Proef-implementatie anti-pestbeleid op basisscholen
Projectomschrijving
Vraagstuk
Van 1 april 2004 tot 31 maart 2008 is het PRIMA project uitgevoerd. PRIMA staat voor: ‘proefimplementatie antipestbeleid in het basisonderwijs’. De doelstelling van het project is het verder ontwikkelen en implementeren van een anti-pest programma op aan dit onderzoek deelnemende basisscholen, ten einde het pesten op deze scholen te verminderen. Het anti-pestbeleid wordt zodanig in materialen vormgegeven dat de procedurele helderheid ervan voor docenten en schoolleiding wordt geoptimaliseerd. Twee vragen stonden centraal:- Welke factoren bepalen het succes en falen van de beoogde adoptie, implementatie en continuering van het ontwikkelde anti-pest programma op scholen?
- Wat is het effect van het ontwikkelde anti-pest programma op pesten en gepest worden op basisscholen?
Onderzoek
PRIMA is uitgevoerd gedurende 2 schooljaren (2005-2006, en 2006-2007) op de 24 experimentele basisscholen in beide proefregio's. De regionale begeleiders hebben een training gevolgd om scholen te kunnen trainen en begeleiden. De scholen zijn getraind en begeleid bij de invoering van PRIMA. In deze periode is ook het onderzoek uitgevoerd en zijn aan het eind van het project interviews afgenomen met scholen en regionale begeleiders. TNO heeft als onderdeel van het PRIMA project gedurende twee schooljaren (2005-2006 en 2006-2007) onderzoek verricht op 50 basisscholen naar de meerwaarde die de PRIMA-methode heeft voor de preventie van pesten op scholen. De helft van de scholen werkte volgens de PRIMA-methode (de interventiescholen). De andere helft stond het vrij een eigen beleid t.a.v. pesten te volgen (de controle scholen).Door middel van een vragenlijst (PRIMA-pestmeter) via het internet is twee jaar op alle scholen het pestgedrag gevolgd van de leerlingen in groep 6, 7 en 8. Over de totale periode konden 1650 kinderen (leeftijd 9-12 jaar) worden gevolgd. Daarnaast is bij docenten nagegaan welke activiteiten zij in relatie tot de PRIMA methode gedurende de onderzoeksperiode uitvoerden.
Uitkomst
De conclusie luidt dat het programma een duidelijk gewenst effect heeft op pesten en gepest worden als wordt gekeken naar de afzonderlijke schooljaren. De effecten bleken telkens het grootst onder leerlingen van groep 6. Vanwege de positieve effecten van de pilot is besloten tot landelijke implementatie van PRIMA. Op basis van de onderzoeksresultaten wordt het PRIMA materiaal aangepast worden en gereed gemaakt voor landelijke implementatie. Er wordt ook een landelijk dekkend systeem ontwikkeld van gecertificeerde PRIMA begeleiders. De PRIMA methode is vanaf 2009 landelijk beschikbaar voor basisscholen in Nederland.Verslagen
Samenvatting van de aanvraag
In het project worden binnen twee regio's basisscholen ondersteund vanuit de GGD samen met de
OBD bij het opzetten en uitvoeren van een anti-pestbeleid. Een eerdere trial van TNO-PG heeft
uitgewezen dat een anti-pestbeleid de pestproblematiek op Nederlandse basisscholen effectief
terugdringt. Maar ook bleek dat niet alle scholen alle activiteiten uitvoerden en dat de intensiteit van
de activiteiten afnam. In dit project wordt daarom een aantal onderdelen gestructureerd en
geprotocolleerd, zodat deze eenvoudiger in een jaarlijks terugkerend anti-pestbeleid door scholen
kunnen worden uitgevoerd en bewaakt. Daarnaast ontbrak het scholen na de initiële teamtraining aan
follow-up begeleiding. Daarom richt dit project zich op de ontwikkeling van een wervings- en
begeleidingsstrategie die door GGD-en en/of OBD-en wordt toegepast in twee regio's. Er wordt
landelijk een conceptmodel ontwikkeld voor de werving, initiële docententraining en follow-up
begeleiding, dat naar gelang de regionale situatie concreet wordt ingevuld door de GGD en/of OBD in
overleg met de scholen. Onderzoek wordt verricht naar de succes- en faalfactoren van invoering van
dit beleid en naar de effecten op leerlingniveau. Het project levert de voorwaarden voor landelijke
implementatie van dit anti-pestbeleid. Bij het leerlingenonderzoek wordt onderzocht of er een relatie
bestaat tussen pesten en het hebben van een chronische ziekte.