Efficacy and cost-effectiveness of Short-Term Inpatient Psychotherapy (STIP) as compared to outpatient psychotherapy: a randomized clinical trial among patients with personality disorders in the Netherlands

ENGLISH SUMMARY > Background Cluster C personality disorders and PD not-otherwise-specified (PDNOS) are severe mental health problems associated with high societal costs. Usual care is outpatient psychotherapy which typically takes long before improvement occurs. Short-term inpatient psychotherapy (STIP) might be associated with much faster recovery. A conservative estimate for the effect size of this 3-month program is 1.6-1.7, which can be considered large as compared to those reported for most outpatient programs. Thus, some evidence indicates that the benefits of this treatment outweigh the surplus of costs. This has never been formally tested. The current study is the first RCT comparing outpatient and inpatient psychotherapy for personality disorders ever conducted. > Objective The primary objective is to investigate the efficacy and cost-effectiveness of STIP as compared to outpatient psychotherapy in the treatment of cluster C disorders and PDNOS. We expect that STIP is associated with faster improvement and a higher recovery rate, and that higher direct medical costs are compensated by lower indirect medical costs and productivity losses. > Method A comparative randomized clinical trial (RCT). The Intention-To-Treat (ITT) sample consists of 100 patients assigned either to STIP or long-term outpatient psychotherapy. Patients are followed during 30 months at 9 times on a quarterly basis. The primary outcome parameters are course of improvement and remission of the DSM-IV diagnosis. > Data analysis Efficacy will be evaluated using ANCOVA and General Linear Mixed Model (GLMM) in the full Intention-To-Treat (ITT) sample. > Economic evaluation A cost-utility analysis. The primary effect parameter for this analysis are quality adjusted life years (QALYs) as measured with the EQ-5D. Direct medical costs are based on the hospital information system and cost price investigation at the site. Indirect medical costs and productivity costs are measured using the TiC-P. > Feasibility and time schedule Feasibility is good because (1) the preparations have already been finished, (2) clinicians are fully informed and motivated to cooperate, (3) the two treatment arms are both attractive to patients, and (4) De Viersprong has a large research group. The patient recruition phase takes 12 months. The 24-month follow-up will be completed within the formal duration of the project. NEDERLANDSE SAMENVATTING > Achtergrond Cluster C persoonlijkheidsstoornissen en persoonlijkheidsstoornis niet-anderszins-omschreven (PSNAO) zijn ernstige aandoeningen die gepaard gaan met hoge maatschappelijke kosten. De gebruikelijke behandeling is ambulante psychotherapie, waarbij het veelal lang duurt voordat verbetering optreedt. Kortdurende klinische psychotherapie (KKP) leidt sneller tot verandering. Een conservatieve schatting van de effectgrootte is 1.6-1.7, hetgeen als zeer groot kan worden aangemerkt, ook in vergelijking met effecten die doorgaans voor ambulante behandeling worden gerapporteerd. Er is dus enige evidentie dat de voordelen van deze behandeling opwegen tegen de extra kosten. Dit is nog nooit formeel getoetst. Deze studie is de eerste RCT ooit verricht waarbij ambulante en klinische psychotherapie bij persoonlijkheidsstoornissen worden vergeleken. > Doelstelling The primaire doelstelling is de werkzaamheid en doelmatigheid van KKP te onderzoeken in vergelijking met ambulante alternatieven in de behandeling van cluster C stoornissen en PSNAO. Naar verwachting boekt de KKP sneller resultaat en worden de hogere directe medische kosten van KKP gecompenseerd door de lagere indirecte medische kosten en productiviteitsverliezen. > Methode Een vergelijkende randomized clinical trial (RCT). De Intention-To-Treat (ITT) steekproef bestaat uit 100 patiënten die random worden toegewezen aan KKP of ambulante psychotherapie. Patiënten worden gedurende 30 maanden gevolgd. Ieder kwartaal volgt een evaluatie, 9 in totaal. De primaire uitkomstmaten zijn de snelheid van verbetering en remissie van de DSM-IV diagnose. > Data-analyse De werkzaamheid wordt geanalyseerd d.m.v. ANCOVA en General Linear Mixed Model (GLMM) in de volledige ITT steekproef. > Economische evaluatie Een kosten-utiliteitsanalyse. De primaire effectparameter voor deze analyse is voor kwaliteit gecorrigeerde levensjaren (QALYs) zoals gemeten met de EQ-5D. Directe medische kosten worden gebaseerd op het ziekenhuisinformatiesysteem en on-site kostprijsberekeningen. Indirecte medische kosten en productiviteitskosten worden gemeten met de TiC-P. > Haalbaarheid en planning De haalbaarheid is goed omdat (1) de voorbereidingen zijn afgerond, (2) behandelaars zijn volledig geïnformeerd en gemotiveerd om eraan mee te werken, (3) de twee behandelcondities zijn beide aantrekkelijk voor patiënten, en (4) De Viersprong heeft een grote onderzoeksgroep. De recruteringsfase neemt maximaal 12 maanden in beslag. De follow-up bij 24 maanden kan volledig worden afgerond.