ZonMw tijdlijn Kansrijke Start

Online platform leernetwerk KOOZ gelanceerd

Thu, 12 May 2022 13:40:00 +0200

Via het leernetwerk zorgen we er gezamenlijk voor dat resultaten uit onderzoek impact hebben: het voorkomen van onbedoelde zwangerschappen en het bijdragen aan krachtig ouderschap!

Ter ondersteuning aan het leernetwerk is er een online platform opgezet. Op deze plek kunnen onderzoekers, professionals en ervaringsdeskundigen elkaar ontmoeten, ervaringen en kennis delen, zich laten inspireren, samenwerken en leren van elkaar.

Doe je mee met het leernetwerk? Maak dan een account aan op: www.leernetwerkkooz.nl

Bekijk de welkomstvideo

Meer weten?

Ga naar de programmapagina of bekijk het laatste nieuws vanuit ZonMw over dit thema.

Loont de samenwerking tussen professionals op integrale poliklinieken voor en na de geboorte (tot 3 jaar)?

Tue, 15 Mar 2022 17:01:00 +0100

Het HagaZiekenhuis/Juliana Kinderziekenhuis en gemeente Den Haag hebben een indicatieve maatschappelijke kosten en batenanalyse (MKBA) uitgevoerd over een Integrale GezinsPoli tussen medisch en sociaal domein. Wat blijkt: de kosten en baten vallen naar verwachting voor zowel ziekenhuis, gemeente als zorgverzekeraar positief uit.

Antibiotica direct na de geboorte bij baby’s ongunstig voor gezonde darmbacteriën

Tue, 22 Feb 2022 13:20:04 +0100

De behandeling van pasgeborenen met antibiotica in de eerste week van het leven zorgt voor een daling in gezonde bacteriën die nodig zijn voor onder andere het verteren van melk. Dit blijkt uit recent onderzoek, mede uitgevoerd door kinderarts en hoofdonderzoeker Marlies van Houten van het Spaarne Gasthuis.

Waardegedreven geboortezorg

Wed, 14 Jul 2021 15:26:00 +0200

Nu het BUZZ-project wordt afgerond, delen de zeven deelnemende verloskundige samenwerkingsverbanden hun ervaringen, resultaten, tips en praktische hulpmiddelen. Je vindt het allemaal op dit vernieuwende platform voor professionals en beleidsmakers in de geboortezorg: Waardegedrevengeboortezorg.nl

NWA financiert 2 projecten over big data en kansrijke start

Wed, 23 Jun 2021 13:55:00 +0200

Er is al veel geïnvesteerd om in Nederland de babysterfte omlaag te brengen. Maar sommige kinderen hebben nog steeds een slechte start. Doordat zij te vroeg geboren worden, te weinig wegen bij de geboorte of door andere factoren. De gezondheid van een kind voor, tijdens en na de geboorte blijkt een belangrijke voorspeller te zijn van problemen – zowel fysiek als mentaal – op latere leeftijd.

NWA-programma Big data en kansrijke start

Het programma is bedoeld om met behulp van big data-analyses onderzoek te doen naar de vroege identificatie van risicofactoren die bepalen of kinderen en (aanstaande) gezinnen kwetsbaar worden of zijn. De toenemende beschikbaarheid van grote en complexe dataverzamelingen biedt nieuwe mogelijkheden om kwetsbaarheid in een vroeg stadium te signaleren en zo een passend aanbod te kunnen ontwikkelen. Onderzoek kan verder uitwijzen wat hiervoor een effectieve, zorgvuldige en verantwoorde manier is. Voorop staat dat met alle data zorgvuldig wordt omgesprongen. Bij gebruik en combinatie van databronnen wordt daarom ook rekening gehouden met ethische, juridische en maatschappelijke kaders.

Gehonoreerde projecten

Binnen het programma gaan de volgende consortia binnenkort van start:

Making big data meaningful for a promising start
Samen met ouders, professionals, datawetenschappers en ethici beoogt dit project een risicosignaleringsinstrument te ontwikkelen dat gebruikt kan worden in alle fasen van de eerste 1000 dagen, nog voordat er problemen ontstaan. Lees meer

Children and (future) Parents, supported by Prediction and Professionals in Prevention, to improve Opportunity (C-4PO)
In co-creatie met (aanstaande) ouders en professionals in de verloskunde en de preventieve jeugdgezondheidszorg, zal een datagedreven ondersteuningsinstrument worden gebouwd en geëvalueerd om professionals te ondersteunen in hun gedeelde besluitvorming met (toekomstige) ouders. Lees meer

Nationale Wetenschapsagenda

In opdracht van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voert NWO sinds 2018 het onderzoeksprogramma van de Nationale Wetenschapsagenda (NWA) uit. Het doel van de NWA is om met kennis een positieve, structurele bijdrage leveren aan de maatschappij van morgen, door vandaag bruggen te slaan en met elkaar voor wetenschappelijke en maatschappelijke impact te zorgen.

Hieraan wordt onder andere invulling gegeven via thematische programmering in samenwerking met overheden. Het doel van de thematische NWA-programma’s is om antwoorden te vinden op actuele maatschappelijke vragen. Al het onderzoek is interdisciplinair opgezet en betrekt zowel de gehele breedte van de kennisketen als relevante maatschappelijke partners.

De uitvoering van het programma is in handen van ZonMw. ZonMw ziet er op toe dat data in het gehele traject op een ethische en verantwoorde manier worden verzameld en gebruikt.

Meer weten?

Aanknopingspunten voor betere signalering van kwetsbare gezinnen

Thu, 20 May 2021 12:46:14 +0200

Het signaleren van niet-medische risicofactoren van kwetsbaarheid in de eerste 1000 dagen van het leven van een kind is van groot belang. Om deze signalering te verbeteren is door Kansrijke Start onderzoek gedaan onder verloskundigen, jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen. Op basis van de bevindingen is een rapport met aanknopingspunten opgesteld.

Kennis voor de Jeugdgezondheidszorg toegankelijk gebundeld

Fri, 16 Apr 2021 12:30:00 +0200

De resultaten zijn gebundeld in tien herkenbare thema’s voor de JGZ zoals bijvoorbeeld psychosociale gezondheid, sociaal domein en prenatale zorg.

Praktisch hulpmiddel

De kenniswaaier en bijbehorende digitale publicatie zijn bedoeld als praktisch hulpmiddel voor JGZ-professionals en -organisaties. En biedt concrete handvatten om zelf aan de slag te gaan met de laatste innovaties, nieuwe werkwijzen, methodieken en tools. Hoe? Bekijk het in deze korte video [1.22 min].

Zwarte Muisjes: een taboedoorbrekende podcast over psychische problemen rond de zwangerschap

Fri, 16 Apr 2021 12:03:07 +0200

Hoezo roze wolk? Een op de tien vrouwen krijgt langdurige psychische problemen rond de zwangerschap, zoals een postpartum depressie, angststoornis, psychose of posttraumatische stressstoornis (PTSS). Hoe is dat en wat kun je eraan doen? In de vijfdelige podcastserie Zwarte Muisjes spreekt journalist Maarten Dallinga met ervaringsdeskundigen en professionals. De eerste aflevering verschijnt maandag 12 april 2021.

Aan de slag met de JGZ-richtlijn Ouder-kindrelatie

Tue, 23 Mar 2021 07:51:18 +0100

De ouder-kindrelatie vormt de basis voor de ontwikkeling van een kind. Vroege signalering van verstoringen in deze relatie is belangrijk, omdat verstoringen kunnen leiden tot gedragsproblemen en in ernstige gevallen tot persoonlijkheidsproblematiek bij het kind. JGZ-professionals bevinden zich bij uitstek in de positie om de ouder-kindrelatie vroegtijdig ter sprake te brengen, mogelijke verstoringen te signaleren en ouders te ondersteunen in hun ouderrol. Maar de ouder-kindrelatie is ook een gevoelig thema. Het vraagt veel deskundigheid om de ouder-kindrelatie op een passende wijze bespreekbaar te maken.

Bekijk de belangrijkste thema’s uit de richtlijn in deze video.

Hoe kan ik aan de slag met de richtlijn?

Het NCJ biedt ondersteuning bij het implementeren van nieuwe richtlijnen in de praktijk met praktische tools voor professionals, management en beleid. Deze tools zijn te downloaden vanaf de startpagina van de richtlijn. Bekijk de richtlijn op de JGZ-Richtlijnen website van het NCJ en in de JGZ Richtlijnen app. Voor ouders is informatie aansluitend op deze richtlijn, onder andere over hechting, opvoedtips en contact maken, te vinden via Opvoeden.nl.

Is er een e-learning beschikbaar?

De e-learning Ouder-kindrelatie is vanaf nu ook beschikbaar in de JGZ Academie en gebaseerd op de richtlijn. Deze e-learning biedt theoretische kennis over de ouder-kindrelatie en gaat in op hoe u als JGZ-professional kunt signaleren, ondersteunen, begeleiden, verwijzen en samenwerken. De e-learning sluit u af met een toets. Accreditatie is aangevraagd. Lees voor het maken van de e-learning eerst de richtlijn.

Werksessie

Op 18 mei 2021 van 9.00 tot 11.00 uur organiseert het NCJ een digitale werksessie voor deelnemers van het richtlijn implementatie netwerk en professionals met affiniteit met het thema. Samen met het NCJ en de richtlijnontwikkelaar wordt dan gewerkt aan implementatie vraagstukken rondom deze richtlijn. Aanmelden kan via het aanmeldformulier.

ZonMw-programma Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg 2013-2018

Dit project maakt onderdeel uit van het ZonMw-programma Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg 2013-2018. Het programma heeft tot doel om de kwaliteit van de uitvoering van het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg te verbeteren door de ontwikkeling en herziening van JGZ-richtlijnen, samenwerkingsrichtlijnen met andere sectoren en producten ter ondersteuning van de implementatie. Hiermee worden professionals uitgerust met kennis en vaardigheden om hun werk goed te kunnen doen, draagt het programma bij aan uniformering van de beroepsbeoefening en aan kwaliteitsverbetering van en kwaliteitsborging in JGZ-organisaties. Het programma draagt zo bij aan de fysieke, psychische en sociale gezondheid van kinderen in Nederland en aan de ondersteuning van ouders in de opvoeding.

Meer weten?

•    Website JGZ-richtlijnen NCJ
•    ZonMw-project JGZ-Richtlijn Ouder- Kind relatie
•    ZonMw-programma Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg 2013-2018
•    ZonMw-thema Jeugdgezondheidszorg
•    ZonMw-thema Jeugd

Samenwerkingsverbanden van start voor verbetering onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap in de gemeente

Fri, 19 Mar 2021 17:13:12 +0100

Aansluiting op de behoefte in de gemeente

De samenwerkingsverbanden zijn verspreid over Nederland en bestaan uit een gemeente, praktijk- en uitvoeringsorganisatie(s) en een onderzoeksorganisatie. Zij gaan aan de slag met het uitvoeren van een gezamenlijk opgesteld plan van aanpak. Dit plan is gebaseerd op een analyse van de problematiek op dit onderwerp binnen de gemeente.

Bekijk hier de samenwerkingsverbanden

De doelgroep actief betrekken

De samenwerking tussen gemeente en professionals is essentieel, omdat veelal de kwetsbare doelgroep te maken hebben met meerdere problemen op verschillen terreinen, zoals: schulden, huisvesting, leefstijl en psychische problemen. Bij het opstellen en uitvoeren van de plannen van aanpak zijn naast hulpverleners en gemeente ook de doelgroep zelf actief betrokken. Bijvoorbeeld door samen met (aanstaande) ouders en zorg- en hulpverleners in een gemeente na te gaan hoe de ondersteuning en zorg de brede doelgroep het beste vormgegeven kan worden. Sommige samenwerkingsverbanden richten zich op een van de hoogrisicogroepen voor een onbedoelde zwangerschap zoals cliënten met een licht verstandelijke beperking, migranten, asielzoekers en statushouders.

Landelijke actieprogramma’s komen bij elkaar

Door de inzet op preventie van onbedoelde zwangerschap kan ook kwetsbaar (jong) ouderschap worden voorkomen. Zo komen de twee actieprogramma’s vanuit het ministerie van VWS in de projecten samen; Kansrijke Start en het Zevenpuntenplan Onbedoelde (tiener)zwangerschappen.

Het actieprogramma Kansrijke Start richt zich op de zorg en ondersteuning aan kwetsbare gezinnen door onder andere de stimulering van lokale coalities. De samenwerkingsverbanden uit het ZonMw programma hebben verbinding met of zijn onderdeel van een lokale coalitie van het actieprogramma Kansrijke Start.

Leernetwerk dit jaar van start

Uitwisseling tussen projectleiders van de verschillende gehonoreerde projecten is belangrijk om leerervaringen te delen en samenhang tussen de projecten te stimuleren. Daarnaast zorgen we er met het leernetwerk voor dat de kennis naast lokaal en regionaal ook landelijk wordt ontsloten, gedeeld en geborgd. We stimuleren daarvoor binnen het leernetwerk samenwerking tussen praktijk en kennisinstituten in het brede veld van sociaal domein en (geboorte)zorg. Het doel hiervan is de effectiviteit en het bereik van de resultaten uit het onderzoek versterken. De inrichting van het Leernetwerk vindt dit jaar plaats.

Wilt u op de hoogte blijven van relevante ontwikkelingen op dit onderwerp? Meldt u zich dan aan voor de nieuwsbrief Preventie van ZonMw.

Meer informatie:

Het programma Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap is ingericht in twee programmalijnen: praktijkverbetering en de programmalijn Onderzoek. De samenwerkingsverbanden komen voort uit de programmalijn Praktijkverbetering. Bent u benieuwd naar de projecten uit de programmalijn Onderzoek? Bekijk ze hier.

Nieuwe campagne VWS wil stress rond zwangerschap verminderen - Kansrijke Start

Wed, 10 Feb 2021 11:29:45 +0100

Met de nieuwe campagne ‘Mamaliefde is…’ wil staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) helpen om stress onder aanstaande moeders tijdens en na hun zwangerschap te verminderen.

Kennisverspreiding over medicijngebruik rondom zwangerschap

Mon, 25 Jan 2021 14:10:46 +0100

In het pREGnant register worden gegevens van vrouwen verzameld over medicijngebruik rondom de zwangerschap. In deze vervolgstudie is via verschillende routes gewerkt aan de vergroting van de zichtbaarheid en aan de verspreiding van kennis uit het register.

Waardevolle kennisproducten voor de jeugdsector

Thu, 10 Dec 2020 12:57:00 +0100

Als gemeente, jeugdorganisatie en opleidingsinstelling kunt u deze laagdrempelige kennisvoucher bij ZonMw aanvragen. Met de voucher kunt u een kennisproduct dat is ontwikkeld door de academische werkplaatsen transformatie jeugd, met ondersteuning van deze werkplaats, inzetten binnen de context van uw eigen werkpraktijk.

Om welke kennis en producten gaat het?

In de kennisetalage vindt u de 15 beschikbare producten waarvoor een kennisvoucher kan worden aangevraagd. Deze producten richten zich op thema’s als eigen regie, eenzaamheid, armoede, diversiteitsgevoelig werken en kwetsbare jongeren. Ook de vorm is divers: het aanbod bestaat uit onder andere methodieken, workshops, scholingstrajecten en tools. Deze producten worden toegelicht met een korte tekst en met een vlog van de werkplaats. Hierin vertellen zowel ontwikkelaars als gebruikers over hun ervaringen met het kennisproduct.

Werkwijze

Ziet u in de kennisetalage een product dat kan voorzien in een vraag of behoefte die leeft binnen uw organisatie? Neem dan contact op met de contactpersoon van de betreffende werkplaats en stel gezamenlijk een aanvraag op. In de subsidieoproep leest u de randvoorwaarden en andere noodzakelijke informatie over het aanvraagproces.

Voorwaarden

De maximale looptijd van een vouchertraject is 12 maanden. Een organisatie kan maximaal 10.000 euro aanvragen per voucher. In de periode van 10 december 2020 tot en met uiterlijk 9 december 2021 is een totaalbedrag van 300.000 euro beschikbaar. Als dit budget is uitgeput voordat de uiterlijke sluitingsdatum is bereikt, zal de oproep vroegtijdig dichtgaan. Hierbij geldt het principe: ‘wie het eerst komt, het eerst maalt'. Wees er dus snel bij!

Meer informatie

Heeft u vragen over het proces? Neem dan contact op met Iris den Hartog of Merlijne Jaspers via awtjeugd@zonmw.nl. Heeft u inhoudelijke vragen over (één van) de producten? Neem dan contact op met de contactpersoon van de betreffende voucher.

Rapport RIVM over perinatale sterfte vraagt om verbreding inzet geboortezorg

Wed, 09 Dec 2020 15:39:27 +0100

RIVM onderzocht hoe het komt dat de daling van de perinatale sterfte stagneert. Een van de aanbevelingen is Onderzoek naar oorzaken en gevolgen van vroeggeboorte en hoe dat via preventie en zorg kan worden teruggedrongen Wilt u hiervoor een projectidee indienen? Bekijk de mogelijkheden van onze subsidieoproep Zwangerschap en geboorte.

Opsporen groeivertraging: zijn extra echo’s bij laagrisicozwangeren effectief?

Mon, 07 Dec 2020 20:10:11 +0100

Met dank aan ZonMw heeft de Afdeling Verloskundige Wetenschap in samenwerking met Stichting Zelfbewustzwanger een Engels ondertitelde voorlichtingsfilm gemaakt. De uitkomst van de IRIS studie onder ruim 13.000 zwangeren over dit onderwerp wordt hierin helder toegelicht.

Regionale Consortia geboortezorg en Kansrijke Start

Mon, 30 Nov 2020 10:53:45 +0100

In de afgelopen tijd is de samenwerking tussen de regionale consortia geboortezorg en Kansrijke Start verkend. Er is sprake van overlap en er zijn verschillen, maar over het algemeen lijkt de samenwerking veelbelovend.

Nieuwe subsidieoproep Zwangerschap en geboorte: Ronde 2020/2021

Thu, 19 Nov 2020 12:00:00 +0100

Tot 9 februari 2021 is het mogelijk een projectidee in te dienen. Er zijn ook mogelijkheden voor implementatieonderzoek, follow-up onderzoek van effectief gebleken interventies en onderzoek naar ongewenste praktijkvariatie passend binnen de keten van integrale geboortezorg.

Drie programmalijnen

Doel van deze subsidieoproep Ronde 2020/2021 van het programma Zwangerschap en geboorte II is om met kennis een bijdrage te leveren aan perinatale en maternale gezondheid en daarmee bij te dragen aan het optimaliseren van de kwaliteit van de integrale geboortezorg. Het onderzoek in deze subsidieoproep is gericht op drie programmalijnen:

Preventie, gezondheidsbevordering;
Organisatie van integrale geboortezorg;
Zorginterventies in de integrale geboortezorgketen.

Projectideeën indienen

De subsidieronde bestaat uit twee fasen: een projectidee en een uitgewerkte subsidieaanvraag. Een projectidee kan worden ingediend tot 9 februari 2021, 14.00 uur. Alleen de meest relevante projectideeën krijgen een advies tot het uitwerken van een volledige subsidieaanvraag. De deadline voor het indienen van de volledige subsidieaanvraag is 7 september 2021. Ingediende projecten ontvangen in december 2021 een besluit waarna gehonoreerde projecten uiterlijk 1 maart 2022 moeten starten. Voor deze subsidieronde is in totaal € 3.200.000,- beschikbaar. Per project is maximaal € 500.000,- beschikbaar.

Bekijk hier de subsidieoproep Zwangerschap en geboorte.
Lees ook het RIVM rapport ‘Beter weten: een beter begin. Samen sneller naar een betere zorg rond de zwangerschap.’ (publicatiedatum 7 december 2020).

Meer informatie

Praten over de moeilijke kanten van het ouderschap

Tue, 17 Nov 2020 15:09:26 +0100

De schaduwkanten van het ouderschap

In het kader van de Week tegen Kindermishandeling lanceerde VONK de film ‘Leren van ouders’: het tweede deel van de filmserie ‘De schaduwkanten van het ouderschap’. In de film kijken ouders terug op onveilige situaties in hun eigen jeugd en de momenten die een verschil hadden kunnen maken. Bijvoorbeeld: ‘Toen had die professional of die buurvrouw moeten begrijpen wat er aan de hand was. Als me die vraag was gesteld had ik de ruimte gehad om te vertellen wat er speelde.’

Podcast

Naast de filmserie heeft het leernetwerk de VONK-podcast in het leven geroepen. In elke aflevering staat het verhaal van een ervaringsdeskundige centraal. Zo horen we de ervaring van een moeder die te maken kreeg met Veilig Thuis toen haar man in een psychose raakte. Een andere aflevering richt zich op de beweegredenen van een jonge vrouw om de stichting No Need to Hide op te richten. Deze stichting leidt buddy’s op om mensen te ondersteunen die aangifte doen van seksueel misbruik. In de derde aflevering komt een professional aan het woord die vanuit de ouderschapstheorie van Alice van der Pas werkt. Zij stelt hierbij de vraag: hoe luister je als (toekomstige) jeugdprofessional écht naar ouders?

Workshop

Wil jij als jeugdprofessional graag meer leren over veilig opgroeien vanuit het perspectief van ouders? VONK heeft een workshop ontwikkeld die professionals handvatten biedt om in gesprek te gaan over de schaduwkanten van het ouderschap. De workshop is erop gericht om je als professional minder machteloos en handelingsverlegen te voelen wanneer je je zorgen maakt om een gezin. Binnenkort kunnen organisaties de training aanvragen via de kennisvouchers van ZonMw.

C4Youth

VONK maakt onderdeel uit van de kenniswerkplaats C4Youth. Dit Groningse samenwerkingsverband richt zich op een lerende omgeving in de jeugdhulp voor alle hulpverleners, onderzoekers, beleidsmakers en opleiders. Verhalen van ouders en jongeren spelen hierin een belangrijke rol. Wil je meer weten over deze werkplaats en het leernetwerk VONK? Bekijk de website!

Meer weten?

Subsidieoproep Kansrijke start voor kinderen met behulp van big data

Thu, 10 Sep 2020 12:21:41 +0200

Fase I -de verkennende fase- van het programma is begin maart afgesloten met een werkconferentie waar de deelnemers aan het scenario-onderzoek de uitkomsten van de verkenningen presenteerden en bespraken met relevante stakeholders uit het veld van kansrijke start. Op basis hiervan zijn een aantal thema’s vastgesteld die leidend zijn in fase II.

Start fase II - Subsidieoproep geopend

Fase II is gericht op het uitvoeren van de subsidieoproep (call for proposals) voor wetenschappelijk onderzoek. Een aanvraag dient in ieder geval te gaan over 1 of meer van de vastgestelde thema’s. Het betreft de thema’s ‘Ketenkwetsbaarheid’, ‘Professional’ en ‘Interventies’ in combinatie met de samenhangende thema’s ‘Vertrouwen in databeheer en –gebruik’ en ‘Eigenaarschap en governance van en toegang tot data’.

Breed samengesteld consortium

Deelnemers uit fase I vormen de basis van de consortia die een subsidieaanvraag kunnen indienen. Een consortium is samengesteld uit minstens 5 deelnemers die zijn geselecteerd voor en hebben deelgenomen aan fase I van het programma ‘Kansrijke start voor kinderen met behulp van big data’. De consortia moeten voldoen aan de samenwerkingseisen van de NWA. Zo dienen de consortia te bestaan uit kennisinstellingen vanuit verschillende wetenschapsgebieden, geboortezorg, jeugdgezondheidszorg, maatschappelijke partijen en/of bedrijven. Een consortium kan worden aangevuld met ontbrekende benodigde expertise van andere partijen. Naar verwachting kunnen 2 projecten worden gehonoreerd met een maximum van €1.32 miljoen euro.

Opbrengst

De onderzoeksprojecten moeten leiden tot nieuwe perspectieven voor het gebruik van big data bij het identificeren van kwetsbare kinderen en (aanstaande) gezinnen. Het doel is om tijdige en passende zorg en hulp te kunnen aanbieden, zodat kinderen een betere kans op een goede toekomst krijgen. In alle onderzoeksvoorstellen dient daarom het bijdragen aan een kansrijke start de leidende doelstelling te zijn.

Zorgvuldigheid

Bij het onderzoeksprogramma staan zorgvuldigheid en transparantie voorop. Er wordt op toegezien dat data in het gehele traject op een ethische en verantwoorde manier wordt verzameld en gebruikt. Het betrekken van diverse wetenschapsgebieden waaronder de sociale geesteswetenschappen en maatschappelijke partners kan hier al aan bijdragen, zowel vanuit de wetenschap als de praktijkervaring met kwetsbare doelgroepen. Voor alle onderzoeken gelden de richtlijnen voor verantwoorde dataopslag en –analyse. Tevens zal bij de beoordeling en monitoring van de projecten toetsing plaatsvinden van de manier waarop de data worden beschermd. Hiervoor is ZonMw i.s.m. NWO verantwoordelijk.

Informatiebijeenkomst

Op vrijdagochtend 9 oktober vindt een online informatiebijeenkomst plaats bedoeld voor potentiële consortiumdeelnemers uit fase I en daarbuiten. Gedurende de bijeenkomst wordt de doelstelling, randvoorwaarden en procedure van de subsidieoproep besproken. Daarnaast is er de mogelijkheid tot matchmaking met nog ontbrekende disciplines voor consortiavorming. Aanmelden voor de informatiebijeenkomst is nu mogelijk via dit formulier.

Meer weten?

Nieuwe subsidieoproep over het tijdig signaleren en ondersteunen van kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden

Wed, 29 Jul 2020 09:57:16 +0200

Verschillende omstandigheden of factoren kunnen het ouderschap en het opgroeien en ontwikkelen van kinderen negatief beïnvloeden. Maar de aanwezigheid van deze kwetsbare omstandigheden staan niet altijd het kansrijk opvoeden en opgroeien in de weg. Beschermende factoren kunnen tegenwicht geven aan die negatieve invloed van risicofactoren. Voorbeelden van beschermende factoren zijn: zelfvertrouwen, sensitief ouderschap, veerkracht en een ondersteunend netwerk.

Beschermende factoren

Met het onderzoek binnen deze subsidieronde willen we meer te weten komen over hoe kinderen en gezinnen in kwetsbare omstandigheden tijdig gesignaleerd en bereikt kunnen worden. Daarnaast willen we weten hoe de beschermende factoren geactiveerd en versterkt kunnen worden zodat de kinderen en gezinnen zo goed mogelijk ondersteund kunnen worden.

Indienen van onderzoeksvoorstellen

Deadline voor het indienen van een projectidee is 27 oktober 2020 14.00 uur. Lees de subsidieoproep voor meer details over het indienen van een aanvraag binnen deze ronde en de randvoorwaarden waar een aanvraag aan moeten voldoen.

ZonMw-programma Wat werkt voor de jeugd

Met dit kennisontwikkelingsprogramma willen we meer weten over wat werkt in de hulp en ondersteuning voor jongeren en gezinnen.

Meer informatie

Voortgangsrapportage juli 2020 Actieprogramma Kansrijke Start

Thu, 23 Jul 2020 11:37:10 +0200

Het actieprogramma Kansrijke Start loopt ruim anderhalf jaar. In deze derde voortgangsrapportage worden de uitkomsten van de kwalitatieve monitor van het RIVM beschreven. Daarnaast biedt de rapportage een overzicht van de stand van zaken omtrent de vorming van lokale coalities, de landelijke ondersteuningsmaatregelen en de verschillende actielijnen uit het actieprogramma.

6 nieuwe projecten onderzoeksprogramma Geweld hoort nergens thuis van start

Fri, 17 Jul 2020 13:09:32 +0200

Vanuit onderzoekslijn 1: Onderzoek naar goede aanpakken voor (vroeg)signalering starten 3 projecten:

Daarnaast starten 3 onderzoeken die zich richten op onderzoekslijn 2: Onderzoek naar de variabelen die voorwaardelijk zijn om te kunnen samenwerken en regisseren rondom complexe huiselijk geweld en kindermishandeling casuïstiek:

Onderzoeksprogramma Geweld hoort nergens thuis

Het onderzoeksprogramma Geweld hoort nergens thuis maakt deel uit van het actieprogramma Geweld hoort nergens thuis van de Rijksoverheid. De opgave van dit programma is om huiselijk geweld en kindermishandeling terug te dringen, de schade ervan te beperken en zo de vicieuze cirkel van geweld, de overdracht van generatie op generatie, te doorbreken. Het onderzoeksprogramma levert een bijdrage aan de ondersteuning van de praktijk en biedt handvatten om de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld te verbeteren, te borgen en te verduurzamen.

Andere onderzoeksprojecten uit het onderzoeksprogramma Geweld hoort nergens thuis

Op dit moment staat een nieuwe subsidieronde open voor nieuwe projecten op het gebied van professionele norm en kennisverwerving. De deadline voor het indienen van een subsidieaanvraag is 2 september 14.00 uur. De besluiten worden genomen in november en de projecten zullen nog voor het eind van het jaar van start gaan. Verder zijn in 2019 al 5 onderzoeksprojecten van start gegaan.

Meer weten?

Nieuwe vragenlijst voor meten problematische gehechtheid kinderen 2-5 jaar

Thu, 02 Jul 2020 11:59:18 +0200

Het instrument maakt goed onderscheid tussen veilige gehechtheid, ambivalente gehechtheid, vermijdende gehechtheid en gedesorganiseerde gehechtheid.

Screeningsinstrument ARI-CP 2-5 jaar

Vanuit de praktijk van de jeugdzorg, jeugd-ggz en jeugdgezondheidszorg bleek een grote behoefte aan een toegankelijk screeningsinstrument, waarbij door middel van een vragenlijst voor de opvoeders ingeschat kan worden of er een risico is op problematische gehechtheid bij kinderen van 2-5 jaar.

De instrumenten die in Nederland beschikbaar zijn om problematische gehechtheid te meten zijn vaak tijdrovend en arbeidsintensief. Bovendien moet voor dergelijke instrumenten meestal een training gevolgd worden om deze af te kunnen nemen. Om die reden is in samenwerking tussen praktijkinstelling Basic Trust, het Expertisecentrum Hechting en Basisvertrouwen en de afdeling Orthopedagogiek van de Universiteit van Amsterdam de Attachment Relationship Inventory – Caregiver Perspective voor gezinnen met 2-5 jarigen (ARI-CP 2-5) ontwikkeld. Het instrument wordt gratis ter beschikking gesteld aan instellingen, onderzoekers en beleidsmakers.

Opzet van het onderzoek

De ontwikkeling van het instrument is in 3 fases tot stand gekomen.

In de eerste fase zijn 32 opvoeders en 31 professionals gevraagd naar voorbeelden van veilig en onveilig gehechtheidsgedrag. Op basis van deze inventarisatie is een eerste versie van het instrument ontwikkeld.
In de tweede fase is een pilotonderzoek uitgevoerd met de eerste versie van het instrument bij 112 opvoeders. Er zijn psychometrische analyses uitgevoerd om een eerste indruk te krijgen van wat goede en wat minder items zijn. Op basis van deze analyse is een tweede versie van het instrument ontwikkeld.
In de derde fase is de tweede versie van de vragenlijst afgenomen bij 442 gezinnen. Dit waren gezinnen met en zonder bekende gehechtheidsproblematiek. Ook zijn er bij 83 gezinnen thuis observaties gedaan, om de vragenlijstgegevens te kunnen vergelijken met observaties van gehechtheid.

Voor wie?

Het instrument is allereerst voor opvoeders van gezinnen met jonge kinderen van belang, zodat zij zelf inzicht kunnen krijgen op wat er aan de hand is in de gehechtheidsrelatie met hun kind. Het is een belangrijk hulpmiddel voor het in kaart brengen van de gehechtheidsrelatie tussen opvoeders en jonge kinderen. Het maakt zichtbaar wanneer er sprake is van een veilige of onveilige relatie.
Voor hulpverleners kan dit een nuttig hulpmiddel zijn bij hun diagnostische proces. Het levert relatief makkelijk relevante informatie op.
Voor onderzoekers kan dit een nuttig instrument zijn om via zelfrapportage data te verzamelen over
de gehechtheidsrelatie tussen opvoeder en kind.

Meer informatie

Hoe werkt subsidie aanvragen?

Tue, 09 Jun 2020 11:17:05 +0200

Een subsidie aanvragen bij ZonMw kan alleen nadat een subsidieronde is bekendgemaakt en opengesteld. Elk programma heeft een procedure van aanvragen en beoordelen. Deze programmaspecifieke procedure wordt gecommuniceerd in de subsidieoproep van de opengestelde subsidieronde. Op deze pagina staan stappen beschreven van een standaardprocedure. Dit kan dus in meer of mindere mate anders zijn bij het programma waarbij u indient.

Werkwijze voor aantonen van impact

Wed, 06 May 2020 09:48:28 +0200

Onze impactwerkwijze bestaat uit drie kernelementen: het bevorderen van verantwoorde onderzoekspraktijken, de toepassing van productieve interacties, en het opstellen van een impact pathway. Lees meer over de impactwerkwijze en bekijk onze handleiding voor kennisbenutting voor projectleiders.

Korte zelfinvullijst voldoende betrouwbaar voor gebruik in verloskunde

Thu, 23 Apr 2020 10:50:30 +0200

De ALPHA-NL

De ALPHA-NL is een korte invullijst die vroeg in de zwangerschap voorafgaand aan een consult door de zwangere zelf wordt ingevuld. Dit helpt verloskundigen en cliënten om te praten over de thuissituatie en opgroei-omstandigheden voor kinderen, zoals risicofactoren voor kindermishandeling. Het helpt ook om samen te beslissen of er extra ondersteuning of hulp moet komen ter voorbereiding op het ouderschap.

Landelijk gebruik

De ALPHA-NL blijkt dus een valide vragenlijst en kan landelijk door verloskundig zorgverleners worden gebruikt. Daarvoor is het belangrijk dat de vragenlijst wordt ingebed in:

een samenwerking met de jeugdgezondheidszorg (JGZ), die na de eerste screening door de verloskundige, het gesprek met de client kan voortzetten en van de verloskundige kan ‘overnemen’;
een samenhangend geheel van beschikbare interventies die variëren van een laagdrempelig steuntje in de rug tot hulp voor specifieke groepen kwetsbare zwangeren en hun eventuele partners.

Het onderzoek en conclusies

Zes verloskundigenpraktijken en een ziekenhuis in Amsterdam, Zaanstad en Haarlem, waar de ALPHA-NL tot de standaardzorg behoort, deden mee aan het onderzoek. De verloskundigen hielden hun bevindingen bij.

Daarnaast vulden 175 zwangere vrouwen een uitgebreide online vragenlijst in en werden zij uitgenodigd voor een interview met een veldwerker (3 jeugdverpleegkundigen of medisch maatschappelijk werkende uit een andere regio).

De inschattingen en conclusies van de verloskundigen op basis van de ALPHA-NL en een nagesprek zijn vergeleken met die van de veldwerkers, die de situatie beoordeelden aan de hand van de online vragenlijst en een interview. Ook zijn de uitkomsten op de ALPHA-NL vergeleken met de uitkomsten van de online vragenlijst die bestond uit meerdere bestaande gevalideerde vragenlijsten.

Hieruit kwam naar voren dat de ALPHA-NL goed overeenkomt met de uitkomsten op de referentie-vragenlijsten. Daarnaast bleek dat verloskundigen de opgroei-omstandigheden gunstiger inschatten dan de veldwerkers. De conclusies voor wel of geen extra steun of hulp in de zwangerschap bleken voor 60% exact overeen te komen; met name wanneer er geen bijzonderheden waren (90%). Maar de conclusies om wel extra steun of hulp voor te stellen, kwam in 26% overeen tussen verloskundige en veldwerker. Hier kunnen tal van redenen voor zijn, waaronder handelingsverlegenheid. Er is nader kwalitatief onderzoek nodig om die redenen verder uit te zoeken.

ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector

Met meer kennis kan de hulp aan kinderen en hun gezinnen effectiever worden. Voor deze kennisvergroting is het ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector opgezet.
Dit project is tot stand gekomen met financiering vanuit dit programma.

Meer informatie

•   ZonMw-project ALPHA-NL: Signalering Kindermishandeling tijdens de zwangerschap
•   ZonMw-programma Effectief werken in de jeugdsector
•   ZonMw-thema Effectonderzoek
•   ZonMw-thema Jeugd

Nieuwe subsidiemogelijkheden voor onderzoek naar kindermishandeling en huiselijk geweld

Thu, 23 Apr 2020 10:33:49 +0200

Het onderzoeksprogramma Geweld hoort nergens thuis levert een bijdrage aan de ondersteuning van de praktijk en biedt handvatten om de aanpak van kindermishandeling en huiselijk geweld te verbeteren, te borgen en te verduurzamen. Professionals en beleidsmakers hebben hiervoor de juiste informatie en (wetenschappelijke)kennis nodig om te weten wat werkt in hun handelen, en moeten dit ook kunnen toepassen. De subsidieoproep die nu open staat richt zich op onderzoekslijn 4: onderzoek naar professionele norm en kennisverwerving.

Waarvoor kan subsidie aangevraagd worden?

Het herkennen en stoppen van kindermishandeling en huiselijk geweld vraagt om basis- en specialistische kennis en vaardigheden. Professionals in zorg- en hulpverlening, gemeenten, politie en justitieorganisaties en onderwijs werken samen binnen de aanpak en zetten hierbij allemaal hun eigen specialisme in. Het is belangrijk te onderzoeken welke kennis en vaardigheden nodig zijn, welke rol (initiële) opleidingen hierbij hebben en hoe deze kennis en vaardigheden (onder welke voorwaarden) benut kunnen worden in de praktijk.

De subsidieoproep richt zich op aanvragen op het gebied van onderzoek naar professionele norm en kennisverwerving. Deze onderzoekslijn bestaat uit 2 thema’s:

professionaliteit
organisatorische context

Beschikbare budget en looptijd

Voor deze ronde is 300.000,- euro beschikbaar (max. 150.000 euro per aanvraag). Projecten dienen uiterlijk 15 december 2020 te starten en hebben een looptijd van maximaal 18 maanden.

Meer informatie en indienen

Voor meer informatie en voor het indienen van uw vooraanmelding kunt u contact opnemen met ghnt@zonmw.nl of +31 70 349 52 06.

Meer weten?

‘Moedermelk lijkt goed voor gunstige darmbacteriën’

Mon, 20 Apr 2020 22:37:08 +0200

Geboren worden met een keizersnede, antibiotica in de eerste levensweek, wel of geen borstvoeding. Die factoren bepalen mede welke nuttige micro-organismen zich kunnen vestigen in de darmen van baby’s, blijkt uit onderzoek onder leiding van Clara Belzer. Zij is universitair hoofddocent aan Wageningen University & Research.

Praktijkverbetering onbedoelde zwangerschap: startbudgetten toegekend

Fri, 03 Apr 2020 10:00:00 +0200

Met dit startbudget gaan samenwerkingsverbanden aan de slag met het opstellen van een gezamenlijk plan ter verbetering van de lokale praktijk. Dit plan is gericht op de preventie van en/of ondersteuning en zorg bij onbedoelde zwangerschap en/of kwetsbaar (jong) ouderschap. Hiervoor dienen de samenwerkingsverbanden in november 2020 een subsidieaanvraag in. Februari 2021 volgt een besluit welke subsidieaanvragen gehonoreerd worden. Nagekomen bericht 17-4-2020: dit is een aangepast tijdpad vanwege maatregelen rondom het coronavirus (COVID-19).

De startbudgetten zijn toegekend aan:

• De beste start voor ieder kind in Midden Gelderland, door een sluitend netwerk.

Projectleider: Dr. C.I. Lanting, TNO
Betrokken gemeente: regio Gelderland midden

• Verbetering lokale praktijk in Harderwijk bij onbedoelde zwangerschap en
kwetsbaar jong ouderschap van LVB inwoners.

Projectleider: F. Sondeijker, Verwey-Jonker Instituut
Betrokken gemeente: Harderwijk

• “Pregnancy by Choice” in Almere. Lokaal praktijkproject gericht op de preventie
van onbedoelde en kwetsbare zwangerschappen.

Projectleider: Dr. M. Poels, Onderzoeksbureau Care2Research
Betrokken gemeente: Almere

• Samenhangende zorg voor kwetsbare zwangeren en kwetsbare jonge ouders: Knooppunten Kansrijke Start in Zuid-Limburg

Projectleider: Mr. F. de Boer-Heiligers, GGD Zuid Limburg
Betrokken gemeenten: Kerkrade, Landgraaf, Vaals

• Motivatiebrief Samenwerkingsverband Heerlen ‘Integrale begeleiding jonge ouders’

Projectleider: Dr. M.M.C. Sniekers, Zuyd Hogeschool
Betrokken gemeente: Heerlen

• Vóór een Kansrijke Start in Zaanstad

Projectleider: Drs. C.M. Eggenkamp-Vink, Gemeente Zaanstad
Betrokken gemeente: Zaanstad

• Voorkomen van onbedoelde zwangerschap door middel van lokale samenwerking én een integrale aanpak op het VSO en MBO in de regio Hollands Midden.

Projectleider: S. Mira Ferrer MSc, Regionale Eerstelijns Ondersteunings Structuur Zorg (Reos)
Betrokken gemeente: Leiden

• Shkorey- Verbeterde ondersteuning, samenwerking en doelgroep participatie bij de aanpak van onbedoelde zwangerschappen en kwetsbaar (jong) ouderschap bij Eritrese statushouders

Projectleider: M.Sc. L. Koops, Gemeente Leeuwarden
Betrokken gemeente: Leeuwarden

• Fase motivatiebrief t.b.v. subsidieaanvraag 'Verbetering lokale praktijk bij onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap'

Projectleider: M.W. Knijnenburg MSc, Da Vinci College
Betrokken gemeente: Dordrecht

• t Kon minder in Grunn

Projectleider: F. de Groot, GGD Groningen
Betrokken gemeente: Groningen

• Motivatiebrief Xtra Plus - Verbetering lokale praktijk bij onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap

Projectleider: F. Jawahierkhan, FIOM
Betrokken gemeente: Den Haag

• “Een integraal zorgnetwerk voor (zeer) kwetsbare gezinnen; van preconceptie tot de eerste 2 jaar na de geboorte”

Projectleider: Drs. H.E. Ernst-Smelt, Erasmus MC
Betrokken gemeente: Rotterdam

• De 1e 1000 dagen van (kwetsbare) jonge ouders

Projectleider: L. Mannessen, Impluz
Betrokken gemeente: Deventer

• Onderzoek naar het versterken van de ketensamenwerking in de interventies groepsvoorlichting en integraal huisbezoek in de zwangerschap.

Projectleider: A.N. Slingerland, Gemeente Delft
Betrokken gemeente: Delft

Meer informatie:

Het programma Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap
Thema ‘Onbedoelde zwangerschap en kwetsbaar (jong) ouderschap’
Thema ‘Zwangerschap en geboorte’
Thema ‘Kansrijke start’

Zwanger of bevallen en het coronavirus

Fri, 03 Apr 2020 09:08:49 +0200

Door het coronavirus gelden er andere regels rond zwangerschap en geboorte. Denk aan nieuwe regels voor het bezoeken van de verloskundigenpraktijk, voor bevallen thuis en/of in het ziekenhuis en voor de periode van kraamzorg. De KNOV (Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen) en Pharos ontwikkelden samen eenvoudige informatie in begrijpelijke taal en beeld.