Verbinden eerstelijnszorg met sociaal domein voor mensen met verward gedrag in Hollands Midden
Projectomschrijving
Mensen met verward gedrag zijn de grip op hun leven kwijtgeraakt. Katwijkse huisartsen rapporteren tussen de 200 en 500 mensen met verward gedrag.
Doel
De focus van dit project ligt op de huisarts (Zorggroep Katwijk, 23 huisartsen) en zijn rol als poortwachter. Hoe duiden huisartsen hun gedrag? Kunnen ze diepere beweegredenen zien, die tot verwardheid leiden? Hoe handelen ze naar deze mensen? Welke verwijspatronen komen naar voren? Hoe komt men tot een sluitende aanpak? Wat maakt de huidige aanpak ontoereikend? Antwoorden op deze vragen komen uit reflecties op concrete casuïstiek uit de spreekkamer.
Werkwijze
Huisartsen en het sociaal domein werken nog nauwelijks samen. Wat belemmert? We trachten te experimenteren met een meervoudige aanpak. Welke leerervaringen levert dat op? Voor deze vragen verkennen we de praktijken van het sociaal wijkteam. Met dit project willen we tevens inzichten delen en verandering bevorderen bij huisartsen en wijkteams in de regio Midden Holland (19 gemeentes).
Resultaten
Verward gedrag wordt gezien als onbegrepen gedrag. Er worden door zeven huisartsen en drie medewerkers van het Team Sociale Ondersteuning (TSO) vijf typen patiënten met onbegrepen gedrag in hun praktijk onderscheiden:
- Dementerende ouderen
- (Zorgwekkende) zorgmijders
- Patiënten met psychiatrische problematiek en/of verslavingsproblematiek
- Verstandelijk beperkten
- Kinderen met verstoorde persoonlijkheidsontwikkeling door complexe gezinsproblemen
In het eerste deel van het project werd de poortwachtersrol van huisartsen verkend. De resultaten hiervan zijn verwerkt in een poster. Het tweede deel van het project bestond uit een actieonderzoek waar door middel van concrete casuïstiek de samenwerking tussen huisartsen en medewerkers van het TSO in praktijk werd gebracht.
Door nieuwe (persoonlijke en professionele) inzichten werden de casusbesprekingen volwaardige leersessies, waarin verwijsroutines, handelings- en denkpatronen en dilemma’s werden besproken. Omdat lokale samenwerking ophelderend, krachtig en grensverleggend is, wordt aanbevolen een huisarts als expert aan te stellen, die intern en extern als helpdesk functioneert en die de beleids-, inhoudelijke- en sociale kaart-ontwikkelingen volgt namens de zorggroep. Tevens wordt de inzet van een POH ggz voor de zorg aan deze doelgroep aanbevolen.
Beweging in kwetsbaarheid
Van januari tot en met juni 2021 besteedden we onder de noemer Beweging in kwetsbaarheid aandacht aan verschillende thema’s die bijdragen aan een meer inclusieve samenleving voor (psychisch) kwetsbare mensen. Met een maandelijkse talkshow, podcasts en publicaties.
Verslagen
Eindverslag
Verward wordt gezien als onbegrepen gedrag. Zeven huisartsen en drie medewerkers van het Team Sociale Ondersteuning (TSO) herkennen in hun praktijk vijf typen patiënten met onbegrepen gedrag:
1. Dementerende ouderen
2. (Zorgwekkende) zorgmijders
3. Psychiatrische en/of verslavingsproblematiek
4. Verstandelijk beperkten
5. Complexe gezinsproblemen leidend tot verstoorde persoonlijkheidsontwikkeling bij kind(eren)
In Deel 1 werd de poortwachtersrol van huisartsen verkend; de resultaten verwerkt in een poster. Deel 2 een actieonderzoek waar door middel van concrete casuïstiek de samenwerking tussen huisartsen en medewerkers van het TSO in praktijk werd gebracht. Door nieuwe (persoonlijke en professionele) inzichten werden de cases besprekingen volwaardige leersessies. Gesproken werd over verwijsroutines, handelings- en denkpatronen en dilemma’s. Een lichte eigenzinnigheid kwam naar voren, blijkend uit twee motto’s: ‘de mens gaat boven de regel’ en ‘waar een wil is, is een weg; waar geen wil is, is een argument’.
Conclusie: lokale samenwerking is demystificerend, krachtig (ons-kent-ons) en grensverleggend.
Aanbeveling: aanstelling van een huisarts als expert, die intern en extern als helpdesk functioneert en die de beleids-, inhoudelijke- en sociale kaart-ontwikkelingen volgt namens de zorggroep. Tevens aanbevolen: inzet van POH GGZ voor de zorg aan deze doelgroep.