3D Spierechoscopie

OTIS: Optimale Training met Individuele 3D Spierechografie Innovatie Met onze innovatie helpen we coaches om de trainingseffecten van hun topsporters beter in beeld te brengen en trainingen individueel te sturen. Van topsporters wordt verwacht dat zij hun beste prestatie leveren en pieken op het juiste moment. Gericht en optimaal trainen is hierbij essentieel voor het bereiken van deze individuele topprestatie. Maar hoe zorgt een coach ervoor dat de training het beste aansluit bij de individuele sporter? Topprestaties worden geleverd op basis van training met enorme omvang. Voor topsporters geldt daarom dat verbeteringen niet zozeer gezocht dienen te worden in het verhogen van dit volume, maar juist in het verhogen van de effectiviteit van de trainingen. Een goede afstemming van de aangeboden trainingsprikkels en ‘het profiel’ van de individuele topsporter is daarvoor essentieel. Met een profiel van de fysieke eigenschappen van de sporter kan individueel vastgesteld worden waar een sporter tekortschiet en wat zijn of haar aandachtspunten zijn voor een individuele trainingssturing. Hiermee bouwen we voort op ons eerdere Sportcall 2012 onderzoeksproject “Trainingsstrategieën voor optimaal piek- en duurvermogen van schaatsers, roeiers en wielrenners”. Hierin hebben we met meerdere technieken een gedetailleerd fysiologisch profiel gemaakt van de individuele (top)sporter en hebben we vastgesteld wat de kritische fysiologische determinanten zijn voor een optimale duur- en/of sprintprestatie. Een essentiële rol hierbij was weggelegd voor de nieuwe 3D-echografie techniek waarmee individueel de spierarchitectuur kan worden gemeten. Deze techniek, bestaande uit hardware en software in combinatie met anatomische kennis hebben we in het eerdere project doorontwikkeld en gevalideerd zodanig dat er meetprotocollen voor de quadriceps en kuitspier zijn vastgelegd. Met deze techniek kunnen de spieren van topsporters op een niet-invasieve manier worden blootgelegd en krijgen sporter en coach inzicht in de spiervolumes en spierarchitectuur van de topsporters. Eerder hebben we gezien dat de spiereigenschappen van de quadriceps een fundamentele rol spelen bij de prestatie die topsporters wielrenners en roeiers kunnen leveren (van der Zwaard et al., 2018a; van der Zwaard et al., 2018b). Deze aanvraag brengt meerdere partijen zoals PSV, InnoSportLab De Tongelreep, Philips en de Vrije Universiteit Amsterdam bij elkaar, waardoor de expertise en mogelijkheid wordt gecreëerd om de bestaande 3D spierechografie techniek uit te breiden naar andere sporten, waaronder topsporters in het zwemmen en voetbal. In het zwemmen dragen schouderspieren, borstspieren, rugspieren en armspieren in belangrijke mate bij aan het geleverde vermogen en in het voetbal is de hamstring spier belangrijk voor accelereren in de sprint (en daarmee ook een bekende zwakke plek voor blessures). Wat ontbreekt is een meetprotocol om andere spiergroepen goed in beeld te brengen. De voorgestelde innovatie is tweeledig. Enerzijds is er de doorontwikkeling van de 3D echografie techniek, zodat metingen van de spierbouw van topsporters ingebed kunnen worden in de sportpraktijk en ingezet voor meerdere sporten, waarbij deze niet alleen toepasbaar is door deskundigen die zeer ervaren zijn in de anatomie. De huidige techniek zal verder geoptimaliseerd worden om snel, effectief en betrouwbaar de spierarchitectuur te kunnen meten bij (top)sporters. Anderzijds zal de 3D spierechografie worden toegepast in de huidige trainingspraktijk van topsporters. Dit stelt coaches in staat om nauwkeurig in kaart te brengen hoe de spieren van zijn of haar sporters reageren op de aangeboden trainingsprikkel en hoe de individuele trainingsadaptaties samenhangen met het fysieke profiel (o.a. de spiervolumes en spierarchitectuur) van de topsporter. Voor de film inzake betrokkenheid topsport praktijk zie: https://youtu.be/JECrEdgEmMc