The peer specialist: possibilities for the recovery of suicidal care consumers

Nederlands: Achtergrond Op initiatief van patiënten die vonden dat hun niet stem niet gehoord werd door de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) is de afgelopen decennia een (herstel)beweging op gang gekomen vanuit ervaringsdeskundigen. Hierin staat een persoonlijke, integrale benadering van psychische problemen centraal. Meer recentelijk is ervaringsdeskundigheid op het gebied van suïcidaliteit in opkomst. In Amerika wordt er door de Suicide Attempt Survivors beweging (AAS, 2014) al baanbrekend werk verricht. Ervaringsdeskundigen geven aldaar steun aan suïcidale lotgenoten en stimuleren hun empowerment en herstel, alsmede doorbreken zij het taboe op suïcidaliteit. Ook verschaffen deze ervaringsdeskundigen GGZ instellingen meer inzicht in de behoeften van suïcidale patiënten en de verbetering van hun zorg. In Nederland is de rol van de ervaringsdeskundige op het gebied van suïcidaliteit tot dusverre controversieel en nauwelijks verkend bij GGZ instellingen. Bij de opleidingen tot ervaringsdeskundigen bestaat behoefte aan meer kennis en handvatten ten aanzien van dit thema, aangezien studenten dit onderwerp regelmatig ter sprake brengen, maar dit nog niet structureel opgenomen is in de curricula. Doel Er is onderzoek nodig om te verkennen hoe ervaringsdeskundigen suïcidaliteit succesvol en professioneel kunnen bijdragen aan suïcidepreventie binnen de GGZ. Studieopzet Vanwege de prille fase waarin ervaringsdeskundigheid op het gebied van suïcidaliteit zich nu nog bevindt, kiezen wij voor een exploratieve en kwalitatieve studie design waarbij stakeholders in het veld ook onderling verbonden zullen worden. De studie kent twee onderzoeksmethoden: 1) review van (inter)nationale en “grijze” literatuur en media, en 2) focusgroep- en individuele interviews met stakeholders. Participanten Circa 75 stakeholders (ervaringsdeskundigen, suïcidale patienten, hulpverleners, managers, opleidingen) Producten - Een onderwijsmodule als aanvulling op het basiscurriculum ervaringsdeskundigen (Van Erp et al., 2015) - Een website met resources ter ondersteuning van het werk van ervaringsdeskundigen suïcidaliteit, die aansluitend wordt ingebed bij grootschalige websites (zoals 113 Online en Phrenos). - Een onderzoeksrapport met aanbevelingen voor de professionalisering van ervaringsdeskundigen. Verwachte opbrengst Een helder beroepsprofiel voor, en toegenomen vaardigheden van ervaringsdeskundigen ten aanzien van suïcidepreventie, uitmondend in verbeterde zorg voor suïcidale patiënten in de GGZ. English: Background Following the initiative of care consumers who felt that their voice regarding the care they received was not heard in mental health services, a recovery-focused approach to mental health problems emerged, advocating for a person-centered, integrated mental healthcare delivery model. The emergence and availability of peer specialists with a history of suicidality who work with suicidal care consumers is a more recent phenomenon in this context. In the United States, the Suicide Attempt Survivor Movement demonstrates the groundbreaking role that peer specialists can fulfill for suicide prevention, providing support to suicidal peers, inspiring empowerment and recovery, and breaking the taboo. Furthermore, peer specialists can provide valuable insights how service provision for suicidal care consumers could be improved. In the Netherlands, the employment of peer specialists in the context of suicidality is currently a controversial and unexplored subject in mental healthcare. In addition, individuals who study for the degree of peer specialist observe that suicidality is a recurrent topic in class, and that there is a need for more information and education, yet this is missing in the available curricula. Objective Research is needed to explore how peer specialists with a history of suicidality can successfully contribute to suicide prevention within mental health services. Study design Due to the early stage of involving peer specialists with a history of suicidality in Dutch mental healthcare, we have chosen an exploratory and qualitative research approach that interconnects stakeholders in the field. Two research methods are applied: a review of international and national “grey” literature and media, and focus group- and individual interviews. Study population Approximately 75 stakeholders (peer specialists, suicidal care consumers, clinicians, managers, and peer specialist educators). Products - An educational module on suicide prevention (as a supplement to the “core curriculum for peer specialists,” Van Erp et al., 2015) - A website with resources that will facilitate the work of peer specialists, which will subsequently be embedded within well-known Dutch (suicide) websites (e.g., 113Online, Phrenos). - A research report with recommendations for professionalization. Anticipated Gain Role clarity and increased skills among peer specialists in suicide prevention, and improved care for suicidal care consumers in mental healthcare services.