Mobiele menu

Mind Power: de psycho-educatie training voor jonge statushouders

Projectomschrijving

Aandacht voor mentale gezondheid vluchtelingenjongeren met project MindPower

Het leven van een puber is al niet altijd makkelijk, maar als je als kind hebt moeten vluchten, kun je in de pubertijd tegen extra problemen aanlopen. Daarom startte VluchtelingenWerk, samen met de gemeente Zaanstad, ISK Saenredam, Jeugdteam Zaanstad en kenniscentrum Pharos, speciaal voor deze doelgroep het pilot-project MindPower.

Het project richtte zich op de mentale gezondheid van vluchtelingenjongeren tussen de 15 en 19 jaar. Bij deze groep hebben – naast de ‘reguliere puberproblemen’ als onzekerheid, school en relaties – ook andere factoren invloed op de mentale gezondheid. Traumatische herinneringen, opgroeien tussen twee culturen en gemis van achtergebleven vrienden en familieleden kunnen leiden tot gevoelens van stress en depressiviteit.

Begeleiding en ervaring delen

MindPower biedt vluchtelingenjongeren daarom handvatten en begeleiding bij het vinden van hun eigen weg en het vormen van hun identiteit in Nederland. Ook leren ze wat ze kunnen doen om stress te signaleren en te verminderen. Dat doen we onder andere met de inzet van creatieve activiteiten en het aanleren van ontspanningstechnieken. Kortom, met project MindPower willen we vluchtelingenjongeren empoweren.

Samenwerking

Binnen het project werkten ervaren trainers van VluchtelingenWerk en jeugdtrainers van de Jeugdteams samen met ervaringsdeskundigen uit de doelgroep. Er is gezamenlijk een interactieve training van 7 weken ontwikkeld, waarin onderwerpen aan bod kwamen die zich richten op stressreductie en het vergroten van veerkracht bij vluchtelingenjongeren. Daarnaast werd intensief samengewerkt met Pharos om de effectiviteit van de training op stressreductie bij vluchtelingenjongeren te onderzoeken en te evalueren.

Groeiende vraag

VluchtelingenWerk bood al een soortgelijk project (project MindFit) aan voor volwassen statushouders. Via deze deelnemers – veel van hen zijn zelf ouders – en vanuit het werkveld kwamen steeds meer signalen over de behoefte aan een training voor vluchtelingenjongeren op het gebied van geestelijke gezondheid.

Resultaten

Het opgroeien tussen twee culturen met vaak heftige herinneringen; vluchtelingjongeren kampen vaak met extra problemen. Tijdens de training MindPower leren deze jongeren in groepsverband psychische problemen, zoals stress, te herkennen en verminderen. Dit gebeurt via creatieve activiteiten en het aanleren van ontspannings- en mindfulnesstechnieken.

MindPower is een empowermentproject van VluchtelingenWerk en richt zich op jongeren in de leeftijd van 15 tot 19 jaar, waarin de zoektocht naar eigen identiteit, toekomstperspectief en het versterken van talenten centraal staat.

Uit onderzoek van Pharos naar de effectiviteit van MindPower blijkt dat deelname aan de training heeft geleid tot meer kennis over het omgaan met stress bij vluchtelingjongeren: ‘Ik vond de training erg leuk! Door MindPower weet ik hoe stress werkt en wat ik ertegen kan doen. Ik weet nu beter hoe ik kan ontspannen en dat helpt mij ook met mijn schoolwerk.’ (deelnemer MindPower)

Onderzoeks- en praktijkprojecten

Veel vluchtelingen in Nederland ervaren psychische problemen en/of hebben een trauma opgelopen. Daarom financieren de Stichting tot Steun VCVGZ en ZonMw gezamenlijk 4 onderzoeksprojecten en 8 praktijkprojecten gericht op het verbeteren van psychosociale zorg en ondersteuning aan statushouders.

Afbeelding

Producten

Titel: Verslag Evaluatie MindPower Pharos
Auteur: R. Kawous, M. van Steen, E. Bloemen
Titel: Projectplan MindPower 2020
Auteur: B.Kühn
Titel: MeetUp MindPower 23 maart 2020
Auteur: B.Kühn,E. de Jongh
Titel: Eerste MindPower training in Zaandam feestelijk afgerond
Auteur: B.Kühn
Titel: Flyer MindPower
Auteur: B.Kühn, E.de Jongh
Titel: Deelnemersmap
Auteur: B.Kühn, A.Issio, O.Wijdenbosch, E. de Jongh
Titel: Trainershandboek MindPower
Auteur: B.Kühn, A.Issio, O.Wijdenbosch en E.de Jongh
Titel: MeetUp MindPower
Auteur: B. Kühn, E.de Jongh, E. van de Velden
Link: https://www.vluchtelingenwerk.nl/westenmiddennederland/meetup
Titel: Aandacht-voor-mentale-gezondheid-vluchtelingjongeren-met-project-mindpower
Auteur: B.Kühn
Link: http://www.vluchtelingenwerk.nl/aandacht-voor-mentale-gezondheid-vluchtelingjongeren
Titel: MindPower
Auteur: B.Kühn

Verslagen


Eindverslag

MindPower: Focus op mentale gezondheid van vluchtelingjongeren

Opgroeien tussen twee culturen én heftige herinneringen: vluchtelingenjongeren kampen vaak met extra problemen. Jongeren zijn druk met de zoektocht naar zichzelf, maar voor jongeren met een vluchtelingenachtergrond is dit een extra opgave. Naast het opbouwen van een nieuw leven in een ander land, is het proces van het ontwikkelen van een eigen identiteit bij vluchtelingjongeren ruw onderbroken door oorlog, geweld of verlieservaringen.

Extra ondersteuning
Bovendien kan het opgroeien tussen twee culturen zorgen voor spanning, onzekerheid en stress, omdat in Nederland andere normen gelden als het gaat om ouderlijk gezag, vriendschappen en seksualiteit. Het is daarom van groot belang om vluchtelingjongeren hierbij extra ondersteuning en begeleiding te bieden. Het project MindPower biedt die extra ondersteuning.
Alarmerende signalen vanuit scholen, het maatschappelijke veld en vooral ook vanuit bezorgde ouders waren de aanleiding om een training te ontwikkelen waar de vragen en behoeften van vluchtelingjongeren centraal staan. Daarom is VluchtelingenWerk met kenniscentrum Pharos, ISK Saenredam, GGD Jeugdteam Pelders- en Hoornseveld en de gemeente Zaanstad in 2019 gestart met het pilot-project MindPower. In het project werken ervaren trainers van VluchtelingenWerk, deels zelf ervaringsdeskundigen, samen met een GGD jeugdtrainer aan de ontwikkeling en uitvoering van de training.

Empowerment training
MindPower is een empowerment training met de focus op de mentale gezondheid van vluchtelingjongeren in de leeftijd van 15 tot 19 jaar. In de training staat de zoektocht naar de eigen identiteit en het toekomstperspectief centraal.
MindPower werkt vanuit het idee dat het ontwikkelen van een stabiele identiteit nauw samenhangt met het psychisch welbevinden. Een essentieel onderdeel van MindPower is stressreductie en het versterken van veerkracht. De jongeren worden gecoacht om op eigen kracht hun mogelijkheden te ontdekken, waardoor hun zelfbewustzijn en zelfvertrouwen groeit.

De training bestaat uit 6 wekelijkse bijeenkomsten waar creatieve en activerende methoden gecombineerd worden met mindfulness- en ontspanningsoefeningen. Tijdens de training leren de jongeren stress of andere psychische problemen te herkennen en worden manieren aangereikt om deze te verminderen.

Onderzoek: Het effect van MindPower
Kenniscentrum Pharos heeft onderzoek gedaan naar de effectiviteit van MindPower. Het onderzoek wijst uit dat deelname aan de training leidt tot meer kennis over stress
en stressreductie. De deelnemers krijgen handvatten om met moeilijke situaties, gedachten of gevoelens om te gaan.
Daarnaast laat de training zien dat het empoweren van de deelnemers een eerste en noodzakelijke stap is om een toenemend klachtenpatroon in een vroeg stadium te doorbreken. MindPower geeft vluchtelingjongeren het vertrouwen om op eigen kracht hulpbronnen te vinden en in te zetten.

Toekomstperspectief
Naast aandacht voor de moeilijke ervaringen uit het verleden en de uitdagingen in het heden richt MindPower zich vooral op de mogelijkheden en talenten van de deelnemers en de kracht die kan ontstaan uit de verbinding van twee culturen. De deelnemers gaven aan dat ze na het volgen van de training sneller om hulp durven te vragen, hun emoties vaker durven te uiten en een positiever toekomstbeeld hebben.
Een deelnemer vertelt: ‘Ik vond het erg leuk om een stappenplan voor de toekomst maken. Ik kreeg zin in mijn leven.’

Versterken van het netwerk
Uit de evaluatie van de training en het onderzoek blijkt de noodzaak van het versterken van het directe netwerk van de jongeren, zoals de ouders, de school en de hulpverleners. Dit netwerk is essentieel om de ondersteuning beter aan te laten sluiten bij de behoeften van de jongeren. Vooral ouders van vluchtelingjongeren hebben veel vragen over het opvoeden van ‘hun pubers’, omdat ook zij worstelen met de andere normen en waarden in hun nieuwe thuisland.

Aandacht voor mentale gezondheid vluchtelingjongeren met project MindPower

Het leven van een puber is al niet altijd makkelijk, maar als je als kind hebt moeten vluchten kun je in de pubertijd tegen extra problemen aanlopen. Daarom is VluchtelingenWerk samen met de gemeente Zaanstad, ISK Saenredam, Jeugdteam Zaanstad en kenniscentrum Pharos speciaal voor deze doelgroep gestart met het pilot-project MindPower.

Het project richt zich op de mentale gezondheid van vluchtelingjongeren tussen de 15 en 19 jaar. Bij deze groep spelen, naast ‘puberproblemen’ als onzekerheid, school of relaties, ook andere factoren. Traumatische herinneringen, opgroeien tussen twee culturen en gemis van achtergebleven vrienden en familieleden kunnen zorgen voor gevoelens van stress en depressiviteit.

Begeleiding en ervaring delen
MindPower biedt vluchtelingjongeren daarom handvatten en begeleiding bij het vinden van hun eigen weg en identiteit in Nederland. Ook leren ze wat ze kunnen doen om stress te herkennen en te verminderen. Dat doen we onder andere door creatieve activiteiten en het aanleren van ontspanningstechnieken. Kortom, met MindPower willen we vluchtelingjongeren empoweren.

Samenwerking
Binnen het project werken ervaren trainers van VluchtelingenWerk en jeugdtrainers van de Jeugdteams samen met ervaringsdeskundigen uit de doelgroep. In de afgelopen maanden is gezamenlijk een interactieve training van 7 weken ontwikkeld waarin onderwerpen aan bod komen die zich richten op stressreductie en het versterken van veerkracht bij vluchtelingjongeren.
Daarnaast werken we intensief samen met Pharos om de effectiviteit van de training op stressreductie bij vluchtelingjongeren te onderzoeken en te evalueren.

Groeiende vraag
VluchtelingenWerk biedt al een soortgelijk project (project MindFit) aan voor volwassen statushouders. Via deze deelnemers, veelal zelf ouders, en vanuit het werkveld kwamen steeds meer signalen over de behoefte aan een training voor vluchtelingjongeren op het gebied van geestelijke gezondheid.
Naast de training voor jongeren zal ook een workshop voor ouders plaats vinden, die zich voornamelijk richt op het vraagstuk ‘opvoeden van pubers’. Veel ouders kampen met het vinden van de balans tussen het integreren in de Nederlandse cultuur en het vasthouden van de eigen cultuur in de opvoeding. In de workshop worden tools aangereikt om de ouders te ondersteunen bij het begeleiden van hun kinderen naar zelfstandigheid in een nieuw land.

Meet Up
In maart 2020 zal een Meet Up plaatsvinden waarin de opgedane kennis en de resultaten van het onderzoek gedeeld worden met alle ketenpartners en betrokkenen uit de gezondheidszorg.

Samenvatting van de aanvraag

MindPower is een trainingsprogramma voor vluchtelingenjongeren op basis van psycho-educatie en empowerment. Het is een aangepaste interventie, ontstaan vanuit MindFit, het preventieproject van VluchtelingenWerk dat zich richt op volwassen statushouders. MindFit is een psycho-educatie training voor statushouders op het gebied van geestelijke gezondheidszorg. Het is gericht op preventie, kennisoverdracht en empowerment. MindPower richt zich op jongeren tussen de 15 en 18 jaar, omdat dit de leeftijd is waarin jongeren bewust bezig zijn met het ontwikkelen van een eigen identiteit. Jongeren behoeven een andere benadering, zowel in de werving als binnen de trainingen. De training is ontwikkeld vanuit het idee dat een goede (mentale) gezondheid een belangrijke pijler is voor participatie en integratie. Veel statushouders kampen met slaap- en concentratiestoornissen, verhoogde prikkelbaarheid en somberheid die het gevolg zijn van ervaringen in het verleden:Vluchtelingen hebben te maken met de gevolgen van migratie, ontheemding, traumatisering en acculturatie waardoor er een groter risico bestaat op het ontwikkelen van psychische of psychosomatische klachten. Ook de sociale marginalisatie – door taalbarrière en grote cultuurverschillen – verhoogt de kwetsbaarheid van deze doelgroep. Ook leiden de dagelijkse uitdagingen vaak tot het verhogen van stress en andere gezondheidsklachten. Statushouders lopen regelmatig te lang met klachten rond omdat ze hoge drempels ervaren. Dit kan omdat zij zelf veel moeite hebben met zorg of omdat zij moeilijk toegang krijgen tot de reguliere of specialistische zorg. De bestaande MindFit-training wordt in dit project aangepast voor de specifieke doelgroep jongeren. Dit is de inhoud van de trainingen: • SESSIE 1: Omgaan met verandering en verlies • SESSIE 2: Stress: Wat is dat eigenlijk? • SESSIE 3: Stressmanagement • SESSIE 4: Opgroeien tussen de culturen: Identiteit en acculturatie • SESSIE 5: Gezin, vrienden en andere sociale netwerken • SESSIE 6: Kwaliteiten en plannen voor de toekomst: Hoe word ik wie ik wil zijn? De trainingen bestaan uit een kenniselement (theorie ), groepsgesprekken, activerende en creatieve elementen en uit ontspanningsoefeningen. De trainingen worden gegeven door trainers van VluchtelingenWerk of van het GGD Jeugdteam, samen met ervaringsdeskundigen uit de doelgroep ( sleutelpersonen). In het project worden, naast het daadwerkelijk uitvoeren van de trainingen, de volgende bevindingen onderzocht: • Na de training weten de deelnemers wat ze zelf kunnen doen aan het verminderen van hun eigen stress. • Na de training ervaren de deelnemers meer eigen kracht dan voor de training om de uitdagingen van het dagelijks functioneren aan te gaan Tenslotte zullen wij binnen de scope van dit project zorg dragen voor het verspreiden van de resultaten en het aanbieden van de MindPower trainingen aan gemeenten in heel Nederland. Dit doen wij in samenwerking met onze partners, via de VNG en de GGD maar ook via landelijke implementatie binnen Vluchtelingenwerk Nederland, de vereniging waarbinnen de stichting Vluchtelingenwerk West en Midden Nederland opereert.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
636601007
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2019
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
B.K. Kühn
Verantwoordelijke organisatie:
Vluchtelingenwerk West en Midden Nederland