Samen werken aan ambulante (gezins)hulp

Om (toekomstige) professionals optimaal toe te rusten voor het bieden van adequate ambulante hulp aan gezinssystemen ontwikkelen we – in aansluiting bij lopende initiatieven van de Academische Werkplaats Transformatie Jeugd (AWTJ) ‘Inside Out’ – een regionaal leernetwerk. Onder een regionaal leernetwerk verstaan we een duurzame infrastructuur, waarin jeugd- en gezinswerkers, docenten, studenten, ervaringsdeskundigen en onderzoekers regelmatig bijeenkomen en in partnerschap kennis en expertise uitwisselen en leren van en met elkaar, gericht op de realisatie van optimale ontwikkelmogelijkheden voor jeugdigen en hun gezinssysteem. De centrale doelstelling van dit leernetwerk is het optimaliseren van het vermogen van (toekomstige) professionals om positieve samenwerkingsrelaties te realiseren (met jeugdigen, hun ouders, het sociale netwerk van het gezin, en met collega-hulpverleners) in de context van ambulante hulp aan jeugdigen en gezinnen. Twee constateringen vormen de aanleiding voor het traject. Een eerste bevinding is dat uit onderzoek blijkt dat goede samenwerkingsrelaties van professionals met cliëntsystemen en met andere betrokken hulpverleners belangrijke voorspellers zijn voor het resultaat van hulp aan jeugdigen en gezinnen (Barnhoorn, e.a., 2013; De Greef, e.a., 2017; McLeod, 2011). Uit verkenningsgesprekken met cliëntvertegenwoordigers en ervaringsdeskundingen, met vertegenwoordigers uit de AWTJ en uit de literatuur (Friedlander, e.a., 2006; Van der Sanden, e.a., 2017; Van Hattum, 2018) blijkt het realiseren van goede samenwerkingsrelaties echter allerminst vanzelfsprekend. Een tweede bevinding is de AWTJ de laatste jaren kennis en expertise ontwikkeld heeft ten behoeve van het optimaliseren van samenwerkingsvaardigheden van (toekomstige) ambulant jeugd- en gezinsprofessionals. Hoewel deze initiatieven uitermate waardevol zijn, wordt de bestaande kennis en expertise nog niet volledig benut. Partners binnen de AWTJ (de jeugdzorginstellingen Entrea Lindenhout, Karakter, Pluryn, de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Zorgbelang, het JongerenNetwerk, de gemeente Nijmegen) hebben besloten om de krachten te bundelen in een leernetwerk. Binnen die structuur krijgen ervaringsdeskundigen, vertegenwoordigers van cliënten, professionals, docenten en onderzoekers meer ruimte om samen te leren. Bedoeling is dat het aantal jeugdigen dat tussen wal en schip valt, afneemt, dat jeugdigen en gezinnen zich beter behandeld voelen, dat het normaler wordt passende hulp sneller te ontvangen, en dat zodoende verergering van de problematiek voorkomen wordt. Om een leernetwerk met dit doel te realiseren, sluiten we zoveel mogelijk aan bij bestaande leerinfrastructuren. Binnen de drie genoemde jeugdzorginstellingen experimenteren we met de ontwikkeling van een leerwerkplaats (lwp), gekoppeld aan een reeds lopende en bekende leergang intensieve ambulante gezinshulp. De leergang (bestaande uit 12 lesdagen en 5 intervisiedagen) wordt daartoe uitgebreid met twee extra dagen, waarin de professionals, cliëntvertegenwoordigers en ervaringsdeskundigen, docenten, studenten, een onderzoeker en een vertegenwoordiger vanuit de praktijkinstelling samen aan de slag gaan. Daarnaast vinden lwp-overstijgende activiteiten plaats. In het leernetwerk wordt: 1. Ervaring opgedaan met het gezamenlijk bespreken en analyseren van lopende casuïstiek en van bestaande ‘cliëntenroutes’ in intervisiebijeenkomsten. 2. In kaart gebracht wat de kwesties zijn voor het handelen van (toekomstige) professionals als het gaat om het realiseren van goede samenwerkingsrelaties in de regio. 3. Een toegankelijk, laagdrempelig, digitaal netwerksysteem ontwikkeld, dat zoveel mogelijk aansluit bij bestaande systemen, en professionals, cliëntvertegenwoordigers, docenten en onderzoekers een overzicht biedt van beschikbare expertise in de regio. 4. Gewerkt aan onderwijsproducten, zoals gastlessen of kennisclips, welke benut worden in bestaande opleidingen en in company leertrajecten. 5. Een procesevaluatie uitgevoerd naar werkzame en belemmerende factoren in het gezamenlijk werken en leren, kennis die in het vervolg van het leernetwerk kan worden benut. Uitwisseling met het regionale leernetwerk Utrecht draagt eraan bij dat geleerd wordt van de relevantie van de Nijmeegse en Utrechtse (tussentijdse) ervaringen en resultaten als het gaat om betere inbedding en verspreiding van kennis. Gedurende de looptijd van het traject wordt apart aandacht besteed aan het vervolg van het leernetwerk na afloop van de subsidieperiode.