Show, Talk, Act (STA) methodiek

Ouders hebben een voorbeeldfunctie, maar ervaren regelmatig grote dilemma’s bij de opvoeding van hun kinderen rondom gezonde leefstijl keuzen. Uit een onderzoek van Diekstra et al (2008) blijkt dat ouders ten aanzien van veel onderwerpen niet weten hoe ze het beste met hun kind kunnen omgaan. Om de voorbeeldfunctie van ouders te versterken wordt door het Centrum Media & Gezondheid onder de noemer Show, Talk and Act (STA) een interactieve methodiek ontwikkeld voor ouders van jonge gezinnen om dilemma's en uitdagingen rondom gezonde leefstijl bij zichzelf en hun opgroeiende kinderen beter te herkennen, te bespreken en aan te pakken. Concreet levert het project een ontwikkelde en uitgeteste audiovisuele methodiek op ten behoeve van opvoedingsondersteuning van ouders met jonge kinderen. Dit project past goed binnen het ZonMw programma Preventie. Het gaat hier om de uitvoering van interventies die de gezondheid bevorderen van zowel ouders als kinderen. De STA-methode (Bouman,2009) is gebaseerd op een combinatie van visualiseren (Show) benoemen (Talk) en veranderen (Act). De STA-methode maakt gebruik van videobeelden. Tijdens opvoedingsbijeenkomsten worden ouders door professionele opvoedingsondersteuners uitgenodigd om beeldmateriaal van hun eigen leefsituatie en gezin te verzamelen aan de hand van een aantal centrale thema’s. Ouders van jonge kinderen leren via het oog van hun ‘eigen’ videocamera belemmerende en bevorderende factoren te identificeren rondom het opvoeden en realiseren van een gezonde leefstijl bij hun kinderen. De zelfgemaakte videobeelden dienen als uitgangspunt voor de discussie onder ouders voor het formuleren van aanbevelingen en tips. Bij het coachen voor de toepassing van deze methode, zal aandacht worden besteed aan het gegeven dat aangrijpingspunten voor verandering op diverse niveaus gezocht kunnen worden. Zo zijn er veranderingen op individueel niveau, de sociale omgeving (normen, waarden en groepsdruk), en in de fysieke omgeving (speelplaatsen, sportveldjes). Het accent ligt op het vergroten van de bewustwording van ouders van hun voorbeeldfunctie, het herkennen van aangrijpingspunten voor verandering en het vergroten van hun actiebereidheid en opvoedingsvaardigheden. Deze STA methodiek zal als pilot worden uitgevoerd en onderzocht binnen het programma Gezond Gewicht, Gezonde Wijk Almere (ZonMw Denktank projectvoorstel Almere: Uitrol van T-Party gezonde levensstijl). Uit cijfers van de GGD- Flevoland blijkt dat in Almere het percentage kinderen met overgewicht (met name bij gezinnen met een lage SES) hoger is dan gemiddeld in Nederland. Binnen het project worden de volgende stappen ondernomen: •Draaiboek opstellen en werving deelnemers door Almere. •Verzorgen van laagdrempelige trainingen in het hanteren van een eenvoudige videorecorder. •Aan de hand van centrale thema’s door deelnemers videoopnamen laten maken van gezonde of ongezonde leefstijlsituaties (in dit geval ligt de focus op voeding en beweging). •Editen van de beelden met behulp van een eenvoudig editing programma (in het begin waar nodig begeleid door een mediacoach) op de computer bewerkt tot een compilatie. •Het gemaakte beeldmateriaal wordt gebruikt als discussiestarter voor het te behandelen thema. •Evaluatie door middel van vragenlijst over STA-methode aan de begeleiders en deelnemers. De kracht van dit project ligt in het prikkelen van ouders om beter te gaan kijken naar concrete (on)gezonde leefstijl situaties. Het werken met zelfgemaakte videobeelden vergroot de kans op spontane herkenning. Door het doorlopen van de drie stappen van Show, Talk en Act worden alle zintuigen zowel cognitief als affectief aangesproken. In dit project zullen opvoedingsondersteuners worden getraind(train de trainers) om met deze STA methodiek aan de slag te gaan. Opvoedingsondersteuning voor mannen is een redelijk nieuw verschijnsel. Vaak bestaat de grootste groep deelnemers aan bijeenkomsten over opvoeding uit vrouwen. Door de inbreng van de STA-methode kan hier verandering in worden gebracht. In het dagelijks leven zijn het meestal de mannen die een videocamera aankopen en hier beelden mee gaan vastleggen. Er is gekozen voor deze vorm van werken, genaamd co-creatie, om meer betrokkenheid van de ouders te verkrijgen. Co-creatie is een strategie die kan worden ingezet om een verandering te kunnen realiseren en een leerproces te kunnen starten. Het kan aansluiten bij een specifieke context en er wordt al handelend veranderd en geleerd (Wierdsma, 2004). Daarnaast biedt co-creatie een platform om ouders hun stem te laten horen en er is ruimte voor diversiteit en verschil. De haalbaarheid van het project is groot omdat STA-methode wordt ontwikkeld aan de hand van een aantal eenvoudig toe te passen stappen. De methode wordt ingezet en uitgetest binnen een concreet opvoedingsondersteuningsaanbod in Almere. Afgestudeerden van opleidingen nieuwe media kunnen als trainer/mediacoach trainingen verzorgen (train de trainers).