Uit het onderzoek blijkt dat de behoeften van naasten en nabestaanden tijdens de uitbraak van een besmettelijke ziekte in grote lijnen vergelijkbaar zijn met de situatie in ‘normale’ omstandigheden. De behoeften van naasten komen evenwel extra onder druk te staan door een uitbraak van een besmettelijke ziekte (door beperkter mogelijkheden tot contact en, in het geval van een pandemie, zorg die onder druk staat). In tijden van een pandemie is het voor zorgverleners lastig om naasten gerichte aandacht en zorg te geven rondom ziekte en overlijden van hun dierbare. De COVID-19-module Oog voor Naasten helpt zorgverleners hierbij.
Ons doel was het verbeteren van de COVID-19-module door informatie te bieden over de behoeften van naasten, het maken van heldere afspraken, het contact en samenwerking met de zorgverleners, de relatie tussen naasten (partner/ouder/kind/vriend(in) en patiënt naast het mantelzorgen, het bieden van steun en hulp tijdens het ziekte- en stervensproces en de periode na het overlijden.
Er is literatuur- en mediaonderzoek gedaan en onderzocht bij naasten welke zorg zij voor en na het overlijden van hun dierbare met COVID-19 nodig hadden en welke invloeden maatregelen rond COVID-19 hebben op zorg voor naasten. Bij zorgverleners is onderzocht wat zij goede zorg vinden voor naasten en wat hen belemmert of helpt bij het bieden van deze zorg.
De onderzoeksresultaten zijn verwerkt in een brochure voor naasten, een informatiekaart voor laaggeletterden en mensen met een migratieachtergrond. Hierin staan handvatten om ondanks de beperkingen die een virusuitbraak met zich meebrengt, goed contact met hun zieke familielid en met zorgverleners te houden en voor zichzelf te zorgen. Ook biedt het verwijzingen naar andere relevante informatie en organisaties. Verder is er een handreiking en achtergrondbrochures voor zorgverleners, waarin ze tips en handvatten vinden hoe ze naasten en nabestaanden kunnen ondersteunen in hun behoefte aan informatie, gezien te worden en in het houden van contact met hun dierbare. De materialen zijn landelijk beschikbaar via Palliaweb en toe te passen voor verschillende situaties rond besmettelijke ziekten, zoals COVID-19 of het Norovirus. Zorgverleners en naasten hebben met deze materialen handvatten en informatie hoe naasten in deze situatie goede zorg kunnen krijgen.
De COVID-19-pandemie had en heeft een grote impact op de kwaliteit van leven van mensen die ongeneeslijk ziek zijn en hun naasten. Om hen goede zorg en ondersteuning te kunnen bieden, binnen de grenzen van maatregelen tijdens een pandemie, financieren we onderzoek naar palliatieve zorg en rouwverwerking in coronatijden. Dit project is daar 1 van.