Het effect van een toegenomen vochtinname op chronisch recidiverende hoofdpijn
Projectomschrijving
Hoofdpijn is een veelvoorkomende klacht in de huisartspraktijk. De niet-farmacologische behandelmogelijkheden van de huisarts zijn gering. Algemeen wordt aangenomen dat dehydratie kan leiden tot hoofdpijn en enkele observationele studies bevestigen dit.
Doel
Onderzocht is of het drinken van 1,5 liter water extra per dag hoofdpijn kan verminderen.
Aanpak
De positieve resultaten van een pilotonderzoek zijn nader onderzocht in een grotere gerandomiseerde studie. Hoofdpijnpatiënten werden verdeeld in 2 groepen. Beide groepen kregen een advies gericht op ontspanning en goede nachtrust. Eén groep kreeg daarnaast het advies om per dag 1,5 liter extra water te drinken.
Resultaten
Het bleek dat water drinken de ernst van de hoofdpijn niet vermindert. Gemiddeld lijken de mensen in de controlegroep minder hoofdpijn te hebben. De verschillen zijn niet statistisch significant. Het objectieve beeld komt niet overeen met de subjectieve beleving. 45% van de waterdrinkgroep ervaart redelijk veel effect van de adviezen. Terwijl 25% uit de controlegroep de adviezen als positief ervaart.
Verslagen
Eindverslag
Samenvatting van de aanvraag
Één van de aandachtsgebieden van het ZonMw-programma 'Alledaagse ziekten' is onderzoek naar voorlichting en adviezen bij alledaagse ziekten. Hoofdpijn is een veel voorkomende klacht in de huisartspraktijk, waarbij de non-farmacologische behandelmogelijkheden van de huisarts zeer gering zijn. Met een effectief leefstijladvies lijkt daarom een grote gezondheidswinst te behalen. Algemeen wordt aangenomen dat dehydratie kan leiden tot hoofdpijn en enkele observationele studies bevestigen deze veronderstelling. Voor een longitudinale causale relatie tussen dehydratie en chronisch recidiverende hoofdpijn bestaat echter nog geen wetenschappelijk bewijs. Een casus waarbij een migrainepatiënt rapporteerde dat zijn hoofdpijn aanzienlijk verminderd was nadat hij gedurende een maand veel extra water dronk, was voor ons aanleiding tot het doen van een pilot studie. In deze gerandomiseerde pilot trial waarin een groep waterdrinkers vergeleken werd met een placebogroep, rapporteerden de waterdrinkers na drie maanden gemiddeld 18 uur minder hoofdpijn per twee weken, terwijl de controlegroep gemiddeld 1 uur extra hoofdpijn rapporteerde. Bovendien werd de hoofdpijn als minder intensief ervaren door de waterdrinkers. Gezien de kleine omvang van de studie was er geen sprake van significantie. Gegeven de resultaten is een grotere gerandomiseerde studie van belang. Non-farmacologische interventies voor chronisch recidiverende hoofdpijn zijn vooralsnog niet voorhanden. Kennis over de effecten van een zo makkelijk toepasbare interventie als het drinken van extra water, geeft ons enerzijds meer inzicht in de pathofysiologie van hoofdpijn en anderzijds zal een effectief gebleken leefstijladvies de behandelmogelijkheden van de huisarts voor deze lastige kwaal aanzienlijk vergroten.