Migraine komt drie keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Schommelingen in geslachtshormonen lijken in dit verschil tussen vrouwen en mannen een belangrijke rol te spelen, maar over de exacte rol van deze hormonen is nog niet veel bekend. Wat we weten is dat hormoonschommelingen de drempel voor het optreden van een migraine aanval kunnen beïnvloeden. Zo hebben vrouwen rondom de menstruatie en tijdens de overgang opvallend veel last van migraine. Zwangerschap, het geven van borstvoeding en de postmenopauze beschermen in veel gevallen tegen migraine. Aanvallen die rondom de menstruatie optreden zijn vaak heviger en langduriger dan aanvallen buiten deze periode. Ook reageren menstruatie-gerelateerde aanvallen vaak minder goed op een aanvalsbehandeling. Het is op dit moment niet mogelijk om in te grijpen op de vrouwelijke hormoonhuishouding als behandeling voor migraine. De migraine WHAT! studie heeft als doel de exacte rol van hormoonschommelingen in het uitlokken van migraine aanvallen bij vrouwen te achterhalen en het vinden van een effectieve preventieve behandeling gericht op hormonen voor vrouwen met migraine.
Het WHAT! onderzoek bestaat uit drie onderdelen:
WHAT! – Dagboekstudie: Dit onderdeel van het onderzoek bestaat uit het invullen van twee eenmalige vragenlijsten en het bijhouden van een digitaal dagboek. Middels dit dagboek registreren deelnemers gedurende ongeveer 3 maanden hoofdpijnklachten en klachten gerelateerd aan de menstruatie. Na het uitvoeren van dit onderzoek willen we kunnen voorspellen bij welke vrouwen hormonen een belangrijke rol spelen in het uitlokken van migraine aanvallen. Inmiddels zijn 320 (van 500) vrouwen geïncludeerd.
WHAT! – Trial: Er is grote behoefte aan een betere behandeling ter voorkoming van migraine bij vrouwen. Veel vrouwen gebruiken hormonale behandeling, zoals de anticonceptiepil, voor hun migraine zonder dat hier duidelijk bewijs voor is. Met de trial hopen we een veilige en effectieve preventieve behandeling voor vrouwen met migraine te vinden. Dit onderzoek is onlangs goedgekeurd door de METC, de eerste inclusies zijn uitgevoerd.
WHAT! – Hormoonmetingen: Met hormoonmetingen in bloed, urine en speeksel op verschillende momenten tijdens de menstruatiecyclus brengen we de hormoonhuishouding van vrouwen met migraine aanvallen rondom de menstruatie en vrouwen met migraine rondom de overgang in beeld. Uiteindelijk hopen we de pathofysiologische rol van hormonen bij het optreden van migraine aanvallen beter te begrijpen. Wij verwachten op korte termijn goedkeuring van de METC voor dit onderdeel en zullen de inclusies daarna starten.
Migraine is a prevalent episodic brain brain disorder, affecting three times more women than men. The disease is typically characterised by disabling recurring attacks of severe headaches and associated neurological features. WHO ranks migraine as the seventh most disabling disease overall and third among women. With women’s increased participation in the labour force migraine may not only cause disability but also hamper career development for women.
Whereas migraine is a multifactorial disease involving several factors such as, e.g., genetic predisposition, in women the occurrence of migraine attacks is highly related to hormonal changes such as during menarche, pregnancy, menopause or menstruation, making a prominent role for sex hormones likely. We have chosen to specifically investigate the role of female sex hormones in the pathophysiology of migraine since evidence on mechanisms involved is limited [1]. A recent study suggested that, in the late luteal phase of the menstrual cycle, female migraine patients have a more rapid decline in estradiol compared to healthy women [2,3]. However, the relationship with occurrence of migraine attacks was not clear. Besides, there is knowledge on neither other sex hormones, nor on changes over lifetime of the sex hormones in female migraine patients. Most importantly, it is not clear how to change sex hormones levels to prevent attacks although some small studies suggested that oral contraceptives might be protective in women with menstrually-related migraine. Finally, migraine women have an increased cardiovascular risk and oral contraceptives increase this relative risk but especially when women also smoke. Thus, it is also crucial to study how sex hormones affect the vascular function in women with migraine. This knowledge may be important when treating migraine women with oral contraceptives.
We hypothesise that migraine attacks in females are triggered by changes in sex hormones.
Our ambition is: i) to unravel the role of sex hormones in the provocation of migraine attacks; ii) to develop targeted preventive strategies for migraine attacks in female migraine patients; iii) to unravel how sex hormones affect vascular reactivity in women with migraine.
For this we set up five projects to investigate:
1) which characteristics of female migraine patients are likely to affect outcomes;
2) the role of sex hormones in provoking menstrually-related migraine attacks;
3) the role of sex hormones in provoking migraine during perimenopause;
4) hormonal treatment in female migraine patients;
5) how sex hormones affect vascular reactivity.
We can make a major contribution to the area of migraine prevention in women as we have unique access to large well-characterised migraine patient populations, state-of-the-art methods to measure sex hormones and vascular reactivity, and a unique collaboration with world leading experts in the fields of migraine and female sex-hormones.