Mobiele menu

Aanhoudende Klachten na COVID-19: perspectief vanuit de populatie, patiënt, en zorg

Projectomschrijving

Sommige mensen die een coronabesmetting hebben doorgemaakt, houden of ontwikkelen lichamelijke, psychische of cognitieve klachten; dit wordt long COVID of aanhoudende klachten na een COVID-infectie genoemd. Het is onduidelijk wat de oorzaken en gevolgen van deze klachten zijn voor de persoon en maatschappij en hoe de zorg daarop een antwoord kan bieden. In dit onderzoek wordt een bijdrage geleverd aan de ontwikkeling van een zorgpad voor patiënten met long COVID.

Doel

De doelstelling van dit onderzoek is praktisch toepasbare kennis genereren voor het verbeteren van de zorg voor patiënten met long COVID. Hierbij gaan de onderzoekers bijdragen aan de ontwikkeling van een zorgpad voor patiënten met aanhoudende klachten na COVID-19.

Achtergrond

Huidige onderzoeken naar long COVID houden geen rekening met klachten die al voor de infectie aanwezig waren en baseren zich grotendeels op klinische cohorten, terwijl een groot deel van de mensen met long COVID niet opgenomen zijn geweest. Dit onderzoek is daarom een aanvulling op huidig onderzoek naar long COVID.  

Onderzoeksopzet

De onderzoekers van dit project brengen eerst in kaart hoe vaak long COVID voorkomt, over welke symptomen het gaat, en welke persoonlijke en maatschappelijke gevolgen het heeft.

Om meer zicht te krijgen op de onderliggende mechanismen doen de onderzoekers uitgebreide metingen in Lifelines-deelnemers met long COVID. Lifelines is een cohort studie en biobank in Nederland, die allerlei gegevens over gezondheid en lichaamsmaterialen verzamelt. In de huidige studie wordt gezocht naar aanwijzingen voor orgaanschade en immunologische of metabole ontregelingen in deelnemers met long COVID. Ook kijken de onderzoekers in Lifelines wie er risico lopen op het ontwikkelen van long COVID.

Daarnaast zullen patiënten met long COVID worden geïnterviewd om hun ervaringen met long COVID en de zorg in kaart te brengen. Al deze resultaten komen samen in een actieonderzoek, waarin zorgverleners samen met patiënten de zorg voor long COVID gaan verbeteren.  

Uitvoerende partijen

Dit onderzoek wordt in samenwerking met regionale huisartsen, paramedici en artsen in de tweede en derde lijn uitgevoerd door het Universitair Medisch Centrum Groningen, het Radboudumc en het Longfonds.

Context

Dit is een van de door ZonMw gefinancierde onderzoeken naar long COVID. Long COVID klachten, ook wel aanhoudende klachten na COVID-19 genoemd, hebben grote invloed op het leven van patiënten. Ze hebben gedurende een langere periode (langer dan 3 maanden) verschillende soorten aanhoudende klachten, zoals bijvoorbeeld reuk- en smaakverlies, aanhoudende benauwdheid of extreme vermoeidheid. Wij faciliteren deze onderzoeken, omdat zorgprofessionals en beleidsmakers behoefte hebben aan meer kennis over wat dit ziektebeeld veroorzaakt en hoe ze dit effectief kunnen aanpakken.

Meer informatie

Heeft u vragen over dit project? Neem dan contact op via covid19@zonmw.nl.

Producten

Titel: Website van het ACTION project
Auteur: Rosmalen J, Landsman J
Link: http://www.actioncovid.nl
Titel: Rondetafelgesprek Long COVID - Vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Auteur: Judith Rosmalen
Link: https://debatgemist.tweedekamer.nl/node/27207
Titel: Long COVID: aanhoudende klachten na COVID-19.
Auteur: JGM Rosmalen
Link: https://symposium.surinamedag.com/index.php/programma
Titel: Het generieke Zorgpad voor mensen met Post COVID Syndroom: ervaringen van patiënten en professionals
Auteur: JA Landsman
Titel: Cost Analysis of Post-COVID-19 Healthcare Consumption in the Netherlands
Auteur: Fens T
Link: https://www.ispor.org/home
Titel: Persistence of somatic symptoms after COVID-19 in the Netherlands: an observational cohort study
Auteur: Ballering AV
Link: https://covid19crc.org/
Titel: Openbare Slotconferentie ACTION
Link: https://www.actioncovid.nl/derde-werkconferentie/
Titel: Long COVID: Minding the Gap Between Infectious Disease and Chronic Condition
Auteur: Maclean A, Hunt K, Brown A, Evered JA, Dowrick A, Fokkens A, Grob R, Law S, Locock L, Marcinow M, Smith L, Urbanowicz A, Verheij N, Wild C
Titel: ACTION-project: opzet van een Zorgpad, regio Noord
Auteur: J Landsman
Link: https://www.actioncovid.nl/thema-avond-long-covid-noord-nederland/
Titel: COVID in de noordelijke provincies
Auteur: J Rosmalen
Link: https://www.actioncovid.nl/thema-avond-long-covid-noord-nederland/
Titel: Corona: effect op het welbevinden van Noord-Nederland
Auteur: Franke L, Rosmalen J
Titel: Prevalentie, symptoomprofielen, en risicofactoren voor het Post COVID Syndroom
Auteur: SKR van Zon
Titel: ACTION: Inventarisatie van de zorg bij aanhoudende klachten na een COVID-19 infectie
Auteur: Het ACTION team op alfabetische volgorde: Alina Rozeboom Andrea Fokkens Huib Kerstjens Jeanet Landsman (trekker actieonderzoek) Judith Rosmalen (projectleider) Leon van Groenendael Nienke Verheij Manna Alma Rijk Gans Sander van Zon Sandra Brouwer Sonja Brunet-van Ockenburg Tanja Fens Thea van Asselt Tim olde Hartman
Titel: Medische achtergrond en omvang van het probleem (pathologie en prevalentie)
Auteur: Rosmalen J
Titel: ACTION: Beschrijving project, verslag werkconferentie en concept generiek Zorgpad
Auteur: Het ACTION-team op alfabetische volgorde: Alina Rozeboom Andrea Fokkens Huib Kerstjens Jeanet Landsman (trekker actieonderzoek) Judith Rosmalen (projectleider) Leon van Groenendael Nienke Verheij Manna Alma Rijk Gans Sander van Zon Sandra Brouwer Sonja Brunet-van Ockenburg Tanja Fens Thea van Asselt Tim olde Hartman
Titel: Post-COVID-syndroom module voor de website Praten Over Gezondheid
Link: https://www.pratenovergezondheid.nl/post-covid-syndroom
Titel: Experiences with Long COVID: narrative evidence from eight countries
Auteur: Dipex International
Titel: Symptom profiles and their risk factors in patients with post-COVID-19 condition: a Dutch longitudinal cohort study
Auteur: van Zon SKR, Ballering AV, Brouwer S, Rosmalen JGM; Lifelines Corona Research Initiative
Magazine: Eur J Public Health
Link: https://doi.org/10.1093/eurpub/ckad152
Titel: Negotiation of collective and individual candidacy for long Covid healthcare in the early phases of the Covid-19 pandemic: Validated, diverted and rejected candidacy
Auteur: Maclean A, Hunt K, Brown A, Evered JA, Dowrick A, Fokkens A, Grob R, Law S, Locock L, Marcinow M, Smith L, Urbanowicz A, Verheij N, Wild C
Magazine: Social Science & Medicine - Qualitative Research in Health
Titel: Cost Analysis of Post-COVID-19 Healthcare Consumption in the Netherlands
Auteur: Fens T, van Zon SKR, Rosmalen JGM, Brouwer S, van Asselt ADI
Magazine: Value in Health
Titel: Persistence of somatic symptoms after COVID-19 in the Netherlands: an observational cohort study
Auteur: Ballering AV, van Zon SKR, Olde Hartman TC, Rosmalen JGM; Lifelines Corona Research Initiative
Magazine: Lancet
Begin- en eindpagina:
Link: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(22)01214-4
Titel: Persistence of somatic symptoms after COVID-19 in the Netherlands: an observational cohort study
Auteur: Ballering AV, van Zon SKR, Olde Hartman TC, Rosmalen JGM; Lifelines Corona Research Initiative
Magazine: Lancet
Titel: Corona als bron van ellende én van wetenschappelijke inzichten
Auteur: Altena, S
Magazine: Dagblad van het Noorden
Link: https://dvhn.nl/groningen/Bron-van-ellende-en-wetenschap-27491906.html
Titel: Zorgpad Long COVID
Auteur: Het ACTION-team op alfabetische volgorde: Alina Rozeboom Andrea Fokkens Huib Kerstjens Jeanet Landsman (trekker actieonderzoek) Judith Rosmalen (projectleider) Leon van Groenendael Nienke Verheij Manna Alma Rijk Gans Sander van Zon Sandra Brouwer Sonja Brunet-van Ockenburg Tanja Fens Thea van Asselt Tim olde Hartman
Titel: Handreiking Zorgpad Post-COVID-syndroom
Link: https://www.actioncovid.nl/het-zorgpad/

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Na herstel van de acute symptomen van COVID-19 houdt een substantieel deel van de mensen aanhoudende klachten van lichamelijke, psychische en cognitieve aard: Long COVID. Het is onduidelijk wat de oorzaken en gevolgen van deze klachten zijn voor de persoon en de maatschappij en hoe de zorg daarop een antwoord kan bieden. Het huidige onderzoek naar Long COVID wordt gekenmerkt door belangrijke limitaties: het houdt geen rekening met klachten die al voor infectie aanwezig waren, het baseert zich grotendeels op klinische cohorten terwijl het overgrote deel van de mensen met Long COVID niet opgenomen zijn geweest, en het patiëntenperspectief wordt onvoldoende benut. De doelstelling van dit onderzoek is praktisch toepasbare kennis genereren voor het verbeteren van de zorg voor patiënten met Long COVID. Specifiek brengen we in een multidisciplinair onderzoek de prevalentie, karakteristieken en persoonlijke en maatschappelijke gevolgen van deze klachten in kaart. Om meer zicht te krijgen op pathofysiologische mechanismen doen we een uitgebreide fenotypering van Lifelines deelnemers met Long COVID, waarbij we zoeken naar aanwijzingen voor orgaanschade en immunologische of metabole ontregelingen. In een prospectief design wordt een breed scala aan multidisciplinaire risicofactoren getest. Ook worden de gevolgen van Long COVID 19 in kaart gebracht voor kwaliteit van leven en zorgkosten, werkverzuim en productieverlieskosten. Een unieke kwalitatieve studie richt zich op de ervaringen met herstel- en nazorg en zelf-management, en leidt tot een online module met patiëntervaringen. De resultaten van voorafgaande delen komen samen in een actie-onderzoek, waarin zorgverleners uit de eerste en tweede lijn samen met patiënten een multidisciplinair zorgpad ontwikkelen, en in een cyclisch proces implementeren, evalueren en door-ontwikkelen.

Kenmerken

Projectnummer:
10430302110002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2021
2023
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
prof. dr. J.G.M. Rosmalen
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen