 12 zogenaamde Palliatieve Thuiszorg (PaTz-) groepen is hiervoor een belangrijke stap gezet. Uit een eerste analyse van de PaTz-groepen door het Netwerk Palliatieve Zorg Rotterdam & omstreken blijkt dat er verschillende effecten van PaTz zijn. Zo is er een toename van vroegtijdige consulten en wordt (het enthousiasme over) samenwerking in de eerstelijn versterkt. Tegelijkertijd worden huisartsen en wijkverpleging zich bewust van het veelal grote ad-hoc karakter van de samenwerking, geven ze aan elkaar nog onvoldoende te “kennen”, wordt er nog beperkt gebruik gemaakt van elkaars mogelijkheden/krachten en ontstaan er soms spanningen in de samenwerking. Doel Doel van dit project is om het succesvolle concept PaTz te versterken door de onderlinge samenwerking tussen wijkverpleegkundigen, huisartsen en consulenten te optimaliseren. Het reeds bestaande PaTz (Palliatieve Thuiszorg)-project wordt doorontwikkeld door middel van de ontwikkeling en toepassing van binnen de PaTz passende instrumenten en interventies gericht op het: - structureel verbeteren van de onderlinge werkrelaties; - samen reflecteren en borgen: groepsleden door intervisie stimuleren op een adequate wijze om te gaan met spanningen èn mogelijkheden die kunnen ontstaan door verschil in werkwijze, werkpatronen, meningen en posities; - bouwen aan vertrouwen: steeds meer plezier ontdekken in complementair samenwerken; - daardoor verlenen van meer samenhangende zorg voor de patiënt en diens naasten. Aanpak Het project start met het creëren van een ‘eerste beeld’ van de interprofessionele samenwerking en het teamfunctioneren van de PaTz-groepen evenals van de ervaren samenhang in de zorgverlening. Dit wordt bezien vanuit het perspectief van de patiënten/naasten en de betrokken hulpverleners door middel van interviews, observaties en data-analyse. Door Vilans wordt daarnaast een reeds bestaand meetinstrument, gebaseerd op het Ontwikkelingsmodel voor Ketenzorg (OMK), doorontwikkeld voor het meten van de ‘zachte factoren van de samenwerking’ in de PaTz-groepen. Hiermee vindt een meting plaats bij aanvang en bij afronding van het project in 4 bestaande PaTz-groepen, zodat hulpverleners zicht hebben op de tussentijdse bevindingen en direct actie ondernemen op knel- en verbeterpunten. Vervolgens worden in 4 PaTz-groepen inhoudelijke en/of procesmatige interventies vastgesteld en uitgevoerd. Voorbeelden zijn: het systematisch gezamenlijk op visite gaan bij complexe patiënten, het gezamenlijk bespreken van dilemma’s thuis rond het bed met de patiënt en diens naasten, het reflecteren op eigen en elkaars handelen, delen van niet uitgesproken beelden en ervaringen, bespreken van kansen en bedreigingen in de samenwerking. De interventies en leereffecten worden geobserveerd, beschreven en gevisualiseerd. Op basis van deze resultaten wordt een Leercyclus (voor voorzitters en deelnemers) opgezet om interventies te kunnen doen op de belangrijkste succes- en faalfactoren. Hiervoor wordt de SPARC methode ingezet (See, Plan, Act, Refine, Communicate), om zo zichtbaar te maken op welke manier de interventies leiden tot daadwerkelijke verbeteringen in een groep; dit wordt gedurende het hele project gedaan zodra er tussentijdse resultaten behaald zijn. Alle resultaten worden zowel binnen als buiten het project gedeeld met als doel te leren van elkaars bevindingen.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
11510037
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2014
2017
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Drs. F.P.M. Baar MD
Verantwoordelijke organisatie:
Stichting Academisch Hospice Demeter