Mobiele menu

Senioren sterker maken: fysiek en sociaal. Vitaal ouder worden in Rijnmond en Drechtsteden, een preventieve en integrale aanpak.

Projectomschrijving

Senioren sterker maken: fysiek en sociaal. Vitaal ouder worden in Rijnmond en Drechtsteden, een preventieve en integrale aanpak.

Doel

In de derde levensfase (55+) valt er voor de meesten nog veel moois te beleven. Maar er zijn ook ouderen die heel kwetsbaar zijn. Er is veel winst te halen als ingezet wordt op het voorkomen van bijvoorbeeld overgewicht en diabetes, maar ook op dementie. In dit project lag de focus daarom op preventie en versterken van gezondheid, gezondheidsvaardigheden en sociaal welbevinden van ouderen en tegelijkertijd op het integreren van mogelijkheden die de sociale en fysieke omgeving biedt. Ook maakten we ouderen bewust van de regie die ze hebben op het inrichten van hun derde levensfase.

Aanpak

Door middel van een lerende aanpak en kennisuitwisseling gingen we samen met verschillende partners in de regio Rijnmond en Drechtsteden op zoek naar effectieve interventies. Het ging om interventies die kennis uit onderzoek, vakkennis van professionals en ervaringskennis van ouderen verbonden tot meervoudig bewijs. Het doel was om de vitaliteit van 55-80 jarigen die zelfstandig wonen zo lang mogelijk in stand te houden.

Samenwerkingspartners

Samenwerkende partijen zijn Gemeenten Rotterdam, Vlaardingen, Dordrecht en Papendrecht, GGD Zuid-Holland Zuid, GGD Rotterdam Rijnmond, Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid, Hogeschool Inholland Rotterdam, Hogeschool Rotterdam, Academische werkplaats Publieke Gezondheid CEPHIR, Erasmus MC, Geriatrisch Netwerk Rotterdam en Omstreken (GENERO), Zorgbelang Inclusief, Samen één in Feijenoord en Onderzoekcentrum Drechtsteden.

De organisatie bestond uit een Kernteam (vier gemeenten en Werkplaats Sociaal Domein), een projectteam, drie werkgroepen (monitoring, betrekken senioren, samen leren) en voor elk van de vier gemeente een lokale werkgroep.

Afbeelding
senioren

Eindbundel

Bekijk de de eindbundel 'Senioren sterker maken: geen woorden maar daden!' op de website van Werkplaats Sociaal Domein ZHZ.
Bestand
Afbeelding
Ouderen participeren bij beleid

Factsheet

Bekijk de factsheet 'Ouderen participeren bij beleid'.
Bestand
Afbeelding
eindevaluatie

Eindevaluatie

Bekijk de eindevaluatie van ‘Senioren sterker maken’ op de website van CEPHIR.

Producten van ZonMw

Producten

Titel: Sterk Staan - Integrale valpreventie Papendrecht
Auteur: Lianne Beuk Luke Boom Rosann Kerckhaert Niek Stege Dirk-Jan Teunissen Mariska Vos
Titel: Nieuwsbrieven Senioren sterker maken
Auteur: Marielle van Ooijen
Titel: Community project Titel: Bevorderende en belemmerende factoren voor senioren voor het gebruik van de beweegtuin te Papendrecht Auteur: M. Hardi, S.A.H. Hout, A.L. Kooiman, O.A.H. Koolen, I.C.J. Lau, I Ossendrijver.
Titel: Community project Titel: Belemmeringen en drijfveren rond het zorggebruik van migrantenouderen Auteur: Rosalie J.E. Bonnet Thomas M.J. Traanberg Milan van Engelen Laura A. Rietveld Doruk O. Aydemir Sikun Fan
Titel: Community project Titel: De toepassing van 'Welzijn op Recept'op GGZ-patienten in Vlaardingen Auteur: A. de Gier, A. van Opstal, C. Yeung, D. Snoep, D. van der Weide, G. van der Elst.
Titel: Titel: Aanbevelingen voor wervingsstrategieën GoldenSports Feijenoord Auteurs: Van der Meijde, L.E.C.. Dellas, V., Collard, D.
Titel: Community project Titel: Sterk Staan - Integrale valpreventie Papendrecht: welke factoren spelen een rol bij deelname aan valpreventieprogramma’s tijdens de coronapandemie Auteur: Lianne Beuk, Luke Boom, Rosann Kerckhaert, Niek Stege, Dirk-Jan Teunissen
Titel: Community project Titel: Het signalerend huisbezoek bij senioren in de gemeenten Dordrecht, Papendrecht en Vlaardingen Auteur: J.E van Gurp, C.C. Haan, K.F.C. van Lakwijk, L. van Krimpen, A. Prins, E.A. de Vos
Titel: Sport- en beweegactiviteiten onder senioren: betaalbaarheid en motivatie
Auteur: C. Tuik, L. Steenbekkers, B. Nix, L. Vink, I. Nasveld, I. Barendse.
Titel: De toepassing van 'Welzijn op Recept'op GGZ-patienten in Vlaardingen
Auteur: A. de Gier, A. van Opstal, C. Yeung, D. Snoep, D. van der Weide, G. van der Elst.
Titel: De betrokkenheid van migrantenouderen in de deelgemeente Feijenoord
Auteur: A. van Doorn, E. Sahin, H. Lin, F. Visscher, T. Hendriks, Y. Boukhizzou.
Titel: Infographic 'Sleutelmomenten in de 3e levensfase– sleutel tot preventie?'
Link: https://www.gene-ro.com/post/sleutelmomenten-in-de-3e-levensfase-sleutel-tot-preventie
Titel: Ouderen betrekken bij (de organisatie van) sociale activiteiten en evenementen
Auteur: Berdi Christiaanse (Gemeente Rotterdam) Bianca Stam (Gemeente Rotterdam) Lieve van den Boogaard (Gemeente Rotterdam)
Link: https://healthyr.nl/work/357
Titel: Community project Titel: Belemmeringen en drijfveren rond het zorggebruik van migrantenouderen Auteur: Rosalie J.E. Bonnet Thomas M.J. Traanberg Milan van Engelen Laura A. Rietveld Doruk O. Aydemir Sikun Fan
Titel: Titel: Adviesrapport 'zingeving binnen Welzijn op Recept Vlaardingen' Auteur: Arianne Zevenbergen
Titel: Titel: De effectiviteit van groeps- versus individuele interventies als aanpak voor eenzaamheid bij senioren Auteurs: Hester de Klerk Tessa Koops Kenny Leeuwesteijn Cailyn Overzier Julia Serton Laura Spanjaards
Titel: Titel: Kwalitatief behoeftenonderzoek naar de oudere migranten in Feijenoord over het onderwerp 'gezond ouder worden' Auteur: Ömer H. Ilik
Titel: Belemmeringen en drijfveren rond het zorggebruik van migrantenouderen
Auteur: Rosalie J.E. Bonnet Thomas M.J. Traanberg Milan van Engelen Laura A. Rietveld Doruk O. Aydemir Sikun Fan
Titel: Sleutelmomenten in de 3e levensfase: de sleutel tot preventie?
Auteur: Willemijn Looman (Genero)
Titel: Het signalerend huisbezoek bij senioren in de gemeenten Dordrecht, Papendrecht en Vlaardingen
Auteur: J.E van Gurp, C.C. Haan, K.F.C. van Lakwijk, L. van Krimpen, A. Prins, E.A. de Vos
Titel: Infographic 'Digitaal het nieuwe normaal; ook voor senioren?'
Link: https://www.gene-ro.com/post/digitaal-het-nieuwe-normaal-ook-voor-senioren
Titel: Community project Titel: Kan Welzijn op Recept een passende methodiek zijn voor de doelgroep Licht Verstandelijk Beperkten (LVB)? Auteur: P. Bhawan, M. Bulters, J. van der Meer, B. Munting, M. Voogelaar, M. Wei
Titel: Kan Welzijn op Recept een passende methodiek zijn voor de doelgroep Licht Verstandelijk Beperkten (LVB)?
Auteur: P. Bhawan, M. Bulters, J. van der Meer, B. Munting, M. Voogelaar, M. Wei
Titel: Titel: Betrekken van senioren bij gezondheidsinterventies Auteurs: Cheyenne Berkenfeld Thirze Drabbels Milan French Amber Heerens Hanneke van Meurs Ilse Pronk
Titel: Infographic 'Senioriteit in coronatijd - raad en daad van senioren, professionals en beleidsmakers'
Link: https://www.gene-ro.com/post/senioriteit-in-coronatijd-raad-en-daad-van-senioren-professionals-en-beleidsmakers
Titel: Gedrag en welbevinden van 70-plussers tijdens de Coronacrisis: Deel 2
Auteur: Bianca Stam (Gemeente Rotterdam, OBI) Ester de Jonge (Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ) Mariëlle van Ooijen (Senioren sterker maken: fysiek en sociaal)
Titel: Community project Titel: Valpreventie trainingen tijdens de COVID-19 pandemie Auteur: Anniek Linders Isabel Esajas Manon Hogerwaard Mirte Kok Nienke Wagenaar Vera Wolvers
Titel: Titel: Nieuwsbrieven 'Senioren sterker maken' Auteur: Marielle van Ooijen
Titel: Infographic 'Interventies: met vallen en opstaan'
Link: https://www.gene-ro.com/post/interventies-met-vallen-en-opstaan
Titel: Senioriteit in coronatijd
Auteur: Aukje Muller (GENERO) Willemijn Looman (GENERO)
Titel: Bevorderende en belemmerende factoren voor senioren voor het gebruik van de beweegtuin te Papendrecht
Auteur: M. Hardi, S.A.H. Hout, A.L. Kooiman, O.A.H. Koolen, I.C.J. Lau, I Ossendrijver.
Titel: Titel: WoR en diepere levensvragen blijkt spanningsveld Auteur: Arianne Zevenbergen
Link: https://welzijnoprecept.nl/wor-en-diepere-levensvragen-blijkt-spanningsveld/
Titel: Infographic 'Ervaringen en adviezen van senioren in de coronacrisis'
Link: https://www.gene-ro.com/post/ervaringen-en-adviezen-van-senioren-in-de-coronacrisis
Titel: Wat voelen, kunnen en willen senioren in de coronacrisis
Auteur: Hanna van Dijk (GENERO)
Titel: Gedrag en welbevinden van 70-plussers tijdens de coronacrisis
Auteur: Bianca Stam (Gemeente Rotterdam, OBI) Ester de Jonge (Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ) Mariëlle van Ooijen (Senioren sterker maken: fysiek en sociaal)
Titel: Community project Titel: De betrokkenheid van migrantenouderen in de deelgemeente Feijenoord Auteur: A. van Doorn, E. Sahin, H. Lin, F. Visscher, T. Hendriks, Y. Boukhizzou.
Titel: Community project Titel: Sport- en beweegactiviteiten onder senioren: betaalbaarheid en motivatie Auteur: C. Tuik, L. Steenbekkers, B. Nix, L. Vink, I. Nasveld, I. Barendse
Titel: WoR en diepere levensvragen blijkt spanningsveld
Auteur: Arianne Zevenbergen
Link: https://welzijnoprecept.nl/wor-en-diepere-levensvragen-blijkt-spanningsveld/
Titel: Belemmeringen en drijfveren rond het zorggebruik van migrantenouderen
Auteur: Rosalie J.E. Bonnet Thomas M.J. Traanberg Milan van Engelen Laura A. Rietveld Doruk O. Aydemir Sikun Fan
Titel: Valpreventie trainingen tijdens de COVID-19 pandemie
Auteur: Anniek Linders Isabel Esajas Manon Hogerwaard Mirte Kok Nienke Wagenaar Vera Wolvers
Titel: Gedrag en welbevinden van 70-plussers tijdens de Coronacrisis: Deel 2
Auteur: Bianca Stam (Gemeente Rotterdam, OBI) Ester de Jonge (Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ) Mariëlle van Ooijen (Senioren sterker maken: fysiek en sociaal)
Magazine: Website Onderzoek010.nl
Link: https://onderzoek010.nl/news/Gedrag-en-welbevinden-van-70-plussers-tijdens-de-Corona-crisis-/228
Titel: Senioren sterker maken: hoe stimuleer je beleidsparticipatie van ouderen? Ouderen participeren bij beleid. Bergen verzetten door samen op te lopen
Auteur: Els Hofman (Movisie) Demi Timmers (Genero) Marielle van Ooijen ('Senioren sterker maken: fysiek en sociaal')
Magazine: Website Movisie
Link: https://www.movisie.nl/publicatie/senioren-sterker-maken-hoe-stimuleer-je-beleidsparticipatie-ouderen
Titel: Senioren in Papendrecht. Behoefte- en bekendheidsonderzoek
Auteur: Onderzoekcentrum Drechtsteden
Magazine: Website Onderzoekcentrum Drechtsteden
Link: https://www.onderzoekcentrumdrechtsteden.nl/Publicaties/Sociaal/Publicaties_Welzijn_en_zorg/Senioren_in_Papendrecht
Titel: Eindrapport implementatie TOM bij ouderen met een lage sociaal economische status
Auteur: Kirsten Evenblij Elvera Overdevest Sanne Frazer Rozan van der Veen
Magazine: Website VeiligheidNL
Link: https://www.veiligheid.nl/kennisaanbod/onderzoek/eindrapport-implementatie-tom-bij-ouderen-met-een-lage-sociaal-economische
Titel: Ouderen betrekken bij (de organisatie van) sociale activiteiten en evenementen
Auteur: Berdi Christiaanse (Gemeente Rotterdam) Bianca Stam (Gemeente Rotterdam) Lieve van den Boogaard (Gemeente Rotterdam)
Magazine: Website Healthy`R
Link: https://healthyr.nl/work/357
Titel: Valpreventie onder 65-plussers. Onderzoek naar belemmerende en bevorderende factoren om deel te nemen aan valpreventietraining.
Auteur: Onderzoekcentrum Drechtsteden
Magazine: Website Onderzoekcentrum Drechtsteden
Titel: Gedrag en welbevinden van 70-plussers tijdens de coronacrisis
Auteur: Bianca Stam (Gemeente Rotterdam, OBI), Ester de Jonge (Dienst Gezondheid & Jeugd ZHZ), Mariëlle van Ooijen (Senioren sterker maken: fysiek en sociaal
Magazine: Website Onderzoek010.nl
Link: https://onderzoek010.nl/news/Gedrag-en-welbevinden-van-70-plussers-tijdens-de-Corona-crisis-/204
Titel: Senioren sterker maken: geen woorden maar daden
Auteur: José van der Waerden, Mariëlle van Ooijen, Richard de Brabander, Mariëlle Beenackers, Lisa van Son, Demi Timmers
Magazine: Website Werkplaats sociaal domein Zuid-Holland Zuid
Link: https://werkplaatssociaaldomeinzhz.nl/kennisbank/eindbundel-asenioren-sterker-maken-geen-woorden-maar-dadena/
Titel: Eindevaluatie ‘Senioren sterker maken: fysiek en sociaal’ Een onderzoek in het kader van de Academische Werkplaats CEPHIR
Auteur: Lisa van Son Dr Marielle Beenackers
Magazine: Website academische werkplaats CEPHIR
Link: https://cephir.nl/senioren-sterker-maken/
Titel: Ouderen willen ook serieus genomen worden
Auteur: Michel Wanner
Magazine: Website Werkplaats Sociaal Domein Zuid-Holland Zuid
Link: https://werkplaatssociaaldomeinzhz.nl/files/verslag-kenniscafe/ouderen-willen-ook-serieus-genomen-worden-verslag-kenniscafe.pdf
Titel: Projectfilm 'Senioren sterker maken: fysiek en sociaal'
Auteur: HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=tu8TliQSpgY
Titel: Titel: Dit doe je in de Beweegtuin Papendrecht.
Auteur: HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=yAEJ8BL8UcA&t=3s
Titel: GoldenSports bij HC Feijenoord
Auteur: HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=tu8TliQSpgY
Titel: WEBINAR 'Persona`s van senioren en sleutelmomenten': Deel 1
Auteur: Sanne Kistemaker (Muzus Service Design) Marielle van Ooijen (Senioren sterker maken)
Link: https://youtu.be/UvWsaZe5jQ
Titel: WEBINAR 'Persona`s van senioren en sleutelmomenten': Introductie
Auteur: Sanne Kistemaker (Muzus Service Design) Marielle van Ooijen (Senioren sterker maken)
Link: https://youtu.be/lonAjc7o7fA
Titel: Dit doe je in de Beweegtuin Papendrecht.
Auteur: Gemeente Papendrecht HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=yAEJ8BL8UcA&t=3s
Titel: Drechtmax: Valpreventie en fitness programma`s
Auteur: HaafVisual Fysio Balanz
Link: https://www.youtube.com/watch?v=Iz5YAfYQWH8
Titel: Senioren sterker maken: fysiek en sociaal
Auteur: HaafVisual Senioren sterker maken: fysiek en sociaal
Titel: WEBINAR 'Persona`s van senioren en sleutelmomenten'; Deel 2
Auteur: Sanne Kistemaker (Muzus Service Design) Marielle van Ooijen (Senioren sterker maken)
Link: https://youtu.be/x3pcYmwaNd4
Titel: Welzijn op Recept
Auteur: SeniorenWelzijn HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=Xs0QFdCbQXY
Titel: Welzijn op Recept in Vlaardingen
Auteur: HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=Xs0QFdCbQXY
Titel: Drechtmax: Valpreventie en fitness programma`s
Auteur: HaafVisual
Link: https://www.youtube.com/watch?v=Iz5YAfYQWH8
Titel: Eindsymposium 'Senioren sterker maken'
Auteur: Diversen
Link: https://gezond010.nl/event/eindsymposium-senioren-sterker-maken-fysiek-en-sociaal/

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Deze aanvraag is gericht op vitaal en gezond ouder worden in de gemeenten Dordrecht, Papendrecht, Rotterdam en Vlaardingen en dan met name op het versterken en doorontwikkelen van de integrale en preventieve aanpak die hiervoor nodig is. Wij focussen hierbij op preventie door het versterken van de gezondheid, de gezondheidsvaardigheden en het sociaal welbevinden van ouderen én tegelijkertijd op het integreren van mogelijkheden die de sociale en fysieke omgeving biedt. Deze focus vraagt nadrukkelijk om een integrale aanpak –vanuit het sociale, medische en fysieke domein- toegespitst op de behoeften en vragen van ouderen in de wijk. Wij zoeken de versterking van de vitaliteit en gezondheid van ouderen vooral in het verbeteren van een gezonde leefstijl, het terugdringen en/of tegengaan van eenzaamheid en het stabiliseren of terugbrengen van gezondheidsverschillen tussen laag- en hoogopgeleiden. Daarbij willen we oog hebben voor verschillen tussen (groepen) ouderen, hun behoeften en wensen – onder meer door het onderkennen en inzetten op culturele -en andere vormen van- diversiteit. De afgelopen jaren hebben gemeenten, kenniswerkplaatsen en veldpartijen ervaringen opgedaan met beleid en interventies gericht op ouderen. We willen samen werken met bewezen effectieve interventies gericht op leefstijl veranderingen, willen ouderen bewust maken van de regie die ze hebben op het inrichten van hun derde levensfase en hen verleiden die zo gezond mogelijk in te vullen door zowel fysiek als sociaal actief te blijven. In dit traject willen we onze ervaringen delen, versterken en waar mogelijk/nodig doorontwikkelen. We zoeken daarbij nadrukkelijk naar succesvolle implementatie strategieën. Daarbij bouwen we verder, mede vanuit de unieke initiatieven van de deelnemende gemeenten die de afgelopen periode zijn ingezet, zoals de Fit Festivals voor ouderen, 75+ huisbezoeken, Glans en grip, Beweegtuin voor dementerenden, valpreventie, Wijkwandelen en samen-eten initiatieven. De aandacht gaat hierbij uit naar preventieve interventies voor ouderen van 55-80 jaar die zelfstandig wonen. Het doel is om de vitaliteit van deze groep, die in de toekomst ook langer zelfstandig zal blijven wonen, zo lang mogelijk te bevorderen en/of in stand te houden, zowel fysiek als mentaal. Effectieve preventieve interventies worden (nog) niet systematisch en structureel in de praktijk toegepast. Daarnaast willen we het bereik en de effectiviteit bij ouderen vergroten, door o.a. het versterken van participatie van ouderen. Onder participatie verstaan we dan het versterken van de betrokkenheid van ouderen bij beleid (meepraten) met als doel het vergroten van de participatie in de interventies (meedoen). De integraliteit van de aanpak is belangrijk bij de inzet op preventieve interventies voor ouderen. De samenwerking tussen professionals, domeinen en disciplines, evenals met ouderen, is essentieel voor het slagen van de inzet. Tegelijkertijd is het complex om dit structureel tot stand te brengen. We zetten daarom in op interprofessioneel werken en leren. De vakkennis van professionals wordt door het leerproces vergroot en verbreed (meer T-shaped) gebruik makend van de meerwaarde van de diversiteit aan specifieke kennis en vaardigheid binnen een team. Bij de lokale lerende uitvoeringspraktijk willen we vakkennis van professionals verbinden met ervaringskennis van burgers en actuele onderzoekskennis. Deze drie kennisbronnen zijn ook van belang bij het succesvol implementeren en doorontwikkelen van instrumenten en interventies op maat; zij bieden het beoogde meervoudig bewijs en bieden oog voor de lokale en professionele context (vgl. Geen bewijs zonder context, 2017). Daarnaast is het belangrijk dat het bereik en effect van preventiebeleid zorgvuldig gemonitord wordt. Met deze aanpak willen we onze gezamenlijke ambitie: vitaal en gezond ouder worden in Rijnmond en de Drechtsteden een stap dichterbij brengen.

Kenmerken

Projectnummer:
531006102
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2023
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
drs. M. van Ooijen
Verantwoordelijke organisatie:
Gemeente Rotterdam
Afbeelding
Kennisbundel gezonde wijk

In de kennisbundel Gezond leven in gemeente en regio vindt u een selectie van de meest bruikbare kennis uit onderzoek naar gezondheidsaanpakken in de wijk voor gemeenten en GGD’en. In ruim 4 jaar is de kennis opgedaan in 35 projecten, met subsidie uit ons Preventieprogramma.