Mobiele menu

Het effect van een Bounding exercise programma ter voorkoming van hamstringblessures bij amateurvoetballers: een beter alternatief voor de effectieve Nordic Hamstring Exercise qua compliance?

Projectomschrijving

Hamstringblessures vormen zowel in het professionele als in het amateurvoetbal een groot probleem. Het is ondanks effectieve preventieve maatregelen als de Nordic Hamstring Exercise de meest voorkomende spierblessure bij voetballers met tevens langdurig sportverzuim. Dit project onderzocht het preventieve effect van een nieuwe interventie op het ontstaan van hamstringblessures bij voetballers: het Bounding Exercise Programma (BEP).

Het programma bestond uit sportspecifieke oefenvormen die eenvoudig in de warming-up konden worden opgenomen. 32 eerste elftallen op 1e klasse niveau, verspreid over vier districten, namen deel aan het onderzoek. Deze teams werden als clusters willekeurig ingedeeld in de oefengroep of de controlegroep. Het programma dat de oefengroep uitvoerde bestond uit een opbouwprogramma van 12 weken en een onderhoudsprogramma wat gedurende de gehele voetbalcompetitie (2016-2017) in de warming-up werd uitgevoerd.

Alle spelers vulden bij aanvang van het project een vragenlijst in om inzicht te krijgen in individuele kenmerken. Daarnaast registreerden alle spelers wekelijks of ze een hamstringblessure of andere blessure hadden. Tevens hielden ze wedstrijd- en trainingsminuten bij. De spelers in de oefengroep noteerden daarnaast hoeveel ze van het voorgeschreven oefenprogramma uitgevoerd hadden. Om de medewerking van de spelers en technische en medische staf van de verenigingen te optimaliseren zijn tijdens de looptijd van dit project informatie-, instructie- en tussentijdse bijeenkomsten georganiseerd op de nieuwe campus van de KNVB te Zeist en bij verenigingen in hun clubhuizen.

Aan het einde van voetbalcompetitie 2016-2017 werd de effectiviteit van het programma bepaald. Het Bounding Exercise Programma bleek in de huidige vorm niet effectief in het reduceren van hamstringblessures bij mannelijke volwassen amateurvoetballers. Ook was de navolging van deze sportspecifieke oefenvormen lager dan beoogd. De Nordic Hamstring Exercise is op dit moment de enige oefening met een bewezen preventief effect en wordt dan ook geadviseerd om uit te voeren ter preventie van hamstringblessures.

Verslagen


Eindverslag

Hamstringblessures vormen zowel in het professionele als in het amateurvoetbal een groot probleem. Het is ondanks effectieve preventieve maatregelen als de Nordic Hamstring Exercise de meest voorkomende spierblessure bij voetballers met tevens langdurig sportverzuim. Dit project onderzocht het preventieve effect van een nieuwe interventie op het ontstaan van hamstringblessures bij voetballers: het Bounding Exercise Programma (BEP). Het programma bestond uit sport-specifieke oefenvormen die eenvoudig in de warming-up konden worden opgenomen.
Tweeëndertig eerste elftallen op 1e klasse niveau, verspreid over vier districten, namen deel aan het onderzoek. Deze teams werden als clusters willekeurig ingedeeld in de oefengroep of de controle groep. Het programma dat de oefengroep uitvoerde bestond uit een opbouwprogramma van 12 weken en een onderhoudsprogramma wat gedurende de gehele voetbalcompetitie (2016-2017) in de warming-up werd uitgevoerd. Alle spelers vulden bij aanvang van het project een vragenlijst in om inzicht te krijgen in individuele kenmerken. Daarnaast registreerden alle spelers wekelijks of ze een hamstringblessure of andere blessure hadden. Tevens hielden ze wedstrijd- en trainingsminuten bij. De spelers in de oefengroep noteerden daarnaast hoeveel ze van het voorgeschreven oefenprogramma uitgevoerd hadden.
Om de medewerking van de spelers en technische en medische staf van de verenigingen te optimaliseren zijn tijdens de looptijd van dit project informatie-, instructie- en tussentijdse bijeenkomsten georganiseerd op de nieuwe campus van de KNVB te Zeist en bij verenigingen in hun clubhuizen.
Aan het einde van voetbalcompetitie 2016-2017 werd de effectiviteit van het programma bepaald. Het Bounding exercise programma bleek in de huidige vorm niet effectief in het reduceren van hamstring blessures bij mannelijk volwassen amateur voetballers. Ook was de compliance van deze sport-specifieke oefenvormen lager dan beoogt. De Nordic Hamstring Exercise is op dit moment de enige oefening met een bewezen preventief effect en wordt dan ook geadviseerd om uit te voeren ter preventie van hamstringblessures.

Hamstringblessures vormen zowel in het professionele als in het amateurvoetbal een groot probleem. Het is ondanks effectieve preventieve maatregelen als de Nordic Hamstring Exercise de meest voorkomende spierblessure bij voetballers met tevens de langstdurende afwezigheid. Dit project richt zich op het toetsen van het preventieve effect van een nieuwe interventie op het ontstaan van hamstringblessures bij voetballers: het Bounding Exercise Programma (BEP). Het programma bestaat uit sport-specifieke oefenvormen die eenvoudig in de warming-up kunnen worden opgenomen. De verwachting is daarom dat de compliance goed is.
Tweeëndertig eerste elftallen op 1e klasse niveau verspreid over vier districten nemen deel aan het onderzoek. Deze teams zijn als clusters willekeurig ingedeeld in de oefengroep of de controle groep. Het programma dat de oefengroep uitvoert bestaat uit een opbouwprogramma van 12 weken en een onderhoudsprogramma wat gedurende de gehele voetbalcompetitie in de warming-up wordt uitgevoerd. Alle spelers vulden bij aanvang van het project een vragenlijst in om inzicht te krijgen in individuele kenmerken. Daarnaast registreren alle spelers wekelijks of ze een hamstringblessure of andere blessure hebben. Tevens houden ze wedstrijd- en trainingsminuten bij. De spelers in de oefengroep noteren hoeveel ze van het voorgeschreven oefenprogramma uitgevoerd hadden.
Drie maanden na het aflopen van het seizoen wordt opnieuw de compliance geïnventariseerd.
Om de medewerking van de spelers en technische en medische staf van de verenigingen te optimaliseren zijn tijdens de looptijd van dit project informatie-, instructie- en tussentijdse bijeenkomsten georganiseerd op de nieuwe campus van de KNVB en bij verenigingen in clubhuizen.
Aan het einde van deze voetbalcompetitie wordt de effectiviteit van het programma bepaald. Wanneer dit programma effectief is wordt het geïmplementeerd in de huidige voetbalpraktijk in samenwerking met de KNVB en VeiligheidNL. Kennis wordt ook verspreid via Kenniscentrum Sport, wetenschappelijke publicaties, vakpublicaties en presentaties bij congressen en symposia.

Samenvatting van de aanvraag

Prospectief onderzoek in binnen- en buitenland naar hamstringblessures laat zien dat dit de meest voorkomende spierblessure is in het amateurvoetbal. Bovendien heeft deze blessure de langste hersteltijd en een zeer hoge recidiefkans. Als gevolg van de hoge incidentie en de lange hersteltijd ontstaan hoge medische kosten en werkverzuim. Dit alles onderschrijft het grote belang van preventie gericht op deze hardnekkige hamstringblessure. In de meest recente literatuur wordt vrijwel altijd een tekort aan excentrische contractiekracht van de hamstrings genoemd. Daarbij zijn in de afgelopen jaren diverse studies, waaronder de HIPS studie vanuit het UMC Utrecht, uitgevoerd naar het preventieve effect van het excentrisch trainen van de hamstrings door middel van de Nordic Hamstring Exercise (NHE). Naast de HIPS studie hebben andere studies in Ijslandse en Noorse populaties eenzelfde preventieve effect van de NHE aangetoond, wat de NHE een bewezen effectieve interventie maakt. Echter is tot vandaag nog geen daling in het aantal hamstringblessures zichtbaar geworden. Een studie in Noorwegen laat zien dat de NHE niet- succesvol geïmplementeerd is en via social media kanalen in Nederland en feedback vanuit Nederlandse voetbaltrainers is men kritisch ten opzichte van de NHE. Het wordt gezien als een a-functionele oefening die moeilijk inpasbaar is in de huidige voetbaltraining. Helaas is het een feit dat deze effectieve oefening niet of nauwelijks wordt uitgevoerd, waardoor het gewenste rendement uitblijft er tot op heden geen incidentiedaling van hamstringblessures zichtbaar is. Om een meetbare daling van het aantal hamstringblessures te realiseren is een alternatieve oefenvorm gezocht die eveneens als doelstelling heeft om de excentrische contractiekracht van de hamstrings te vergroten, maar die functioneler is en eenvoudiger in te passen is in de huidige voetbaltraining, waardoor de compliance zeer waarschijnlijk hoger zal liggen. De oefenvorm Bounding berust op hetzelfde mechanisme als de NHE en laat de voetballer de excentrische contractiekracht van de hamstrings trainen in dezelfde vrijheidsgraden als het sprint-type hamstringblessure ontstaat. Deze Bounding-oefenvorm heeft als voordelen ten opzichte van de NHE dat dit een lopende oefening is, individueel uitgevoerd kan worden en bij slecht weer ook geen hulpmaterialen benodigd zijn. Daarom richt onderhavig onderzoek zich op het preventieve effect van de oefenvorm Bounding op het ontstaan van hamstringblessures bij mannelijke volwassen amateurvoetballers, waarbij de compliance gedurende het voetbalseizoen en de voorbereiding van het daarop volgende seizoen gemeten zal worden. Hiervoor is een cluster-Randomized Controlled Trial ontwikkeld. In dit onderzoek zullen 480 selectiespelers afkomstig van 30 clubs uit de eerste klasse van het amateurvoetbal participeren.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
536001002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. B.M.A. Huisstede
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Utrecht