Mobiele menu

Gezondheidsbevordering in het MBO: inventarisatie huidig aanbod en opstellen ontwikkelagenda

Projectomschrijving

Gezondheidsbevordering in het mbo nog onvoldoende gefaciliteerd

Vraagstuk

Een Gezonde School stimuleert op integrale en structurele manier de gezondheid van studenten en werknemers. In het ideale geval gaat het om een integrale aanpak op vier domeinen: beleid, educatie, signalering & zorg en omgeving. Hebben mbo-scholen voldoende handvatten om zo’n integrale aanpak op te zetten? En zijn er genoeg effectieve materialen beschikbaar voor gezondheidsbevordering in het mbo?

Onderzoek

In dit project is onderzocht wat er al beschikbaar is voor Gezonde School in het mbo en welke behoeften diverse stakeholders in dit veld hebben. De uitkomsten vormen de basis voor een ontwikkelagenda.

Uitkomst

Het aanbod aan gezondheidsbevorderende activiteiten is beperkt. Van de 117 gevonden interventies voor het mbo en aanpalende settings (vo/hbo) zijn er slechts tien erkend als goed onderbouwd voor het mbo. Het aanbod richt zich met name op studenten en is versnipperd over gezondheidsthema’s en domeinen. Er is geen prikkel bij scholen en docenten om aan gezondheidsbevordering te doen. De conclusies en aanbevelingen van het onderzoek hebben input geleverd voor een ontwikkelagenda voor Gezonde School in het mbo.

Verslagen


Eindverslag

Een Gezonde School stimuleert op integrale en structurele manier de gezondheid van leerlingen en werknemers. TNO onderzocht wat er al beschikbaar is voor Gezonde School in het MBO en welke behoeften diverse stakeholders in dit veld hebben. Vier activiteitendomeinen vormden het raamwerk hiervoor: beleid, educatie, signalering & zorg en omgeving. In het algemeen is het aanbod aan gezondheidsbevorderende activiteiten voor het MBO beperkt: van de 117 gevonden interventies voor het MBO en aanpalende settings (VO/HBO) zijn er 10 erkend als goed onderbouwd voor het MBO. Het aanbod richt zich met name op studenten en is versnipperd over gezondheidsthema’s en domeinen – de integraliteit wordt gemist. De aanbevelingen, algemeen en per domein, vormen de basis voor de ontwikkelagenda Gezonde School in het MBO.

Samenvatting van de aanvraag

PROBLEEMDEFINITIE Studenten en -medewerkers van het middelbaar beroepsonderwijs (MBO) vormen een belangrijke doelgroep voor preventie. Een groot deel van de MBO-studenten vertoont ongezond gedrag met negatieve lichamelijke, psychologische en sociale consequenties op de korte en lange termijn. MBO-medewerkers zijn een belangrijke preventiedoelgroep vanwege de vergrijzing van het personeel en de aandacht duurzame inzetbaarheid. Een inventarisatie, uitgevoerd in 2010/2011, liet zien dat het aanbod van leefstijlinterventies voor het MBO beperkt was. In de afgelopen jaren zijn een aantal initiatieven gestart rondom gezondheidsbevordering in het MBO. Deze kwamen deels vanuit het onderwijs, maar ook vanuit de overheid en landelijke thema-instituten. ZonMw heeft aangegeven gericht te willen investeren in de (door)ontwikkeling van de Gezonde School aanpak in het MBO en heeft daarom gevraagd een voorstel te doen voor een inventarisatie van het huidige aanbod evenals de opstelling van een ontwikkelagenda. DOELSTELLING EN ONDERZOEKSVRAGEN Het huidige project heeft als doel om het aanbod van gezondheidsbevorderingsactiviteiten voor het MBO op systematische wijze te inventariseren en te komen tot een gerichte en gedragen ontwikkelagenda voor gezondheidsbevordering in het MBO. De onderzoeksvragen zijn: 1) wat is het huidige aanbod van gezondheidsbevorderingsactiviteiten voor het MBO dat aansluit bij de criteria van het Vignet Gezonde School voor het MBO? en 2) welke aanbevelingen kunnen worden gedaan voor de (door)ontwikkeling van gezondheidsbevorderingsactiviteiten voor het MBO? WERKWIJZE Het project bestaat uit de volgende stappen: Stap 1. Het maken van een overzicht van het aanbod van gezondheidsbevorderende activiteiten voor het MBO. In deze stap wordt/worden a) een zoekstrategie bepaald en uitgevoerd op basis van de criteria voor het Vignet Gezonde School voor het MBO, b) een voorstel gedaan voor een ontwikkelagenda en c) de resultaten in een conceptrapport en -factsheet vastgelegd. Gedurende deze stap worden twee bijeenkomsten met de kerngroep gehouden en wordt daarnaast afgestemd met individuele adviseurs. Stap 2. Organisatie en uitvoer van een prioriteringsbijeenkomst. In deze bijeenkomst zullen stakeholders op het gebied van gezondheidsbevordering voor het MBO, beleidsmakers en betrokkenen vanuit diverse geledingen van met MBO gezamenlijk prioriteiten stellen voor de ontwikkelagenda. Stap 3. Verslaglegging. De resultaten van stap 1 en 2 worden in een rapport en een factsheet beschreven. SAMENWERKING Het project wordt uitgevoerd door TNO in samenwerking met het Centraal Beleidsorgaan (CBO; voormalig Nationaal Instituut voor Gezondheidsbevordering en Ziektepreventie (NIGZ)). TNO richt zich daarbij op de verkenning en analyse van gezondheidsbevorderingsactiviteiten en CBO richt zich op de consultatie van stakeholders door het organiseren van een prioriteringsbijeenkomst. Om draagvlak te creëren voor de werkzaamheden van dit project en om aanbevelingen te laten aansluiten bij de praktijk worden TNO en CBO geadviseerd door een kerngroep en individuele adviseurs. De kerngroep bestaat uit betrokkenen bij landelijke ontwikkelingen rondom gezondheidsbevordering in het MBO (zoals de MBO Raad, GGD Nederland, Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu/Centrum Gezond Leven (RIVM/CGL), Landelijk Overleg Thema-instituten (LOT-i)). De individuele adviseurs zijn beleidsmakers van de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Onderwijs, Cultuur & Wetenschap (OC&W) evenals vertegenwoordigers van diverse groepen uit de praktijk van het MBO (zoals MBO-scholen die voorop lopen met de Gezonde School aanpak, docenten, studenten en studieloopbaanbegeleiders). EXPERTISE PROJECTGROEP TNO heeft veel ervaring met het projectmatig opzetten en uitvoeren van toegepaste onderzoeksactiviteiten in samenwerking met de doelgroep. Het CBO is ervaren in de begeleiding van MBO-scholen bij de Gezonde School aanpak en het organiseren van prioriteitenworkshops. Daarnaast beheert het CBO het secretariaat van het Schools for Health in Europe (SHE-)netwerk waardoor zij goed zicht heeft op diverse varianten van schoolgezondheidsbeleid in Europa. De leden van de projectgroep hebben eerder succesvol projecten over gezondheidsbevordering in het MBO afgerond.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
200100002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2013
2014
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Ir. D.F. Schokker
Verantwoordelijke organisatie:
TNO