Mobiele menu

Pulse Oximetry screening Leiden-Amsterdam Region (POLAR) study

Projectomschrijving

Screening van het zuurstofgehalte bij pasgeboren baby’s (POLAR studie)

Vraagstuk

Jaarlijks worden in Nederland 250 baby’s geboren met een ernstige aangeboren hartafwijking. Zonder ingrijpen overlijden deze baby’s in de eerste levensmaand. Op de 20-weken echo worden deze afwijkingen niet allemaal opgespoord. Hoe betrouwbaar is de screening van pasgeborenen op deze aangeboren hartafwijkingen? 

Onderzoek

Er zijn meer dan 20.000 baby’s gescreend op kritische aangeboren hartafwijkingen door middel van saturatiemeting. Metingen vonden plaats in 14 ziekenhuizen en door 75 verloskundigenpraktijken in de regio Purmerend tot Leiden.

Uitkomst

Naast aangeboren hartafwijkingen zijn ook ademhalingsproblemen in een vroeg stadium ontdekt. Baby’s met deze aandoeningen konden hierdoor vroegtijdig behandeld worden. Een vroegere diagnose voorkomt dat de baby zieker wordt en geeft betere uitkomsten voor de baby. Invoeren van screening voor pasgeborenen door middel van saturatiemeting in Nederland wordt daarom aangeraden. In veel landen is deze screening reeds ingevoerd.

Verslagen


Eindverslag

In Nederland worden jaarlijks 250 baby's geboren met een kritische aangeboren hartafwijkingen. Deze baby's overlijden als er geen medische interventie wordt gedaan in de eerste levensmaand. In veel landen worden baby's gescreend met een appraat dat het zuurstofgehalte in het bloed meet. Wij onderzochten deze screening in Nederland, waar veel thuisbevallingen worden gedaan. Er deden 14 ziekenhuizen en 75 verloskundigenpraktijken in de regio Purmerend-Leiden mee aan het onderzoek. Pasgeborenen werden in de eerste levensuren en op de tweede/derde levensdag gescreend.

Ongeveer 8 per 1000 kinderen wordt geboren met een aangeboren hartafwijking. Een deel van de hartafwijkingen (ongeveer een kwart) is levensbedreigend als niet snel behandeld wordt. Gelukkig wordt een groot deel hiervan al opgespoord tijdens de zwangerschap, met de 20-weken echo. In veel landen worden pasgeborenen gescreend op aangeboren hartafwijkingen door het meten van het zuurstofgehalte in het bloed. De POLAR-studie onderzoekt wat de betrouwbaarheid van deze screening is in de Nederlandse situatie. Nederland is namelijk uniek door het hoge percentage thuisbevallingen en doordat ouders en hun baby na de bevalling al snel naar huis kunnen gaan.

Bij de POLAR-studie worden pasgeborenen in de regio Alkmaar, Amsterdam, Haarlem en Leiden gescreend op aangeboren hartafwijkingen door het meten van het zuurstofgehalte. De metingen kunnen zowel thuis als in het ziekenhuis plaatsvinden. Naast aangeboren hartafwijkingen kunnen ook andere aandoeningen vroeg worden opgespoord, zoals infecties of ademhalingsproblematiek.

Samenvatting van de aanvraag

Aangeboren hartafwijkingen zijn de meest voorkomende vorm van aangeboren afwijkingen en komen voor bij 0,8% van de levendgeborenen. Ongeveer 20-25% van deze hartafwijkingen zijn kritisch doordat ze leiden tot overlijden indien niet binnen de eerste levensmaand wordt ingegrepen door middel van een operatie of andere interventie (in Nederland jaarlijks 250 kinderen). Vroege opsporing van deze afwijkingen verhoogt de kans op overleving en kwaliteit van leven. De 20-weken echo detecteert 50% van de aangeboren hartafwijkingen. Na de geboorte wordt slechts 30% van de kritische aangeboren hartafwijkingen gevonden, doordat ernstige symptomen vaak enkele dagen later optreden, wanneer de ductus arteriosus sluit en het zuurstofgehalte snel daalt. Hierop volgen hartfalen, shock en uiteindelijk overlijden als niet snel wordt ingegrepen. Recent is veel onderzoek gedaan naar neonatale screening op kritische aangeboren hartafwijkingen d.m.v. saturatiemetingen. Een review met meta-analyse van 13 grote studies toonde een sensitiviteit van 76.5%, een specificiteit van 99.9% met 0.14% fout-positieven. Bovendien toonden studies aan dat 37-70% van de pasgeborenen met een fout-positieve screening wel leed aan andere ziektebeelden waarvoor zij moesten worden opgenomen, zoals infecties of longaandoeningen. De screening is nu geïmplementeerd in Amerika, Zweden, Zwitserland en Abu Dhabi en is aanbevolen in Polen en het Verenigd Koninkrijk. In deze landen vindt de bevalling en screening plaats in het ziekenhuis en wordt na minimaal 5 uur, en meestal 24 uur, na de geboorte gescreend. Amerikaanse en Engelse studies hebben aangetoond dat de screening in hun systeem kosteneffectief is. In Nederland bevalt 33% van de vrouwen in de eerste lijn. Na een thuisbevalling blijft de verloskundige ongeveer 2-3 uur aanwezig en na een ongecompliceerde poliklinische bevalling worden moeder en kind binnen 5 uur ontslagen. Onbekend is of de screening net zo (kosten)effectief is in het Nederlandse zorgsysteem. Wij hebben in Leiden een haalbaarheidsonderzoek gedaan met een aangepast protocol. Hieruit bleek dat de screening haalbaar is in het Nederlandse zorgsysteem. Om de gevoeligheid en kosteneffectiviteit te berekenen is een groter onderzoek nodig. We willen een implementatieonderzoek gedurende een jaar uitvoeren in de regio Amsterdam-Haarlem-Leiden (ca 30.000 geboortes, 325 eerstelijns verloskundigen, 12 ziekenhuizen gesitueerd). Het onderzoek heeft de potentie om in die periode bij 12 kinderen een kritische aangeboren hartafwijking op te sporen voor de derde levensdag en zo de kans op overleving met een betere kwaliteit van leven te verhogen. Methode Elke eerstelijns verloskundige en elk ziekenhuis wordt voorzien van een saturatiemeter. De meting vindt plaats minimaal 1 uur na de geboorte en op levensdag 2 of 3. Bij abnormale zuurstofsaturatie is de screening afwijkend en wordt het kind beoordeeld op de afdeling kindergeneeskunde. Indien de zuurstofsaturatie bij deze beoordeling ook afwijkend is, wordt een hartecho gemaakt en worden andere mogelijke oorzaken van een te laag zuurstofgehalte onderzocht. Uitkomsten: - Betrouwbaarheid: sensitiviteit, specificiteit, positief en negatief voorspellende waarde, fout-positieven en fout-negatieven. - Kosteneffectiviteit: kosten per tijdige diagnose; kosten per Quality Adjusted Life Year - Detectie andere potentieel bedreigende aandoeningen Relevantie van dit onderzoek Aangeboren hartafwijkingen zijn de meest voorkomende vorm van aangeboren afwijkingen zijn en veroorzaaken 7.4% van de zuigelingensterfte in de Westerse Wereld. Het is belangrijk om de sterfte en morbiditeit van kinderen met deze afwijkingen te verlagen. Saturatiemetingen zijn goedkoop en non-invasief. Hiermee kan in Nederland jaarlijks bij 65 kinderen een ernstige aangeboren hartafwijking eerder worden opgespoord, zodat zij behandeling kunnen krijgen voordat hun klinische toestand ernstig verslechtert. Hierdoor is er minder kans op hersenschade en sterfte, zowel voor als na de operatie. Bovendien heeft de screening de potentie om de veiligheid van thuisbevallingen in Nederland te verhogen. De perinatale sterftein Nederland is vergeleken met andere Europese landen hoog. Uit het rapport Perinatale audit a terme sterfte 2010-2012 is gebleken dat in totaal 8.1% van de a terme sterfte met bekende oorzaken in Nederland in 2010-2012 werd veroorzaakt door aangeboren aandoeningen aan het hartvaatsysteem en 6.8% door infectie.13 Uit internationaal onderzoek is gebleken dat screening door saturatiemeting zowel infecties als aangeboren hartafwijkingen eerder kunnen opsporen, voordat de klinische toestand verslechtert. Door vroege detectie van aangeboren hartafwijkingen, infecties en andere bedreigende pathologie de kans verminderd op ernstige morbiditeit, zoals hersenschade, ontwikkelingsstoornissen en bewegingsstoornissen. Deze verbeterde korte- en langetermijnuitkomsten zorgen tevens voor een vermindering van zorgkosten.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
531006001
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2015
2018
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Prof. dr. A.B. te Pas MD PhD
Verantwoordelijke organisatie:
Leiden University Medical Center