EVB+ in beeld! Praktijkgericht onderzoek naar succesfactoren in de begeleiding van EVB+ cliënten en een scholingsvoorstel voor zorgprofessionals.

Deze aanvraag is een antwoord op de groeiende behoefte aan meer informatie over factoren die een rol spelen in een kwalitatief goede zorgrelatie tussen cliënten met een ernstig verstandelijke beperking in combinatie met moeilijk verstaanbaar gedrag (EVB+) en zorgprofessionals. De aanvraag komt voort uit een netwerk van 18 organisaties voor mensen met een verstandelijke beperking, MBO- en HBO onderwijsinstellingen, en de wetenschap. Vanuit de wetenschap dat de relatie tussen cliënt en zorgprofessional mede bepalend is voor de kwaliteit van leven van EVB+ cliënten wordt in drie deelprojecten gewerkt aan de synthese van de aanwezige kennis en verdere ontwikkeling van kennis over de relatie tussen cliënten met een EVB+ en zorgprofessionals. Deze kennis wordt vervolgens vertaald naar een nieuw scholingsaanbod voor studenten en zorgprofessionals in de sector. In deelproject 1 inventariseren we de verschillende methodieken en werkwijzen die momenteel bij de aangesloten 18 zorgorganisaties worden ingezet en de kennis die bij deze zorgorganisaties aanwezig is gericht op de zorgrelatie. Ook wordt de reeds beschikbare kennis uit de literatuur over bepalende factoren in interpersoonlijke relaties tussen cliënten met een EVB+ en zorgprofessionals in kaart gebracht. Deze kennis wordt aangevuld met focusgroepen met verwanten en professionals over dit onderwerp en semigestructureerde interviews met behandelaren over ingezette methodieken. Dit moet resulteren in een overzichtsartikel gericht op werkzame factoren die leiden tot een kwalitatief goede zorgrelatie tussen cliënten met een EVB+ en zorgprofessionals, ondersteund met praktijkvoorbeelden. In deelproject 2 wordt een verdieping gemaakt door op microniveau te kijken naar de interactie tussen cliënt en zorgprofessional. EVB+ cliënten zijn afhankelijk van een passende bejegening, en het is aangetoond dat die bejegening o.a. sterk afhangt van emoties en spanning bij begeleiders. Daarnaast blijkt het spanningsniveau van de cliënten zelf ook duidelijk invloed te hebben op hun gedrag. In deelproject 2a meten we dan ook spanning bij zowel cliënten als zorgprofessionals met huidgeleiding/hartslag door het dragen van een draagbaar wireless device (horloge) en kijken we hoe spanning de interactie tussen beiden beïnvloedt. Meer duidelijkheid in de wisselwerking tussen het spanningsniveau van de cliënt en de zorgprofessional en de uitwerking hiervan op de interactie-dynamiek en mogelijk op het moeilijk verstaanbaar gedrag kan handvatten bieden voor de zorgprofessional die dagelijks te maken heeft met cliënten met een EVB+. In deelproject 2b introduceren we biofeedback als potentieel middel voor zorgprofessionals voor het omgaan met spanning en testen we in een reeks single case studies of dit een bijdrage kan leveren in het herkennen en ombuigen van spanning bij de zorgprofessional. Regulatie van spanning kan de zorgrelatie verbeteren en indirect de kwaliteit van leven van cliënten met een EVB+.Dit deelproject resulteert in een of meerdere publicaties die gericht zijn op analyses op microniveau. Die maken inzichtelijk hoe spanningen en emoties van zowel de cliënt als de zorgprofessional met elkaar interacteren. In deelproject 3 komt de kennis van deelproject 1 en 2 samen en wordt deze in samenspraak met een onderwijsontwikkelgroep vertaald naar een nieuw scholingsaanbod zowel voor zorgprofessionals die reeds werken met mensen met een EVB+, als voor studenten, de toekomstige begeleiders van mensen met een EVB+. Dit scholingsaanbod gaat heel concreet in op de factoren die een rol spelen bij een kwalitatief goede relatie tussen cliënt en zorgprofessional. Het lesmateriaal is werkplek leren ondersteunend. Het aanbod zal bestaan uit een blended-leertraject waarbij de nadruk ligt op de interactie tussen cliënt en professional in de praktijk, ondersteund door micro learning (door aanbieden van korte tekst/digitale content). Daarmee moet het scholingsaanbod direct handvatten bieden aan de praktijk en een belangrijke bijdrage leveren aan het wegnemen van handelingsverlegenheid, en draagt het bij aan meer bekendheid van deze doelgroep. Naast dit scholingsaanbod wordt vanuit de kennis die voortkomt uit deze projecten een implementatieplan ontwikkeld voor de borging van opgedane kennis in onderwijs en praktijk. Tot slot wordt een handreiking ontwikkeld die zich richt op iedereen die te maken heeft met mensen met een EVB+, maar die ook beleidsbepalend zal zijn voor de bejegening en omgang met mensen met een EVB+ in de verschillende zorgorganisaties in Nederland voor deze doelgroep.