Mobiele menu

Cystische fibrose Hielprik Onderzoek bij Pasgeborenen In Nederland - CHOPIN 2

Projectomschrijving

CHOPIN 2: Cystic Fibrosis opgenomen in het landelijk hielprikprogramma

Vraagstuk

Vroege opsporing van Cystic fibrosis (CF) verhoogt de kwaliteit van leven en de levensverwachting. CHOPIN 2 is een verlenging van het project CHOPIN (Cystic fibrosis Hielprik Onderzoek bij Pasgeborenen in Nederland), waarin screeningsstrategieën zijn ontwikkeld. Zijn deze nog verder te verfijnen? En hoe kunnen baby’s met een afwijkende screeningtest het best worden verwezen voor nadere diagnostiek?

Onderzoek

De testeigenschappen van de nieuwe screeningsstrategie zijn verder onderzocht. Met het Centrum voor Bevolkingsonderzoek is de landelijke implementatie voorbereid.

Uitkomst

Er zijn ruim 240.000 pasgeborenen gescreend met de nieuwe strategie. 39 baby’s hadden een afwijkende hielprik en 2 kinderen werden gemist. De specificiteit van de nieuwe screeningsstrategie was 100%. Meer dan 90% van de baby’s met CF en een afwijkende screeningstest is binnen de eerste levensmaand gediagnosticeerd. Het landelijk hielprikprogramma is per 1 mei 2011 uitgebreid met screening op CF.

Producten

Titel: European Respiratory Journal
Titel: Jaarverslag NSCK 2009
Titel: Neonatale screening op cystische fibrose in Nederland
Auteur: Annette M.M. Vernooij-van Langen, J. Gerard Loeber, Catharina P.B. van der Ploeg, Edward Dompeling en Jeannette E. Dankert-Roelse.
Magazine: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde
Titel: Uitbreiding van het Nederlandse routine-hielprikprogramma met screening op cystische fibrose
Auteur: J.E. Dankert-Roelse
Magazine: Praktische Pediatrie
Titel: Jaarverslag NSCK 2008
Titel: Jaarverslag NSCK 2007, rapport over de registraties, TNO-rapport
Titel: To know or not to know, disclosure of a newborn carrier screening test result for cystic fibrosis.
Auteur: Vernooij-van Langen AM, Reijntjens S, van der Pal SM, Loeber JG, Dompeling E, Dankert-Roelse JE.
Magazine: European Journal of Medical Genetics
Titel: Novel strategies in newborn screening for cystic fibrosis: a prospective controlled study
Auteur: Vernooij-van Langen AM, Loeber JG, Elvers B, Triepels RH, Gille JJ, Van der Ploeg CP, Reijntjens S, Dompeling E, Dankert-Roelse JE; CHOPIN Study Group
Magazine: Thorax
Titel: Cystic Fibrosis
Titel: Journal of Cystic Fibrosis
Link: http://www.ECFS.eu
Titel: Improving test properties for neonatal cystic fibrosis screening in the Netherlands before the nationwide start by May 1st 2011. J Inherit Metab Dis. 2012 Jul;35(4):635-40
Auteur: Cornel MC, Gille JJ, Loeber JG, Vernooij-van Langen AM, Dankert-Roelse J, Bolhuis PA.
Magazine: Journal of Inherited Metabolic Diseases
Titel: NSCK-rapport van de Nederlandse verenigign voor Kindergeneeskunde
Titel: The influence of sex, gestational age, birth weight, blood transfusion, and timing of the heel prick on the pancreatitis-associated protein concentration in newborn screening for cystic fibrosis.
Auteur: Vernooij-van Langen AM, Loeber JG, Elvers B, Triepels RH, Roefs J, Gille JJ, Reijntjens S, Dompeling E, Dankert-Roelse JE.
Magazine: Journal of Inherited Metabolic Diseases
Auteur: Vernooij-van Langen AMM, Loeber JG, Elvers LH, Triepels RH, Gille JJP, Ploeg van der CPB, Dompeling E, Dankert-Roelse JE.
Titel: Hielprikscreening op CF in Nederland,
Auteur: Vernooij-van Langen AMM, Loeber JG, Elvers LH, Triepels RH, Gille JJP, van den Akker-van Marle E, Reijntjes S, Dompeling E, Dankert-Roelse JE.
Auteur: 29. Vernooij-van Langen AMM, Dankert-Roelse JE
Auteur: Vernooij-van Langen AMM, Loeber JG, Elvers LH, Triepels RH, Gille JJP, Toll D, Reijntjes S, Dompeling E, Dankert-Roelse JE
Titel: Parents opinion about carrier test results in newborn Cystic Fibrosis screening.
Link: http://www.ncfs.nl
Auteur: Vernooij-van Langen AMM, Loeber JG, Elvers LH, Triepels RH, Gille JJP, Ploeg van der CPB, Reijntjes S, Dompeling E, Dankert-Roelse JE
Titel: Voor- en nadelen van screening van pasgeborenen op CF
Titel: Hielprikscreening op CF in Nederland

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

Vanaf 1 januari 2008 worden pasgeborenen in Midden en Zuid-oost Nederland die een hielprik krijgen in het kader van het routine neonatale screeningprogramman ook gescreend op cystische fibrose (CF).De screening op CF vond plaats binnen het door ZonMW gesubsidieerde project CHOPIN- (Cystic fibrosis Hielprik Onderzoek bij Pasgeborenen In Nederland). De screening is succesvol verlopen; de projectgroep is van mening dat screening op CF kan worden opgenomen in het routine screeningprogramma van pasgeborenen en geeft in haar eindrapport de volgende aanbevelingen: De voorkeur van de projectgroep gaat uit naar de strategie met de beste testeigenschappen, het minst aantal fout-positieve testen, en identificatie van zo weinig mogelijk dragers en kinderen met niet-klassieke CF. Daarnaast is voor de keuze belangrijk dat de diagnose na screening snel gesteld kan worden. Onafhankelijk van de gekozen screeningsstrategie is het advies om een zweettest te doen als eerste diagnostische test bij kinderen in de leeftijd tot 6 weken. Bij keuze voor een methode waarin een DNA-analyse wordt gedaan en er door de screening dragerschap bij de baby kan worden gevonden is tijdens de zwangerschap uitgebreide voorlichting van de ouders nodig over hun opties. Uitleg over dragerschap (vroeg) in de zwangerschap is wenselijk, zodat ouders de tijd krijgen om over hun beslissing -eventueel gevonden dragerschap bij hun kind wel of niet willen weten- na te denken. Wanneer dragerschap wordt gevonden bij een pasgeborene moeten ouders worden verwezen naar een klinisch genetisch centrum voor counseling, indien zij dit wensen.Fout-positieve testuitslagen leiden tot ongerustheid bij ouders die dit overkomt en tot twijfels over de betrouwbaarheid van de hielpriktest. Daarom moet het vóórkomen van fout-positieve screeningstesten zo veel mogelijk beperkt worden. Gezondheidszorgmedewerkers moeten worden geïnformeerd over de ziekte CF, de screening en het vervolgtraject. Specifiek betreft dit neonataal screeners, verloskundigen en huisartsen. Ten behoeve van de besluitvorming is de commissie Neonatale screening van de Gezondheidsraad gevraagd een advies op te stellen omtrent het opnemen van de screening van pasgeborenen op CF in het landelijke routinescreeningprogramma van pasgeborenen. Na het uitbrengen van het advies zal verdere besluitvorming plaats vinden door het ministerie van VWS. In afwachting van deze besluitvorming wordt subsidie aangevraagd voor het voortzetten van de screening op CF in de regio's Midden en Zuid-Oost Nederland. Het doel van de voortzetting van het huidige programma is de opgebouwde expertise niet te verliezen en waar mogelijk verder uit te bouwen. In de komende periode zal de screening op dezelfde wijze worden voortgezet als tot nu toe; vanaf 1 september 2009 zullen de verwijzingen plaats vinden door het CVB, zoals dit ook gebruikelijk is bij de andere screeningsprogramma's in de hielprik. Voorafgaande aan de landelijke invoering van screening op CF landelijk moeten de volgende vraagstellingen voortkomend uit het huidige project worden beantwoord. - hoe kunnen de thuiszorgorganisaties worden betrokken bij uitbreiding van het screeningprogramma? - hoe kan de voorlichting van de aanstaande ouders door verloskundigen en gynecologen worden verbeterd? - kan het diagnostisch traject in de in CF gespecialiseerde ziekenhuizen in behorend bij de screeningsregio's Noord-west, Noord-oost en Zuid-west Nederland worden gestandaardiseerd, op dezelfde wijze als dit in het huidige programma is gebeurd? -kan het behandeltraject nadat de diagnose CF is gesteld landelijk worden gestandaardiseerd? Het voortzetten van de huidige screening kan daarnaast meer informatie verschaffen over de sensitiviteit van de toegepaste screeningsstrategieen.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
200310007
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2009
2011
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. J.E. Dankert-Roelse
Verantwoordelijke organisatie:
Atrium Medisch Centrum