Mobiele menu

Kwetsbare mensen doen mee in wijken en buurten: samenwerkende steunsystemen voor en met kwetsbare burgers. Een ontwikkel- en onderzoeksproject

Projectomschrijving

Veel mensen met een geestelijke, lichamelijke of verstandelijke beperking hebben moeite om aansluiting te vinden bij hun omgeving. In dit project is geprobeerd de sociale participatie van deze kwetsbare mensen te bevorderen. Dat gebeurde in vier wijken in Brabant. De hulpvraag en de rol van de kwetsbare burger zelf was het uitgangspunt. Samenwerking tussen professionals (uit onder meer GGZ, thuiszorg en ouderenzorg) vormde de basis van het project. Gezamenlijk hebben de professionals nieuwe activiteiten en methoden ontwikkeld om kwetsbare mensen te helpen bij het vinden van aansluiting.

In de praktijk bleek de wijkgerichte samenwerking vaak lastig. Professionals waren na 2 jaar minder positief over de samenwerking, maar stonden nog steeds achter de werkwijze. Succesfactoren waren onder andere: pioniersmentaliteit van het team, sterk leiderschap, kennis van de wijk en organisatorische/financiële ruimte voor innovatie. Het project bereikte 101 kwetsbare mensen.

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Vermaatschappelijking en extramuralisering zijn inmiddels sleutelbegrippen in het beleid. Ook de praktijk gonst tegenwoordig van initiatieven en projecten op het grensvlak van wonen, zorg, welzijn en preventie, zoals de ontwikkeling van maatschappelijke steunsystemen en sociale netwerkbenaderingen. Het doel van dergelijke projecten is om ouderen en mensen met een lichamelijke, verstandelijke of psychische beperking te helpen zelfstandig(er) te functioneren en te laten participeren in de wijk. Kenmerkend voor veel bestaande initiatieven is dat ze sterk gekleurd zijn door de institutionele omgeving waarin ze totstandkomen. Instituties zoeken oplossingen binnen de eigen (zorg)sector vanuit hun eigen specifieke optiek. Nadelen van een sectorale en institutionele benadering zijn dat in elke sector het wiel opnieuw wordt uitgevonden en dat het ontwikkelen van een gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheid en methodiek niet of heel moeizaam van de grond komt. Wat ontbreekt is een benadering die uitstijgt boven welke institutionele vernieuwing dan ook. Een dergelijke benadering begint bij de burger met een zorg- en ondersteuningsvraag die in de wijken van onze steden en dorpen woont en die zijn eigen leven vorm wil blijven geven. In het hier voorgestelde ontwikkel- en onderzoeksproject wordt op wijkniveau in kaart gebracht wie er aan de vermaatschappelijking van kwetsbare groepen werkt (bijv. professionals uit verschillende sectoren, vrijwilligers), en op welke wijze. Dit zal gebeuren in drie wijken in Brabant. Deze actoren worden met elkaar in contact gebracht om kennis en ervaring uit te wisselen en om werkafspraken te maken over samenwerking in de opsporing en ondersteuning van kwetsbare burgers. Ook wetenschappelijke kennis over vermaatschappelijking wordt hierbij betrokken. In elk van de drie wijken zullen circa 30 kwetsbare burgers betrokken worden bij dergelijke integrale interventies. Bij deze mensen moet het project leiden tot de vervulling van één of meer zorgbehoeften, een toename van de regie en/of een toename van de maatschappelijke participatie. Belangrijk is dat het uitgangspunt de vraag van de kwetsbare burger moet zijn. Daarnaast is ook de kwetsbare burger niet alleen een hulpvrager, maar moet tevens de kracht van kwetsbare mensen worden aangesproken. Oplossingen moeten in samenwerking met de kwetsbare burgers worden gerealiseerd. Gezamelijk zullen verbetercycli doorlopen worden en worden er diverse interventies ontwikkeld, uitgevoerd, geëvalueerd, en overgedragen. Wetenschappelijk, begeleidend onderzoek vormt een integraal bestanddeel van dit project waarbij een participatoire onderzoeksbenadering gehanteerd zal worden. Het proces zal wetenschappelijk geëvalueerd worden middels met name kwalitatieve methodes, waarbij succes- en faalfactoren in kaart gebracht zullen worden. Uitkomstevaluatie vindt plaats op drie niveaus, namelijk op wijkniveau, bij de betrokken professionals, en bij de uiteindelijke cliëntengroep. Uitkomsten zijn geen ‘harde effectmetingen’, maar worden geanalyseerd in relatie tot processen en ontwikkelingen gedurende de projectperiode en tot kenmerken van betrokken personen. Alles tezamen zal dit leiden tot ‘practice based evidence’ met betrekking tot het hanteren van een integrale aanpak ten behoeve van kwetsbare mensen in wijken en buurten.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
122500002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2008
2011
Onderdeel van programma:
Projectleider en penvoerder:
Dr. E.P.M. Brouwers
Verantwoordelijke organisatie:
Universiteit van Tilburg