Mobiele menu

Promotion of Physical Activity in Parkinson’s Disease; The ParkFit study

Projectomschrijving

Veel Parkinsonpatiënten worden inactief naarmate de ziekte vordert. Het project heeft een beweegstimuleringsprogramma ParkFit voor patiënten met de ziekte van parkinson ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd op effectiviteit.
In de ParkFit studie werd uitgezocht wat de effecten zijn van meer bewegen. Er werden twee programma’s getest. De een verbetert het gevoel van veiligheid en zelfstandigheid tijdens bewegen, en de ander is gericht op een actieve(re) leefstijl.

Patiënten die deelnamen aan het onderzoek, waren verdeeld in twee groepen. Een daarvan volgde een programma dat gericht was op het verbeteren of behouden van zelfstandigheid, veiligheid en welbevinden tijdens bewegen. Dat moest de algemene kwaliteit van leven bevorderen. De andere groep werd begeleid naar een actieve leefstijl. Patiënten die het ParkFit-programma volgden stelden samen met hun coach een individueel beweegplan op met doelen voor de korte termijn (2 maanden) en lange termijn (2 jaar). Alle deelnemers werden twee jaar lang gevolgd. In de ParkFit-studie werd ook gekeken naar de mogelijke specifieke gezondheidseffecten van het beweegprogramma.

De resultaten van de ParkFit studie liet zien dat vergeleken met baseline de tijd besteed aan fysieke activiteit na 24 maanden voor beide groepen hetzelfde was. Daarentegen lieten zowel het beweegdagboek als de activiteitenmonitor een toename van fysieke activiteit zien bij patiënten in het ParkFit programma. Ook het niveau van fitheid was toegenomen bij mensen in het ParkFit programma. De kwaliteit van leven verschilde niet tussen de groepen. Aanvullende analyses van de primaire uitkomstmaat (fysieke activiteit) liet zien dat de tijd besteed aan buiten- en sportactiviteiten in de ParkFit groep significant gestegen was terwijl tijd besteed aan huishoudelijke activiteiten significant afnam. Daarnaast was het aantal valincidenten in beide groepen vergelijkbaar.

Hoewel de projectresultaten liet geen verschil zien in tijd besteed aan fysieke activiteit (vergeleken met baseline) tussen de interventie en controle groep was de conclusie van de projectgroep dat ParkFit buiten- en sportactiviteit in oudere, inactieve parkinson patiënten stimuleert. Het programma verbetert de fysieke fitheid terwijl er geen nadelige effecten zijn.

Producten

Titel: Design and baseline characteristics of the ParkFit study, a randomized controlled trial evaluating the effectiveness of a multifaceted behavioral program to increase physical activity in Parkinson patients
Auteur: M van Nimwegen, AD Speelman, K Smulders, S Overeem, GF Borm, FJG Backx, BR Bloem, and M Munneke
Magazine: BMC Neurology

Verslagen


Eindverslag

De ParkFit studie is een gerandomiseerde studie naar het effect van een 2 jaar durend bewegingsstimuleringsprogramma voor patienten met de ziekte van parkinson. Aan het onderzoek hebben 586 patienten deelgenomen. Deze patiënten zijn door het lot verdeeld over twee fysiotherapeutische programma’s: het ParkFit programma of een controle interventie. Het ParkFit programma was gericht op begeleiding naar een zo actief mogelijke leefstijl. Hierbij werd gebruik gemaakt van verschillende methoden waaronder een 'persoonlijke coach voor iedere patient', het opstellen van een 'contract' tussen coach en patient, het stellen van kort en lange termijn doelen en het gebruik van een activiteitenmonitor. Daarnaast kregen de patiënten de mogelijkheid om wekelijks te trainen in een sportgroep.
Patienten die de controle interventie hadden geloot werden behandeld volgens de richtlijn fysiotherapie bij parkinson waarbij de focus van de behandeling gericht was op veilig bewegen. Alle behandelend fysiotherapeuten zijn geschoold tot ParkinsonNet therapeut en zijn in het kader van de ParkFit studie aanvullend opgeleid tot ParkFit-coach. Bij aanvang van de studie en na 6, 12, 18 en 24 maanden zijn de patienten gemeten. De belangrijkste uitkomstmaat van de studie was fysieke activiteit. Dit is beoordeeld aan de hand van het gemiddelde calorieverbruik gemeten over twee weken. Dit gemiddelde calorieverbruik is gebaseerd op een vragenlijst (LAPAQ), een dagboek (beweegdagboek over 7 dagen) en een activiteitenmonitor (DirectLife). Secundaire uitkomstmaten zijn fysieke fitheid (6 minuten looptest) en kwaliteit van leven (PDQ-39). De resultaten van het onderzoek worden binnenkort gepubliceerd in een toonaangevend tijdschrift.

De ParkFit studie richt zich allereerst op de vraag of mensen met de ziekte van Parkinson met een inactieve leefstijl in staat zijn middels een bewegingsbevorderingsprogramma hun niveau van fysieke activiteit te verhogen. Vervolgens wordt onderzocht wat de mogelijke specifieke gezondheidseffecten zijn. Patiënten die willen deelnemen aan het onderzoek, worden door het lot verdeeld over 2 fysiotherapeutische programma’s: programma A en programma B. Programma A is gericht op het verbeteren van kwaliteit van leven door verbeteren of behouden van zelfstandigheid, veiligheid en welbevinden tijdens bewegen. Dit programma wordt geheel conform de KNGF-richtlijn Ziekte van Parkinson uitgevoerd. Voor patiënten die programma B geloot hebben, bestaat een deel van de fysiotherapeutische behandelingen uit begeleiding naar een actieve leefstijl. De behandelend fysiotherapeuten zijn in de afgelopen jaren geschoold tot Parkinson-therapeut (De ParkinsonNet-trial) en zij zullen in het kader van de ParkFit studie aanvullend opgeleid worden tot ParkFit-coach. Patiënten stellen samen met hun coach een individueel beweegplan op met persoonlijke doelstellingen voor de korte termijn (2 maanden) en lange termijn (2 jaar). Voorts wordt deze patiënten de mogelijkheid geboden wekelijks te trainen in een sportgroep. Daarnaast ontvangen zij een activiteitenmonitor die hen, tezamen met een interactieve website, visueel stimuleert fysiek actiever te worden. De belangrijkste doelstelling in deze studie is het vergroten van de fysieke activiteit. Dit wordt beoordeeld aan de hand van het gemiddelde calorieverbruik gemeten over twee weken. Dit gemiddelde calorieverbruik is gebaseerd op een vragenlijst (LAPAQ), een dagboek (beweegdagboek over 7 dagen) en een activiteitenmonitor (DirectLife). Secundaire uitkomstmaten betreffen de fysieke fitheid (6 minuten looptest, Astrand fietstest (tertiarie uitkomstmaat)) en kwaliteit van leven (PDQ-39). Naast deze primaire en secondaire uitkomstmaten worden er ook een aantal tertiaire uitkomstmaten meegenomen namelijk: ziekteprogressie (UPDRS), cognitieve veranderingen (CANTAB), depressie (HADS), mobiliteit (Timed up and Go test), aantal vallen (valtelefoon), slaap (SCOPA-sleep), vermoeidheid (FSS), kosten en gebruik van parkinson medicatie. De vragenlijsten worden bij baseline en na 6, 12, 18 en 24 maanden afgenomen. De fysieke testen worden bij baseline, na 12 en na 24 maanden afgenomen. De patiënten komen hiervoor naar een locatie in de betreffende regio. De maatschappelijke relevantie van de ParkFit studie is enorm doordat de resultaten niet alleen van groot belang zijn voor mensen met de ziekte van Parkinson maar ook voor een brede doelgroep van ouderen met een chronische aandoening. Wanneer blijkt dat het bewegingsstimuleringsprogramma effectief is voor patiënten met de ziekte van Parkinson, zal het zeker ook werkzaam zijn bij personen met minder ernstige aandoeningen. Het onderzoek is gestart in september 2008 en zal ruim drie jaar duren.

Samenvatting van de aanvraag

The health benefits of regular physical activity are widely appreciated. However, many persons over 50 years of age lead a sedentary life. Apparently, simply knowing about the importance of physical activity is not enough to initiate and maintain an adequate physical activity level on a regular basis. To tackle this problem, programs aimed to promote an active lifestyle have been developed based on behavioural change theories. Evidence shows that such physical activity promotions are effective, resulting in increased physical activity among participants. Unfortunately, most of these programs were developed for healthy subjects, while almost 90% of elderly adults have at least one chronic condition. It is therefore important to develop physical activity promotion strategies specifically aimed at preventing physical inactivity in patients with chronic diseases. These strategies should not only address the disease-specific content of a physical activity program, but also provide an adequate infrastructure to implement the program. Here, we propose to develop, implement and evaluate a disease-specific program (‘ParkFit’) to promote physical activity for patients with Parkinson’s disease (PD). PD represents an excellent model to evaluate the promotion of an active lifestyle for patients with chronic diseases because: a) PD patients are heavily inclined towards physical inactivity, due to increasing physical impairments (e.g. walking problems), fear of falling, apathy and depression. b) There is convincing evidence showing the health benefits of exercise in PD. Maintaining physical activity is particularly important for PD patients who are extra prone to develop complications of immobility, including osteoporosis, constipation and insomnia. Furthermore, animal studies suggest that physical activity might slow the progression of PD (neuroprotection). c) An optimal infrastructure to implement the ParkFit program is in place. Specifically, we have recently installed ‘ParkNet’ networks in 16 regions in the Netherlands (see figure). Each ParkNet is a regional network of motivated physiotherapists with specific expertise in PD and who work within the community. We aim to use these 16 ParkNet networks to ascertain a successful implementation of the ParkFit program. d) Parkinsonism is common, affecting almost 70.000 persons in the Netherlands. This number is expected to double by the year 2030. Specific aims: 1. To DEVELOP a treatment protocol for ParkFit: a disease-specific and individually tailored program to promote physical activity in PD. For this purpose, we will collaborate with UMC Utrecht, NISB, KNGF, NebasNsg, NOC*NSF and TNO. Specific features of the ParkFit program include: - individually tailored activity counselling, adjusted to personal wishes, lifestyle, social context and physical capabilities - long-term (2 years) professional support by specifically trained ParkNet physiotherapists (‘personal activity coach’) - program based on cognitive-behavioural theories concerning the promotion of behavioural change - use of a pedometer with feedback device to motivate participants and promote continued participation - opportunity to participate during the first 3 months in a ParkFit Exercise Group 2. To IMPLEMENT the ParkFit program into 16 ParkNet networks. Specifically, within each ParkNet region, we will train 2 ParkNet physiotherapists (already trained in treating PD patients) to become a ParkFit therapist. Training includes e.g. motivational interviewing, information about sports and physical activities suitable for PD patients. 3. To EVALUATE the effectiveness of ParkFit compared to regular physical therapy in a Randomised Controlled Trial (ParkFit Study). Primary research question: do patients allocated to the ParkFit program increase and maintain their level of physical activity during two years, compared to patients receiving only regular physical therapy? Secondary question: what are the health benefits for patients participating in the ParkFit program? Design In a Randomised Controlled Trial (‘ParkFit Study), 160 PD patients will be randomly assigned to an experimental group (basic physiotherapy plus ParkFit program) or a control group (basic physiotherapy without ParkFit). Patients Patients will be selected from consecutive outpatients in the 16 ParkNet regions. Key inclusion criteria are: “idiopathic PD” and “insufficiently physically active according to the ‘Dutch Norms for Physical Activity’. Evaluation a. Outcome measures: The primary outcome measurement is the estimated caloric expenditure per week. This caloric expenditure will be estimated using a questionnaire (LAPAQ) combined with a structured interview (seven-day recall) and an ambulatory activity monitor (ActiGraph). Secondary outcome measurements concern physical fitness, daily functioning, mobility and quality of life. b. Assessments: Before randomisation and after 6, 12 and 24 months. c. Blinding: All patients will be evaluated by an assessor who is blinded with respect to group allocation.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
75020012
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2008
2012
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. M. Munneke
Verantwoordelijke organisatie:
Radboudumc