Mobiele menu

Zelfregie in zorg en zekerheid

Projectomschrijving

Wijzer met Welder: zelfregie in zorg en zekerheid

Vraagstuk

Wijzer met Welder biedt werkenden een (online) plek voor vragen over gezondheid, ziekte en werk(behoud). De webtool is bedoeld voor werkenden met gezondheidsvragen, afnemende belastbaarheid of een chronische ziekte of beperking, die vragen hebben over hun duurzame inzetbaarheid. Hoe is deze groep optimaal te ondersteunen bij zelfregie?

Onderzoek

Onder leden van CNV Publieke Zaak is een effectonderzoek, een kosteneffectiviteitsonderzoek en een kwalitatieve studie uitgevoerd.

Uitkomst

Er is geen effect op zelfregie en empowerment gemeten, mogelijk omdat de deelnemers (allen vakbondsleden) bij de nulmeting al aangaven een bovengemiddelde mate van zelfregie te hebben. Het kwalitatieve onderzoek biedt aanknopingspunten voor verbetering van Wijzer met Welder. Het instrument moet volgens de onderzoekers tailoring (maatwerk) bieden, bijvoorbeeld via een beslisboomstructuur. Ook kan het een duidelijker plek krijgen in ‘het goede gesprek’ tussen werknemer en werkgever.

Producten

Titel: WelderNieuws #25 als Special over ZonMw-project 'Zelfregie in zorg en zekerheid'
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Filmpje met casuïstiek voor het gesprek over zelfregie op de werkvloer - vanaf 12 juni 2014 beschikbaar
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Presentatie Mini Denktank 28-30 maart 2014 en bijeenkomst 14 mei 2014
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Verslag van bijeenkomst 'Zelfregie op de werkvloer' met presentatie Mini Denktank op 14 mei 2014 in Utrecht
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Presentatie Boelens, Welder en Danthe op conferentie 'Zelfregie op de werkvloer' 14 mei 2014 in Utrecht
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Artikel over de basisaanpak 'Zelfregie op de werkvloer' van maart 2014
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Verslag koploperbijeenkomst Zelfregie bij VitaValley op 16 april 2013
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Verslag van bijeenkomst 'Zelfregie op de werkvloer' met experts op 14 mei 2014
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Verslag conferentie Zelfregie op 7 juni 2012 bij ZonMw
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: WelderNieuws
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Nieuwsbrief Weldergroep
Link: http://www.weldergroep.nl/nieuwsbrief
Titel: Invitational conference over Zelfregie, Gezondheid en Participatie
Link: http://www.weldergroep.nl
Titel: Onderzoeksrapport 'Biedt inzicht uitzicht?' (mei 2014) effect evaluatie van 'Wijzer met Welder'
Link: http://www.weldergroep.nl

Verslagen


Eindverslag

Project 'Zelfregie in zorg en zekerheid': een effectonderzoek naar 'Wijzer met Welder'
Wijzer met Welder biedt werkenden een (online) plek voor vragen over gezondheid, ziekte en werk(behoud). De webbased tool is bedoeld voor werkenden met gezondheidsvragen, afnemende belastbaarheid of een chronische ziekte of beperking, die vragen hebben over hun duurzame inzetbaarheid. Hoe is deze groep optimaal te ondersteunen bij zelfregie?

Onderzoek en implementatieactiviteiten
De Wijzer is bestudeerd in drie onderzoeken door Maastricht University en TNO onder leden van CNV Publieke Zaak: een effectonderzoek, een kosteneffectiviteitonderzoek en een kwalitatieve studie. De kwantitatieve onderzoeken hebben geen effect kunnen aantonen op de mate van zelfregie en empowerment van de onderzoeksgroep. Deze conclusie kan deels samenhangen met de kenmerken van de onderzoeksgroep en het geringe aantal deelnemers. Het ging om leden van een vakbond, die al bij de nulmeting aangaven een bovengemiddelde mate van zelfregie te hebben. Een significante verbetering wordt dan moeilijk aantoonbaar.
Het kwalitatieve onderzoek biedt aanknopingspunten voor de verbetering van het instrument. Zo zou Wijzer met Welder mogelijkheden tot tailoring (maatwerk) moeten bieden, bijvoorbeeld door een beslisboomstructuur. Zo kan een gebruiker meer op maat antwoord krijgen op zijn specifieke vragen. In kader van de implementatie heeft een zogenaamde Mini Denktank een analyse van zelfregie gemaakt. Ook is de aanpak ‘Zelfregie op de werkvloer’ ontwikkeld, waarin de Wijzer als onderdeel wordt van het gezondheidsbeleid in een organisatie.

Basis voor uitwisseling over werkvermogen
Een aanbeveling uit het kwalitatieve onderzoek is ook de werkgever te betrekken, bijvoorbeeld via een website, en effectiever gebruik te maken van de bedrijfsarts als ‘vertaler’ van gezondheidsproblemen naar werkvermogen. Cruciaal is dat het ‘goede gesprek’ op het werk op gang komt. Zelfregie bevordert de dialoog tussen werknemer en werkgever, maar ook de bedrijfsarts kan daarbij een rol spelen. Dan krijgt de Wijzer een plek in een bredere context, namelijk van de arbeidsorganisatie als geheel en de relatie tussen werknemer en werkgever. Het instrument ondersteunt dan niet alleen het individu om vragen te articuleren, maar geeft ook de organisatie handvatten om een veilige omgeving te creëren voor ‘het goede gesprek’ over duurzame inzetbaarheid.

Nieuwe onderzoeksdesigns
Zelfregie is een kansrijk concept. Het is nog wel een zoektocht hoe het in te zetten is voor duurzame inzetbaarheid. Het traditionele onderzoeksdesign van een gerandomiseerd controlled trial lijkt niet voldoende om een dergelijke zoektocht wetenschappelijk te begeleiden. Met de inzet op zelfregie ‘overschrijd’ je als werknemer én als organisatie enkele domeingrenzen, bijvoorbeeld die van gezondheidszorg, arbozorg en arbeid. Het slechten van de muren tussen de domeinen is een kwestie van experimenteren. Actiegericht onderzoek past mogelijk beter bij de wetenschappelijke begeleiding van dergelijke experimenten.

Inzetbaarheid als gezamenlijke verantwoordelijkheid
Essentieel is het stimuleren van een serieuze rol van de werknemer in een gezamenlijk verbeterproces binnen de organisatie. Een grotere rol van de bedrijfsarts kan dan ook een valkuil zijn. Als adviseur moet hij de werknemer namelijk wél de ruimte geven zelf de regie te pakken, ‘op de handen gaan zitten’. Dus niet te snel met oplossingen komen, maar ondersteunen bij het helder krijgen van belangen en kansen en bij het creatief zoeken naar oplossingen gerelateerd aan de werkelijke mogelijkheden en ook de werk- en leefomgeving van de werknemer. Soms is er ondersteuning nodig met het benoemen van belangen en formuleren van oplossingen in samenspraak met de werkgever. Pas dan kan zelfregie op de werkvloer leiden tot een veranderingsproces, waarbij de werknemer binnen de organisatie daadwerkelijk stakeholder wordt in het streven naar duurzame inzetbaarheid. In het vervolgtraject ‘

Samenvatting van de aanvraag

In essentie gaat het in voorliggend project ‘Zelfregie in zorg en zekerheid’ om het implementeren en op effectiviteit toetsen van het instrument ‘Wijzer met Welder’, dat uitgaat van het perspectief van de werkende. Wijzer met Welder biedt werkenden een kennis- en vertrouwensbron voor vragen over gezondheid, ziekte en werk(behoud). Het instrument is bedoeld voor werkenden met gezondheidsklachten, afnemende belastbaarheid, een chronische ziekte of beperking en met vragen over hun duurzame inzetbaarheid. De Wijzer biedt een eigen, veilige en onafhankelijke omgeving met veel informatie, tips, vele links, advies per mail en telefoon, een interactief forum, de WAI-test met een coachingsgesprek e.d. Daarnaast biedt de Wijzer ook deskundigheidsbevordering voor zorgverleners/adviseurs. Kernbegrippen zijn: empowerment, zelfregie, duurzaam inzetbare zorgverleners, duurzaam participerende werkenden/patiënten, eHealth, implementatie, effectiviteit en voorbereiden op maatschappelijk ondernemerschap. In voorliggend project kiezen we voor: - Een start in de sector Zorg en Welzijn. Hier is de nood zeer hoog om huidige en toekomstige bemensing zo duurzaam mogelijke inzetbaar te houden; - Co-creatie tijdens het invoeringsproces om zo te zorgen voor een effectieve en gedragen interventie; - Aansluiting bij ontwikkelingen rond eHealth, hier op de grens van zorg en zekerheid; - Intensief onderzoek naar effectiviteit van de Wijzer vanuit met name het perspectief van individuele werkenden maar ook zorgverleners/adviseurs en partnerorganisaties; - Advies over borging en verbreding naar andere sectoren op basis van de onderzoeksresultaten en de praktijkervaringen. Voorliggend project is een onderdeel van het bredere innovatieprogramma ‘Op eigen kracht werkt’ dat Welder in samenwerking met innovatieorganisatie VitaValley als businesscase uitvoert. Via dit programma zal de implementatie, en tzt de borging van mogelijk effectief gebleken activiteiten, worden ondersteund. Via dit programma is er al een breed netwerk, in bijzonder ook in de sector Zorg en Welzijn. Zowel financiers, zorgverleners / adviseurs maar vooral ook patiëntenorganisaties zullen via dat bredere programma (kunnen) worden betrokken. De hoofdvraag die in dit project wordt beantwoord, is: hoe kunnen werkenden met een gezondheidsvraag of beperking meest optimaal ‘op afstand’ worden ondersteund bij zelfregie rond (arbeids)participatie, gezondheid en hun duurzame inzetbaarheid? Daar zetten we de volgende activiteiten voor op: - Implementatieactiviteiten, waaronder openstelling van de Wijzer, meerdere aanvullende empowermentactiviteiten, betrekken van zorgverleners/adviseurs, advies voor een doorontwikkeld pakket aan dienstverlening etc.; - Onderzoeksactiviteiten: Gezien de omvang van de middelen is in dit ZonMw-project alleen ruimte voor een effectiviteitonderzoek dat onder coördinatie van TNO samen met Universiteit Maastricht en Welder wordt uitgevoerd. Naast een kwantitatieve en kwalitatieve analyse, zal met een groep gebruikers een Kosten Effectiviteit Duurzame Arbeidsparticipatie- analyse worden gemaakt. In het kader van het bredere programma ‘Op eigen kracht werkt’ willen we ook een SROI-meting en marktverkenning voor een bredere implementatie bij andere doelgroepen maken. Tevens willen we met Meccano/VU een vervolgonderzoek starten naar ‘Zelfregie in zorg en zekerheid’. Hiervoor wordt aanvullende financiering gezocht. Gesprekken daarover zijn reeds gestart. Stichting Welder is hoofdaannemer voor dit project. Er is een programmateam met mensen van Welder en enkele externe adviseurs die een lange en stevige werkervaring hebben op het terrein van Arbeid en Gezondheid resp. communicatie. De Raad van Toezicht van Welder fungeert als stuurgroep die op voorstel van partners in het project met adviseurs kan worden uitgebreid. De coördinatie van het effectiviteitonderzoek is in handen van een senior onderzoeker van TNO. De KEA-studie is onderdeel van een promotieonderzoek op de Universiteit Maastricht. H Welder zal tussentijds en na afloop van het project graag haar kennis delen met anderen, in bijzonder ook de andere projecten binnen het programma ‘Participatie & Gezondheid’. We doen daarvoor suggesties.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
208030013
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2012
2014
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. H. Bosselaar
Verantwoordelijke organisatie:
Bureau Zelfregie Werkt