LVB in het vizier; adequaat omgaan met (problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen

Aanleiding en Probleemstelling Voor veel Nederlanders hoort middelengebruik erbij, vooral het drinken van alcohol. Uit onderzoek blijkt dat ook mensen met een verstandelijke beperking alcohol en andere middelen gebruiken. Vooral degenen met zwakbegaafdheid (ZB) of een licht verstandelijke beperking (LVB). Zij komen echter relatief vaak in de problemen door hun alcohol- of drugsgebruik. Zowel de gehandicaptensector als de verslavingszorg schieten tekort in de preventie en zorg en ondersteuning voor deze groep. We constateren dat bestaande hierover kennis veelal gefragmenteerd en zeker niet overal en in de juiste vorm beschikbaar is. Zoals de titel al aangeeft wil dit project eraan bijdragen dat mensen met LVB met problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen’ meer in het vizier komen, kennis en kennisvragen meer worden gedeeld om zo de kwaliteit van hun ondersteuning en bestaan te verbeteren. Plan van aanpak De aanpak van is gericht op het bij elkaar brengen van de juiste ingrediënten voor kennissynthese. De uitwerking kent vier stappen, met een palet aan resultaten: Stap 1 Richten en inrichten Organiseren van breed draagvlak en betrokkenheid bij het project van praktijk en beleid en actieve deelname stimuleren. Relevante platforms als Landelijk Kenniscentrum LVB en het Trimbos Instituut zijn betrokken. Stap 2 Ophalen van vragen en kennis Actief ophalen van kennis, behoefte en vragen uit praktijk en wetenschap via meerdere on- en offline instrumenten, ten behoeve van een breed samengesteld en state of the art dossier met beschikbare kennis rondom mensen met LVB met (problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen. Stap 3 Kennissynthese Synthese, die leidt tot effectieve matching van kennisvragen/leemtes met aanbod en input voor de vervolgfases van Gewoon Bijzonder. Invulling van de contouren van een professionele leidraad op basis van verzamelde kennis uit stap 1. Stap 4 Oogstbijeenkomst Oogstbijeenkomst, bedoeld om de opbrengsten te kunnen vertalen in prioriteiten voor de vervolgfases van Gewoon Bijzonder en als middel om ontstane dwarsverbanden tussen domeinen en tussen onderzoek en praktijk te beklinken. Beoogd resultaat en borging In de projectresultaten is een onderscheid te maken: Output (Producten) 1) Ingrediënten voor een professionele leidraad ‘goede ondersteuning van mensen met LVB met (problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen’ (een overzicht van kennisbronnen, vindplaatsen en kennisvragen). 2) Vraagarticulatie op problematiek, gerelateerd aan de LVB doelgroep, die vragen om kennisdeling en/of doorontwikkeling. Resultaat: 1) Ontwikkelagenda voor fase 2. 2) (doorontwikkeling van de) Methodiek voor het verzamelen, wegen en bundelen van LVB kennis die bij volgende thema’s op het Kennisplein kan worden ingezet. 3) Professionals en andere betrokkenen delen hun kennis en kennisvragen over LVB in relatie tot (problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen (inzicht en beweging). 4) Versterking van het LVB kennisnetwerk. De professionele leidraad die in het vervolgproject (fase 2) wordt ontwikkeld wordt uiteindelijk geborgd door inbedding in het landelijk kwaliteitskader. Samenwerking en communicatie Uitvoering van het project vindt plaats op het Kennisplein Gehandicaptensector. Er zal in ieder geval worden samengewerkt met het Landelijk Kenniscentrum LVB en het Trimbos-instituut. Ten aanzien van de LVB doelgroep zijn met deze partners reeds veel relevante netwerken in beeld. In de communicatie wordt aangesloten bij de aanpak en het bereik dat het Kennisplein Gehandicaptensector reeds heeft opgebouwd. In het project wordt aanvullend hierop een (LVB-specifieke) content- en communicatiestrategie uitgewerkt, die leidt tot meer awareness en bereidheid in het werkveld om actief kennis aan te leveren en te delen LVB cliënten in relatie tot (problematisch) middelengebruik en (vermoedens van) een stoornis in het gebruik van middelen . Op deze manier wordt gewerkt aan de bovenliggende ambitie binnen Gewoon Bijzonder om te komen tot een duurzame kennisinfrastructuur voor de sector.