Mobiele menu

AWJTwente: versterking van zorg voor kinderen in armoede

Projectomschrijving

De AWJTwente heeft zich ingezet voor het versterken van zorg voor kinderen in armoede. Daarbij stond de positieve gezondheid van kinderen centraal. Professionals en ouders die in een armoedesituatie leven ontwikkelden samen de interventie ‘Gezonde kinderen in krappe tijden’.
Deze interventie is bedoeld voor ouders die in armoede leven. Via de ouders richtte de interventie zich op verbetering van (de brede) gezondheid van de kinderen, waarbij eigen kracht centraal stond.

De effectstudie laat kleine veranderingen zien bij ouders die de interventie volgden, op ervaren gedragscontrole, sociaal welbevinden en empowerment. De ervaren gezondheid van ouders die de interventie niet volgden, ging achteruit, bij deelnemers aan de interventie bleef dit gelijk. Bij de kinderen van de ouders zijn echter geen effecten gevonden. Op basis van alleen de effectstudie is niet te concluderen dat de interventie effectief is. Wel is het een kansrijk programma waar deelnemende ouders baat bij lijken te hebben. Zij vonden het prettig om ervaringen te delen en van elkaar te leren. De samenwerking tussen ervaringswerker en professional gaf versterking van elkaars competenties en zorgde voor betere aansluiting bij de deelnemers.

De vijf Klein en fijn projecten die de AWJTwente uitvoerde droegen bij aan meer bewustwording bij professionals over hoe aan te sluiten bij gezinnen in armoede. De dienstverlening werd hierdoor verbeterd.

Website: www.awjtwente.nl
Regio: Twente

Producten

Titel: Kinderen in armoede
Auteur: M. Cerneus
Link: http://awjtwente.nl/armoede/publicaties?start=5
Titel: Het bevorderen van de gezondheid van kinderen in armoede
Auteur: Mariska Jacobs-Ooink, Marjon Rouwette, MargrietBraun
Link: https://bit.ly/3aizFFy
Titel: Positieve gezondheid voor kinderen die in armoede opgroeien
Auteur: Mariska Jacobs-Ooink, Marjon Rouwette, Margriet Braun
Link: https://bit.ly/2vlYzCF
Titel: Improving the health and well being of children growing up in poverty
Auteur: M. Rouwette, M. Braun, A. Altena, M. Jacobs-Ooink, M. Boere Boonekamp, R. Haasnoot
Link: https://bit.ly/3bkS2ex
Titel: Training voor professionals en personen met ervaring
Auteur: - Ellen van Kampen - Anneke Hoitinga - Ellen Oosterkamp - Marjon Rouwette - Margriet Braun - Mariska Jacobs
Link: https://bit.ly/2AGYLBo
Titel: Versterken van zorg voor kinderen in armoede
Auteur: Feie Herkes (UU)?Loek Kraaij (UU)?dr. Margriet Braun (Saxion, Enschede)
Link: http://awjtwente.nl/armoede/publicaties
Titel: Gezonde kinderen in krappe tijden. Interventie ontwikkeling en uitvoering met en door sociale professionals en ervaringsdeskundigen
Auteur: Astrid Wessling, Martine Nijkamp & Mariska Jacobs-Ooink
Link: https://bit.ly/2VHX8KX
Titel: Versterking van zorg voor kwetsbare kinderen. Workshop kinderen in armoede
Auteur: A. Need en M. Boere-Boonekamp
Link: http://awjtwente.nl/armoede/publicaties
Titel: Werkconferentie 'Let op de kleintjes'
Auteur: J. Waleczek en B. Benning
Titel: Versterking van zorg voor kinderen in armoede - Ontwikkeling interventie
Auteur: Ellen van Kampen Anneke Hoitinga Mariska Jacobs
Link: https://bit.ly/2Oh6vfn
Titel: Improving health and well-being of children in poverty: a group intervention
Auteur: M. Jacobs-Ooink, M. Rouwette, M.Braun
Link: https://bit.ly/2zgR9W3
Titel: Versterken van zorg voor kinderen in Armoede
Auteur: M. Schutte en M. Boere-Boonekamp
Titel: Symposium Praat erover: In gesprek over de zorg voor kwetsbare kinderen
Auteur: M. Rouwette, A. Hoitinga, M. Jacobs- Ooink, M. Versteeg, I. van de Steeg, R. Haasnoot, J. Waleczek
Link: https://bit.ly/2yaZIRI
Titel: Academische Werkplaats Jeugd in Twente
Auteur: Marlie Cerneus
Link: https://prezi.com/qalr1d6bi-u0/academische-werkplaats-jeugd-in-twente-armoede/
Titel: Improving health of children living in poverty
Auteur: Mariska Jacobs-Ooink, Marjon Rouwette, Margriet Braun
Link: https://bit.ly/2OPaf8O
Titel: Versterken van zorg voor kinderen in armoede
Auteur: R. Haasnoot, L. van Herk
Link: https://bit.ly/2K72ASh
Titel: KWETSBARE KINDEREN Samen sterk in onderzoek en praktijk
Auteur: M. Senten, ZonMw, AWJTwente
Link: https://bit.ly/2XBDYcu
Titel: Versterken van zorg voor kinderen in armoede
Auteur: Maike Schutte en Marlie Cerneus
Titel: Handelen bij armoede in gezinnen binnen de Jeugdgezondheidszorg
Auteur: E. Lammers en E. Geessink
Link: https://bit.ly/2ygu5Gg
Titel: Implementation of ´Healthy Children in Low-income Families'
Auteur: J. Musch
Link: https://bit.ly/3cgZh73
Titel: Van klacht naar kracht
Auteur: Feiters, L.G.C.
Link: https://bit.ly/2VqaFa8
Titel: KENMERKEN VAN ARMOEDE
Auteur: R.G.A. Groeneveld
Link: https://bit.ly/2OHH9bH
Titel: Een onderzoek naar de gemeentelijke ondersteuning voor kinderen in armoede in de gemeente Hellendoorn
Auteur: L.A. van Herk
Link: https://bit.ly/2MlTjFA
Titel: Kinderarmoede en gezondheid in Twente
Auteur: Feie Herkes en Loek van Kraaij
Titel: Deskundigheidsbevordering voor handelen bij armoede in gezinnen binnen de Jeugdgezondheidszorg.
Auteur: E. Panjer en J. Bergervoet
Link: https://bit.ly/2RzZ2fs
Titel: Het effect van het programma ‘Gezonde kinderen in krappe tijden’ op de gezondheid van kinderen en hun ouders die in armoede leven in Twente
Auteur: A. Altena, M. Boere-Boonekamp, M.Braun, A. Need
Link: https://bit.ly/2VlGAti
Titel: Ervaringsdeskundigheid benutten binnen armoede in beleidsvorming binnen Twentse gemeenten
Auteur: M. Laarman
Link: https://bit.ly/3bauJnn
Titel: The health and well-being of children and their parents living in poverty
Auteur: E.A. Bartels
Link: https://bit.ly/2AMdScT
Titel: Filmpje AWJTwente bestuurders
Auteur: De heer J. Coes en mevrouw J. Waleczek
Link: https://youtu.be/6sBy4LoSkSA
Titel: Praktijkverhaal 'Gezonde kinderen in krappe tijden'
Auteur: A. van Dijk, M. Jacobs, M. Rouwette, M. Braun, J. Waleczek
Link: https://bit.ly/2Ryvu1O
Titel: De do's en don'ts binnen de interventie Gezonde kinderen in krappe tijden
Auteur: M. Jacobs, J. Waleczek
Link: https://bit.ly/2Vsc4g7
Titel: Gezonde kinderen in krappe tijden
Auteur: Academische werkplaats Jeugd in Twente
Link: https://www.awjtwente.nl/armoede/sociale-kaart
Titel: Gezonde kinderen in krappe tijden.
Auteur: A. Hoitinga
Link: https://bit.ly/2V7QT47
Titel: Infographic AWJTwente
Auteur: Judith Waleczek
Link: https://www.awjtwente.nl/images/Infographic_AWJTwente.pdf

Verslagen


Eindverslag

De AWJTwente heeft zich ingezet voor het versterken van zorg voor kinderen in armoede. Daarbij stond de positieve gezondheid van kinderen centraal. Professionals en ouders die in een armoedesituatie leven ontwikkelden samen de interventie ‘Gezonde kinderen in krappe tijden’. Deze interventie is bedoeld voor ouders die in armoede leven. Via de ouders richtte de interventie zich op verbetering van (de brede) gezondheid van de kinderen, waarbij eigen kracht centraal stond.

De effectstudie laat kleine veranderingen zien bij ouders die de interventie volgden, op ervaren gedragscontrole, sociaal welbevinden en empowerment. De ervaren gezondheid van ouders die de interventie niet volgden, ging achteruit, bij deelnemers aan de interventie bleef dit gelijk. Bij de kinderen van de ouders zijn echter geen effecten gevonden. Op basis van alleen de effectstudie is niet te concluderen dat de interventie effectief is. Wel is het een kansrijk programma waar deelnemende ouders baat bij lijken te hebben. Zij vonden het prettig om ervaringen te delen en van elkaar te leren. De samenwerking tussen ervaringswerker en professional gaf versterking van elkaars competenties en zorgde voor betere aansluiting bij de deelnemers.

De vijf Klein en fijn projecten die de AWJTwente uitvoerde droegen bij aan meer bewustwording bij professionals over hoe aan te sluiten bij gezinnen in armoede. De dienstverlening werd hierdoor verbeterd.

Binnen de Academische Werkplaats Jeugd in Twente – zorg voor kinderen in armoede, is een interventie ontwikkeld voor gezinnen in armoede; Gezonde kinderen in krappe tijden’. Deze interventie zet in op het bevorderen van de gezondheid van kinderen (4-12 jaar) door ouders hiervoor handvatten te geven (stimuleren van eigen kracht). De interventie is mede ontwikkelt met gezinnen die leven in armoede (ervaringsdeskundigen).

De interventie bestaat uit 5 groepsbijeenkomsten met afgeleide thema’s van positieve gezondheid (kindertool):
• Hier en nu
• Mijn lichaam, gevoelend en gedachten
• Mee doen en dagelijks leven
• Nu en later
• Lekker in je vel
Naast deze thema’s is er ook voldoende ruimte voor het stellen van eigen doelen en uit uitwisseling van ervaringen e.d. De bijeenkomsten zullen geleid worden door een tandem van een lokale professional en een persoon met ervaring.

De lokale professionals en ervaringsdeskundigen van gemeenten Losser en Almelo zijn inmiddels getraind en zijn bezig met het werven van gezinnen. In mei is het programma Gezonde kinderen in krappe tijden van start gegaan in Almelo. De gemeenten starten Losser, Oldenzaal, Tubbergen, Hof van Twente en Hellendoorn starten in september/oktober.

Samenvatting van de aanvraag

De huidige werkplaats wordt uitgebreid met een project gericht op kinderen in armoede. Het doel is het mobiliseren van krachten van stakeholders (ouders en kinderen van gezinnen in armoede en praktijkprofessionals uit de zorg voor jeugd) om in samenwerking de gezondheid en het welbevinden van kinderen die in armoede opgroeien te bevorderen. De focus van deze werkplaats is gericht op het preventieve, sociale domein en sluit daarmee aan bij landelijke transformatiedoelen rondom jeugdzorg gericht op preventie en samenwerking tussen organisaties en doelgroep.

In een promotieproject wordt op basis van het concept Positieve Gezondheid (Huber, 2011) een interventie ontwikkeld waarbij Eigen Kracht principes en een public health benadering worden gecombineerd. In het onderzoeksproject worden de volgende stappen genomen:

1.Een literatuur review van methodieken die eigen kracht en veerkracht aanspreken enerzijds en interventies die betrekking hebben op armoede gerelateerde gezondheidsproblemen anderzijds.

2.Een quick scan van het huidige beleid en bestaande interventies rond het thema Armoede in de 14 Twentse gemeenten.

3.Met de AWJTwente, de partners en oudervertegenwoordigers (zowel Nederlandstalige als niet Nederlandstalige) een werkconferentie organiseren met als doel om a) samen met ouders en professionals in de zorg voor jeugd de verzamelde informatie uit stap 1 en 2 te bespreken, b) besluiten te nemen t.a.v. de inhoud en randvoorwaarden van de gecombineerde interventie, en c) eventueel aanpassingen te maken in het ontwerp van de geplande pilots voor de proces- en effectevaluatie.

4.Een handleiding voor professionals in de zorg voor jeugd schrijven voor de uitvoering van de gecombineerde interventie.

5.Pilots implementeren in Twentse gemeenten die relatief veel kinderen in armoede hebben volgens hat rapport Kinderen in Tel (Steketee, Tierolf & Mak, 2014). Een aantal Twentse gemeenten ontvangt gelden voor het oplossen van sociaaleconomische gezondheidsverschillen (SEGV). Met deze middelen zetten zij projecten op die betrekking hebben op ‘gezond in de stad’. De te implementeren pilots passen goed in dit beleid en met deze gemeenten wordt besproken of de pilots daar kunnen worden uitgevoerd.

6.Een procesevaluatie bij de pilots uitvoeren onder de betrokken stakeholders. Deze zal zich richten op het meten van de wijze van uitvoering van de interventie, op de ervaringen en voorkeuren van de ouders en hun netwerk, professionals en overige betrokkenen (Oosterkamp-Szwajcer, Gramberg & Holsbrink-Engels, 2013) en op de competenties van professionals (waaronder de mate van samenwerking).

7.Een effectevaluatie uitvoeren bij de gezinnen met kinderen die leven in armoede.

8.De resultaten van de procesevaluatie en de effectstudie bespreken met alle stakeholders (AWJTwente, de partners, oudervertegenwoordigers, praktijkprofessionals) tijdens een werkconferentie. Naar aanleiding hiervan zal de interventie en de toepassing ervan mogelijk worden aangepast en in de overige wijken/gemeenten volgens de methode van het design experiment worden geïmplementeerd.

Het project levert een bijdrage aan de volgende implementatielijnen:

1.Voor ouders en hun netwerk:

a.Stappenplan voor doelgroep participatie.

b.In samenwerking met ouders en hun netwerk worden strategieën ontwikkeld en toegepast om verschillende coping vaardigheden toe te passen die maken dat de gezinnen weerbaarder en veerkrachtiger worden.

2.Voor professionals in de zorg voor jeugd:

a.Scholingstraject zodat professionals leren meer naast ouders te staan en vanuit het brede concept positieve gezondheid de weerbaarheid en veerkracht van ouders te vergroten.

b.(Digitaal) ondersteuningsinstrument dat professionals helpt bij (vervolg)stappen die zij kunnen nemen in het mobiliseren van het netwerk van de gezinnen en de samenwerking met andere organisaties.

c.Communicatie-uitingen door organisaties in de zorg voor jeugd die gaan over het bijstellen van de norm over hoe er over armoede gedacht wordt.

3.Voor de samenwerking tussen de organisaties in de zorg voor jeugd:

a.Gezamenlijke scholing van professionals uit diverse werkvelden (gezondheidszorg, jeugdzorg en het sociale domein), vanuit het concept positieve gezondheid.

b.Maken van afspraken tussen verschillende organisaties in de zorg voor jeugd over de wijze van samenwerken.

4.Voor de opleidingen:

a.Competenties benoemen voor klantversterkend werken uitgaande van positieve gezondheid.

b.Aanpassingen in curriculum van professionals in jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg, beleidsmedewerkers (opleidingen als HBO-V, SocialWork, gezondheidswetenschappen en bestuurskunde).

Gezinnen in armoede en professionals in de zorg voor jeugd worden vanaf de start van het project betrokken bij dit project. Het Armoedepact Almelo, Sociaal-Maatschappelijke Dienst Enschede/Haaksbergen, Alifa, de voedselbank Enschede en de JGZ leveren expertise ten aanzien van het betrekken van de gezinnen in armoede en zorgen voor toegang tot de doelgroep.

Kenmerken

Projectnummer:
737200003
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2015
2020
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
J. Waleczek
Verantwoordelijke organisatie:
GGD Twente