Mobiele menu

Het effect van de Sociale Benadering Dementie: een Comparatieve Casestudy

Projectomschrijving

Vraagstuk

Het verbeteren van de kwaliteit van leven en ondersteuning aan mensen met dementie en hun naaste wordt van steeds groter belang. De Sociale Benadering Dementie (SBD) heeft tot doel de zorg en ondersteuning zodanig te organiseren dat deze past bij de leefwereld van mensen met dementie. De benadering stelt de sociale, psychologische en existentiële behoeften van mensen met dementie centraal. SBD-teams, bestaand uit formele professionals en burgers uit de community, begeleiden mensen met dementie en hun naaste. De SBD is een nieuwe benadering die om een omslag vraagt in de integratie van zorg binnen de grenzen van ons zorgstelsel.

Onderzoek en uitkomsten

Momenteel wordt in vier gemeenten geëxperimenteerd met de SBD. Het onderzoek evalueert deze pilots met als doel antwoord te geven op de volgende vragen:

  1. Effectiviteit: Wat is het effect van de SBD voor de kwaliteit van leven van mensen met dementie, hun naasten, vrijwilligers en formele zorgverleners en hoe kosteneffectiviteit is de benadering?
  2. Bevorderende en belemmerende factoren: Hoe organiseert men zorg volgens de SBD en wat zijn daarbij succesfactoren en belemmeringen?
  3. Schaalbaarheid: Hoe kan de SBD worden doorontwikkeld en opgeschaald, rekening houdend met de huidige bekostigingssystematiek, inrichting van ons zorgstelsel en ontwikkelingen op de arbeidsmarkt.

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

In 2019 is gestart met experimenten naar de Sociale Benadering Dementie, de zogenoemde Social Trials. Het onderhavige onderzoek is een externe evaluatie naar deze experimenten. Het doel van de evaluatie van de Social Trials is het realiseren van een betere ondersteuning van personen met dementie, andere werkwijzen, een systeemaanpak en het onderbouwd beschikbaar stellen van de SBD voor iedereen in Nederland. Met dit doel geeft de externe evaluatie antwoord op de volgende vragen. 1. Effectiviteit: Wat betekent de SBD voor de kwaliteit van leven van personen met dementie, de subjectieve belasting en volhoudtijd van naasten en informele zorgverleners, de inzet van professioneel en ongeschoold personeel, de kosten en kosteneffectiviteit, rekening houdend met de diversiteit en differentiatie van personen met dementie? 2. Bevorderende en belemmerende factoren: Wat zijn werkzame elementen van de SBD en wat zijn succesfactoren en belemmeringen voor het realiseren van de SBD? 3. Schaalbaarheid: Wat betekent de SBD voor de bekostiging, de kostenontwikkeling, en het zorgsysteem, rekening houdend met de arbeidsmarkt en wat is nodig voor de verdere ontwikkeling, implementatie en/of borging van de aanpak in heel Nederland, als onderdeel van de Nationale dementiestrategie 2021-2030 van VWS? Het onderzoeksdesign is een comparatieve casestudie, waarbij de Social Trials, alsmede profielen van personen met dementie als casussen worden vergeleken. De Comparatieve casestudie is een design om causale relaties te onderzoeken en hoe- en waaromvragen te beantwoorden door het vergelijken van cases. Het design wordt gebruikt als er geen controlegroep is. Profielen zijn groepen van personen met dementie met een vergelijkbare leefwereld. Het onderscheiden van profielen is relevant om rekening te kunnen houden met de diversiteit aan personen met dementie. Tevens bepaalt de verscheidenheid in behoeften en demografische kenmerken van personen met dementie op verschillende wijzen de waarde van de SDB en de mogelijkheden en condities waaronder de SDB schaalbaar is. Door zich niet alleen te richten op de individuele persoon, maar ook op dementieprofielen, vindt dit onderzoek additionele waarde in het bepalen van de specifieke opbrengsten en schaalbaarheid van de SDB voor ofwel de gehele landelijke dementiepraktijk ofwel profielen van personen met dementie. De vergelijkingen van de Social Trials en profielen vinden plaats op het niveau van: •de persona: leefwereld personen met dementie; •de organisatie: vormgeving van de SDB, benodigde vraaggerichte integratie van het aanbod, organisatorische inbedding in de dementiepraktijk, taken, rollen en functies professionals, naasten en informele hulpverleners uit de gemeenschap; •het systeem: arbeidsmarkt- en kostenontwikkelingen en bekostigingssystemen. Op basis van data van de Interne monitoring van de Social Trials, nieuwe kwalitatieve en kwantitatieve data en een probabilistisch model worden de effectiviteit, beïnvloedende factoren en schaalbaarheid bepaald en aanbevelingen gedaan voor verbeteringen van de SDB en het oplossen van belemmerende condities. Het onderzoek hanteert tevens het perspectief van lerend organiseren. In het project wordt een learning community opgezet met alle betrokkenen bij de Trials en externe experts. Het doel is enerzijds te leren van elkaar door resultaten en ervaringen te delen, te evalueren en door in co-creatie tot verbeterpunten te komen. Anderzijds gaat het om de reflectie op de gevonden resultaten, gegeven de gebruikte methoden bij de interne en externe evaluatie, en het aanleveren van data om inzichten of nieuwe vragen van de learning community te kunnen onderzoeken. In het onderzoek wordt nauw samengewerkt met betrokkenen bij de Social Trials, PwC en Tao of Care om de kwaliteit en continuïteit van het onderzoek te borgen. De kwaliteit wordt tevens geborgd door de multidisciplinariteit van het onderzoeksteam dat bestaat uit senioren met expertise in economische evaluaties, persoonsgerichte zorg, integrale zorg, kosten en bekostiging, dementie en informele zorg. De onderzoekers hebben tevens ruime ervaring met het kwalitatief en kwantitatief evalueren van grootschalige experimenten voor ouderen en mensen met dementie.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
10360022130001
Looptijd: 81%
Looptijd: 81 %
2021
2025
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
dr. I.N. Fabbricotti
Verantwoordelijke organisatie:
Erasmus Universiteit Rotterdam