Mobiele menu

Verbindende hulpverlening als Joint Venture

Projectomschrijving

‘Verbindende hulpverlening’ om ernstig beschadigde mensen te laten aansluiten

Vraagstuk

Samen leven met mensen die vaak in een crisis zitten - ‘outsiders’ heten ze in dit project – vergt een heel andere benadering van hulp en ondersteuning. Zorg en behandeling zijn nooit meer dan een middel. Wie de hulprelatie ziet als co-creatie, gaat ervan uit dat de betrokkenen zelf hun doelen bepalen. Hoe werkt dit?

Waarom belangrijk?

In Groningen leven ongeveer 70 ernstig beschadigde en/of geïsoleerde burgers die soms ook overlast geven. Opgelegde hulp werkt meestal niet. Deze mensen voelen zich buitengesloten en vanwege hun beperkingen en slechte ervaringen – ook in de ggz – slagen ze er niet in mee te doen. Terwijl ze dat wel zouden willen.

Wat is er ontwikkeld of onderzocht?

Dit experiment heeft gezocht naar manieren om mensen te verleiden weer mee te doen in de samenleving. De twaalf deelnemers kregende gelegenheid zelf de verantwoordelijkheid te ervaren voor hun eigen doen en laten, en zo meer grip te krijgen op hun eigen leven. Daarbij was ook aandacht voor rol en belangen van de omgeving.

Gedurende het project heeft een onderzoeksteam meegelopen die de werkzame bestanddelen uit de aanpak hebben geïdentificeerd. Deze werkzame bestanddelen helpen in de zorg en ondersteuning van geïsoleerde burgers. Daarnaast is de voornaamste conclusie van het onderzoek geweest dat het met toestemming van de cliënt samenwerken over de grenzen van eigen instellingen heen de zorg en ondersteuning efficiënter en doeltreffender maakt. Waarbij nog belangrijker is dat dit bijdraagt aan het herstellen van vertrouwen bij de cliënt.

Wetenswaardigheden

Mensen gebruiken hun eigen woorden en beelden die duiden wat er psychisch speelt. Vaak zijn die anders dan in de ggz gebruikelijk. Hierover zijn brochures gemaakt. Beschadigde mensen zijn experts in overleven van onmogelijke omstandigheden. Hun kennis en ervaring zijn nuttig om te ontdekken hoe je meer uit het leven kunt halen met passende hulp en aantrekkelijke doelen.

Boek Binnen de buitenkant

Het boek Binnen de buitenkant gunt de lezer een kijkje in het hoofd en hart van mensen die vastliepen in zichzelf. Hun verhalen worden gelardeerd met persoonlijke tips, ervaringen van professionals en recente inzichten uit enkele, door ZonMw gefinancierde, projecten. Daarnaast is een apart hoofdstuk te lezen over het ontstaan en de visie van de herstelbenadering.

Afbeelding

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Het innovatieproject ‘Verbindende hulpverlening als Joint Venture’ is een patiënt/burgerinitiatief gericht op het verkrijgen van kennis over het verbinden van verwarde personen en ‘outsiders’ aan de samenleving en vice versa. Het gaat om experimenteren met en testen van niet-vrijblijvende (zelf)hulpstrategieën op werkzame bestanddelen, effecten en risicofactoren. De centrale vraag is: hoe krijgen ernstig beschadigde en geïsoleerde burgers ‘iets te verliezen’ en een reden om zich aan te passen? Het innovatieproject/experiment sluit aan bij vijf van de negen bouwstenen, zoals geformuleerd door het Schakelteam Personen met Verward Gedrag. Praktijkbegeleidend onderzoek is onderdeel van het experiment. Doel Doel van het experiment is het verzamelen van kennis over hoe we ervoor kunnen zorgen dat ernstig beschadigde en/of geïsoleerde burgers zich weer verbonden voelen met de maatschappij. Vanuit het primaire hulpverleningsproces gaan we op zoek naar werkzame bestanddelen om te verleiden weer mee te doen in de samenleving. Persoonlijk en maatschappelijk herstel vormt een belangrijk uitgangspunt. Mensen moeten de gelegenheid krijgen om zelf de verantwoordelijkheid voor hun eigen doen en laten te ervaren en meer grip te krijgen op hun eigen leven. Ook aandacht voor de rol en de belangen van familie, buurt en sociaal netwerk en de draagkracht van de samenleving vormen belangrijke aandachtspunten. Doelgroep Het innovatieproject richt zich op ernstig overlastgevende burgers in de Gemeente Groningen die bekend zijn bij de politie en de crisisdienst van Lentis. Het gaat om mensen die zich buitengesloten voelen en vanwege hun beperkingen en slechte ervaringen er niet in slagen mee te doen, terwijl ze dat wel zouden willen. Het huidige (zorg)aanbod en de maatschappelijke voorzieningen sluiten onvoldoende aan op de behoeften en complexe meervoudige problematiek van deze groep, waardoor ze keer op keer tussen wal en schip belanden. In de stad Groningen gaat het om circa 70 personen. Twaalf van hen zullen deelnemen aan het experiment. Projectparticipanten De opzet van het innovatieproject wordt ontwikkeld vanaf de werkvloer vanuit patiëntenperspectief. De leefwereld staat centraal. De projectleider van het experiment is ervaringsdeskundig. Volwassenpsychiatrie en de Gemeente Groningen fungeren als hoofdaanvragers. Medeverantwoordelijke participanten zijn VNN, politie, het Veiligheidshuis, het Openbaar Ministerie en Menzis. Afgevaardigden van deze organisaties en van de Patiëntendenktank zullen zitting nemen in het Stuurteam. Het uitvoerend kernteam bestaat uit medewerkers van Lentis en VNN in nauwe samenwerking met WIJ Groningen. Het kernteam wordt direct ondersteund door een schil, bestaande uit een psychiater van de crisisdienst van Lentis en vijf voorwaardenscheppende leidinggevenden van respectievelijk de Gemeente, de politie, Lentis, de VNN en het Veiligheidshuis. Daarnaast zullen andere relevante partijen (bijvoorbeeld woningcorporaties, reclassering, opvangvoorzieningen, de forensische psychiatrie en gemeentelijke diensten) via intermediairs bij het project betrokken zijn. Patiëntenparticipatie betekent in dit project allereerst dat de 12 deelnemers zelf actief meedoen en verantwoordelijkheid (leren) dragen voor hun eigen lijf en leven. Daarnaast zal een Patiëntendenktank, bestaande uit meerdere mensen uit verschillende delen van het land met ruime ervaring als patiënt (of hun naaste), voortdurend meedenken over de opzet, uitvoering en verbeterpunten van het experiment. Praktijkbegeleidend onderzoek Het praktijkbegeleidend onderzoek vormt essentieel onderdeel van het experiment en wordt uitgevoerd door ervaren onderzoekers van bureau INTRAVAL met ondersteuning van verschillende wetenschappelijk adviseurs. Het doel van het onderzoek is het boven tafel krijgen van werkzame mechanismen, succes- en faalfactoren van pogingen om ‘outsiders’ met hun leefomgeving te verbinden. Het gaat om een continu cyclisch proces, waarbij de praktijk het onderzoek voedt en vice versa. De opgedane kennis wordt gedurende het project bovendien al gedeeld met belanghebbenden in de regio en het land. Bij de uitvoering van het onderzoek maken de onderzoekers gebruik van een combinatie van drie methoden. Begonnen wordt met Realistic Evaluation, waarmee inzichtelijk wordt gemaakt welke veronderstellingen ten grondslag liggen aan het experiment. Daarnaast wordt de uitvoering van het experiment gevolgd met een procesevaluatie. Voor het meten van resultaten bij de deelnemers aan het experiment wordt gebruik gemaakt van systemisch N=1-onderzoek. Gedurende het project worden verschillende voortgangsrapportages met tussentijdse resultaten opgesteld. Deze rapportages worden telkens besproken in het kernteam, het stuurteam en met de overige betrokken partijen. Wij willen expliciet ook de leefomgeving, de samenleving en de politiek betrekken en laten meedenken. Het onderzoek resulteert in een eindrapport.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
638030005
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2017
2021
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
M. de Jonge
Verantwoordelijke organisatie:
Lentis

Locatie

Dit project werd uitgevoerd in de regio Groningen.