Mobiele menu

Diseasemanagement bij Zorggroep Haaglanden

Projectomschrijving

ICT staat keten-DBC diabeteszorg in de weg
Eerstelijns Zorggroep Haaglanden (ELZHA), een samenwerkingsverband van ruim 200 huisartsen, richt zich met dit project op de ontwikkeling van een keten-DBC voor de diabeteszorg. Omdat de afzonderlijk gebruikte Huisartsen Informatie Systemen (HIS) zijn niet uniform ingesteld, maakt dit het lastig om te sturen op de door de zorgverzekeraar gewenste transparantie en kwaliteit. Een belangrijk aandachtspunt is dan ook ICT. De zorggroep onderzoekt of het mogelijk is de benodigde gegevens te extraheren uit de kwalitatieve gegevens van de HIS. Daarnaast richt het project zich ook op het implementeren van zelfmanagement binnen het zorgprogramma voor diabetespatiënten, waarbij aansluiting plaats vindt bij de behoefte van diverse groepen patiënten en hun mogelijkheden tot zelfzorg. Het doel is om uiteindelijk kwalitatief betere diabeteszorg te leveren.

Doelstelling
Een efficiënt lopende dbc-keten. Alle ketenpartners volgen de langelijk geldende zorgstandaard. Ze dragen actief kennis over hun specialismen aan elkaar over.

Producten

Titel: Conversation Maps
Titel: DIEP
Link: http://www.diep.info

Verslagen


Eindverslag

ELZHA (Eerstelijns Zorggroep Haaglanden) heeft in 12 huisartsenpraktijken in de Haagse regio 3 zelfmanagementinterventies, Motivational Interviewing, DIEP en Conversation Maps, getest bij patiënten met diabetes mellitus type 2. Het doel was aanbevelingen te doen over welke interventie het beste ingezet kan worden bij welke patiëntenpopulatie, zodat de patiënt meer grip krijgt op zijn ziekte en de patiënt uiteindelijk ook minder complicaties krijgt.
De belangrijks conclusies die ELZHA na afloop van het project kan vaststellen zijn als volgt. Zelfmanagement was voor de meeste deelnemers aan dit project een abstract begrip. De praktijkondersteuners zijn primair gefocust op het overbrengen van praktische informatie, “zenden”, controleren van de gezondheidstoestand van de patiënt en het behandelen van klachten. De aanzet om patiënten te stimuleren tot zelfmanagement vraagt ander gedrag zowel van de hulpverlener als de patiënt. De rol van de hulpverlener is dan meer coachend en de patiënt heeft kennis van de chronische ziekte en realiseert zich dat hij zelf invloed heeft op het voorkomen van klachten en achteruitgang van de chronische aandoening( invloed op leefstijl). Deze “gewenste” verandering van gedrag van hulpverleners en patiënten is weerbarstig. Wij staan nog aan het begin van deze cultuuromslag om het denken en handelen van Ziekte en Zorg om te buigen naar Gezondheid en Gedrag. Dit is ons inziens de belangrijkste les bij het uittesten van de verschillende zelfmanagementinterventies. De uitdaging voor de zorggroep is nu om het gedachtegoed van zelfmanagement/diseasemanagement tussen de oren van de zorgverleners te krijgen. Welke interventie praktijkondersteuners ook inzetten, het motiveren van patiënten en het volhouden van gestelde doelen is een moeizaam proces. Praktijkondersteuners benadrukken dat alleen met hele kleine stappen het lukt om een positieve verandering bij patiënten te realiseren. Vooral wanneer patiënten geen opvolging geven aan de adviezen en afspraken, weten praktijkondersteuners vaak niet verder te komen met de patiënt.
De aanbeveling voor de zorggroep is om groepsinterventies die aansluiten bij de dagelijkse leefsituatie van de patiënten met een chronische ziekte, wijkgericht verder uit te bouwen zodat ingespeeld kan worden op de verschillende (benaderings-)behoeftes van de verschillende populaties in de Haagse regio. ELZHA heeft mede op basis van de ervaring met de interventie Conversation Maps een integrale aanpak van leefstijlbegeleiding als onderdeel van de pilot Cardiovasculair Risicio Management in de Wijk, verder uitgewerkt en zal dit voor de overige praktijken op het gebied van diabetes mellitus type 2 ook verder worden geïmplementeerd.

In de oorspronkelijke subsidieaanvraag lag de focus van het project Diseasemanagement bij patienten met Diabetes type 2 met name op aanpassen van de ICT. Bij de honorering heeft ELZHA van ZonMw de opdracht meegekregen ook aandacht te geven aan zelfmanagement en preventie. Dit is vervolgens gedaan in een nieuw Plan van Aanpak. Het ICT vraagstuk wordt overigens ook binnen de lopende zaken van ELZHA verder uitgewerkt.

Voor het opstellen en uitvoeren van het nieuwe Plan van Aanpak is een projectgroep ingericht. Hierin zijn verschillende beroepsgroepen vertegenwoordigd, zoals huisartsen, praktijkondersteuners, diabetesverpleegkundigen en dietisten.

In het nieuwe Plan van Aanpak staat beschreven hoe ELZHA zelfmanagement gaat inzetten binnen de deelnemende huisartsenpraktijken. Hierbij wordt gekeken naar de behoefte van patiënten en hun mogelijkheden tot zelfzorg, zodat uiteindelijk kwalitatief betere diabeteszorg geleverd wordt.
Dit gebeurt in twee fases: eerst wordt in zes praktijken drie verschillende vormen van zelfmanagement uitgeprobeerd:
- Motivational Interviewing
- DIEP
- Conversation Maps
De deelnemende praktijken zijn/worden van juni t/m sept 2010 getraind om deze interventies (vormen van zelfmanagement) in te kunnen zetten bij de door hun geselecteerde patiënten. Vanaf de zomer 2010 worden de interventies ingezet.
Vervolgens doet ELZHA, naar aanleiding van de bevindingen hiervan aanbevelingen over welke interventie het beste ingezet kan worden bij welke patiënten in de Haagse regio. Daarna vindt bredere uitrol van Zelfmanagement binnen de praktijken van ELZHA plaats, dit betekent dat op termijn alle praktijken van ELZHA een vorm van zelfmanagement aan hun patienten kunnen aanbieden.

ELZHA zou de interventies in de pilotfase graag in meerdere praktijken uitproberen, met name ook in achterstandswijken. Het projectbudget is hiervoor echter niet voldoende. Bekeken is/wordt of er aanvullende financiering verkregen kan worden. Aangezien het project verschoven is richting het onderwerp zelfmanagement is de oorspronkelijk begroting sowieso hierop aangepast.

Onderdeel van het project is verder dat ELZHA meewerkt aan het evaluatieonderzoek dat uitgevoerd wordt door het iBMG. Hiervoor moeten de deelnemende huisartsen en praktijkondersteuners en de deelnemende patienten op verschillende momenten vragenlijsten invullen. Het is gebeleken dat deze vragenlijsten moeilijk zijn om in te vullen en dat ze niet zijn aangepast aan (allochtone) patienten die een andere cultuur hebben en de nederlandse taal slecht spreken en lezen.

Vanwege personeelstekort in 2009 en een fusie tussen Zorggroep Haaglanden en HAZEL eind 2009 heeft het project enige vertraging opgelopen. In het eerste half jaar van 2010 is deze achterstand ingelopen, o.a. doordat vanaf november 2009 een projectmedewerker bij ELZHA is komen werken.

Samenvatting van de aanvraag

Zorggroep Haaglanden levert huisartsenzorg voor chronische patiënten conform de landelijke huisartsenrichtlijnen met een persoonsgerichte benadering, integraal en toegankelijk. Op dit moment is het speerpunt van de Zorggroep de diabeteszorg. Het garanderen van kwalitatief goede diabeteszorg blijkt lastig. De voornaamste oorzaken hiervan zijn enerzijds het veelal ontbreken van samenhang en coördinatie binnen de keten en anderzijds de verschillende manieren waarop zowel het leveren van de diabeteszorg als de vraag om deze zorg plaatsvindt. Om grote problemen in de nabije toekomst in bereikbaarheid, betaalbaarheid en kwaliteit van diabeteszorg te voorkomen, moet nu worden ingegrepen en moeten veranderingen in de organisatie van de zorg worden doorgevoerd. Een oplossing voor deze problematiek is het invoeren van een keten-dbc voor de diabeteszorg. Een keten-dbc diabetes beschrijft de geïntegreerde zorg aan diabetespatiënten en is een instrument voor structurele bekostiging van standaard diabeteszorg in de keten. De Zorggroep heeft als doel om met haar ketenpartners te werken aan een efficiënt lopende dbc-keten. Hierbij is het van groot belang dat alle partijen zich inspannen om gezamenlijk te werken aan navolging van de landelijk geldende zorgstandaard. De ketenpartners worden tevens ingezet bij het overdragen van specifieke kennis over hun specialisme tijdens scholingsbijeenkomsten, aangezien het op- en uitbouwen van deskundigheid één van de diensten is die Zorggroep Haaglanden aanbiedt aan haar leden. Bij het leveren van zorg aan diabetespatiënten wordt de NHG/NDF-standaard gevolgd. Het werken volgens de NHG/NDF-standaard levert voor de 106 huisartsen en de ketenpartners van de Zorggroep nog de nodige problemen op. Dit komt omdat de software van de registratiesystemen nog niet is aangepast. Hierdoor is het op Zorggroep niveau lastig om de juiste gegevens per kwartaal te generen ten behoeve scholing, visitatie en managementinformatie. Om binnen de Zorggroep Haaglanden te kunnen sturen op kwantitatieve gegevens wordt er een managementtool ontwikkeld in Excel. De gegevens welke door de huisartsen vanuit de HIS-sen (Huisartsen Informatie Systemen) worden aangeleverd, worden handmatig in een Excelsheet per huisarts verwerkt. Op basis van de aangeleverde gegevens wordt de managementinformatie gegenereerd. Deze informatie per huisarts wordt vervolgens geaccumuleerd in een totaal sheet, waardoor het totaal per Zorggroep inzichtelijk wordt. Op Zorggroep niveau proberen we helder te krijgen wat de totale DM populatie is en wat de daadwerkelijke meetwaarden zijn, zodat wij dit kunnen gebruiken ten behoeve van kwaliteitsverbetering. Ons is echter gebleken dat huisartsen het zeer lastig vinden om de patiëntgegevens op een adequate manier in het systeem te registreren en daardoor is het moeilijk om de juiste output (indicatoren) te verkrijgen. Indien de Zorggroep in 2009 direct zal gaan declareren bij de zorgverzekeraar, zal zij hiervoor gegevens moeten ontvangen van de huisartsen. Om de huisartsen naast de aanlevering van de kwantitatieve gegevens uit de HIS-sen niet extra te belasten met gegevensaanlevering, is binnen de werkgroep ICT gebrainstormd over het feit of het mogelijk is om deze gegevens te extraheren uit de kwantitatieve gegevens, welke reeds periodiek aangeleverd worden. Dit zou mogelijk zijn, echter er dient nader onderzocht te worden welke indicatoren hiervoor gebruikt kunnen worden in relatie tot de in 2009 geldende declaratiemethodiek. Indien ervoor gekozen zou worden om de gegevens die periodiek reeds aangeleverd worden te gebruiken, zou het wenselijk zijn om een koppeling te bouwen tussen de managementinformatie en de financiële verwerking. Daarnaast kunnen de gegevens die periodiek worden aangeleverd ook worden aangewend ten behoeve van scholing, visitatie en managementinformatie door middel van onder andere de juiste softwareapplicaties.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
300030017
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2009
2012
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
R. van Woerden
Verantwoordelijke organisatie:
EersteLijns Zorggroep Haaglanden (ELZHA)