Mobiele menu

“Vergeet MIJ niet”: een actieonderzoek naar de ondersteuning van persoonsgerichte zorg in het Caribisch deel van het Koninkrijk.

Projectomschrijving

In het Caribisch deel van Nederland is het bieden van persoonsgerichte zorg aan mensen met dementie vanuit een holistisch, humanistisch en participatief perspectief een uitdaging voor formele en informele zorgverleners. Een eerste inventarisatie liet zien dat kennis, vaardigheden en attitudes bij zorgverleners soms onvoldoende toereikend zijn, maar ook dat contextuele factoren de verdere ontwikkeling en borging van persoonsgerichte zorg bemoeilijken.

Doel

In dit onderzoek gaan betrokkenen binnen de eilanden (Aruba, Bonaire, Curaçao, Saba, Sint Maarten en St. Eustatius) gezamenlijk op zoek naar welke factoren persoonsgerichte zorg beïnvloeden en hoe zorgverleners ondersteund kunnen worden in het verlenen van persoonsgerichte zorg aan mensen met dementie.

Netwerk

Vanuit een nieuw gecreëerd netwerk voor dementiezorg, worden dóór en mét betrokkenen diverse interventies ontworpen, getest en geëvalueerd. De ontwikkelde kennis kan doorwerken naar onderwijsmodules, zorg –en organisatiebeleid en het doorbreken van taboes rondom dementie.

Meer informatie

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

De zorg aan mensen met dementie kent in het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden diverse uitdagingen. De kennis van burgers over dementie is onvoldoende toereikend, waardoor signalen niet goed worden opgepakt. De gang naar hulpverleners wordt hierdoor bemoeilijkt, waarbij gevoelens van schaamte een nog versterkende rol spelen. Zorg wordt binnen deze context daarom grotendeels door mantelzorgverleners, ofwel informele zorgverleners, geboden. De zorg die door formele zorginstanties geboden wordt berust op standaarden die een meer holistisch en participatief perspectief omarmen. Echter, de zorginstellingen op alle eilanden constateren dat het merendeel van de zorgverleners wél de wil hebben om hun zorg via deze principes in te richten, maar dat deze in de praktijk nog onvoldoende tot uiting komen. Een eerste inventarisatie die dit consortium in het veld heeft gedaan levert het beeld op dat dit mogelijk te maken heeft met een kennistekort, beperkte vaardigheden en de houding jegens mensen met dementie. Ook contextuele factoren lijken de omslag naar deze persoonsgerichte zorg te bemoeilijken. Internationaal is al veel onderzoek verricht naar persoonsgerichte zorg. Vertrekkend vanuit een holistisch, participatief en humanistisch perspectief zet deze benadering niet alleen de persoon met dementie centraal, maar álle betrokkenen in de zorg aan deze persoon. Een dergelijke integrale focus heeft geleid tot strategieën die effectief blijken voor het bevorderen en borgen van persoonsgerichte zorg. De International Community of Practice (ICOP), Person-centred Practice Research Centre (PcPRC), laat positieve ontwikkelingen zien met de inzet van het persoonsgericht raamwerk (McCormack & McCance, 2017). Binnen het Nederlands Caribische gebied heeft niet eerder onderzoek plaatsgevonden naar persoonsgerichte zorg en welke mogelijkheden dit creëert voor uitkomsten zoals: betere zorgrelaties, kwalitatief betere dienstverlening, reductie van ervaren zorglast en verhoging welzijn van álle betrokkenen. Deze aanvraag richt zich op de zorg die verleend wordt door formele én informele zorgverleners. Doel is om met participatief actieonderzoek met betrokkenen op alle eilanden met behulp van het reeds ontwikkelde persoonsgericht raamwerk van McCormack & McCance (2017) onderzoek te doen naar welke factoren persoonsgerichte zorg beïnvloeden en wat zorgvragers én zorgverleners nodig hebben om hier zelf een verbetering in aan te brengen. Ook wordt onderzocht hoe de infrastructuur herzien zou moeten worden om hier ondersteunend aan te kunnen zijn. Met deze kennis wordt vervolgens een verandering ingezet en ook deze wordt onderzocht. Vanuit een dergelijk nieuw gecreëerd (Nederland Caribisch) netwerk voor dementiezorg, worden dóór en mét een diversiteit aan betrokkenen, vanuit een multi-perspectief, effectieve educatieve en contextuele interventies ontwikkeld, geïmplementeerd, geëvalueerd en bijgesteld ten behoeve van het bevorderen en borgen van persoonsgerichte zorg aan mensen met dementie. Participatie door belanghebbenden heeft niet alleen tot doel de realiteit van alledag te erkennen en mee te nemen in de interventies, alsook om in gezamenlijkheid eigenaarschap te creëren voor een ontwikkelingsproces naar persoonsgerichte zorg. De overkoepelende vraag die centraal staat in dit actieonderzoek is: ‘Hoe kunnen formele en informele zorgverleners (binnen het Caribisch deel van het Koninkrijk der Nederlanden*) ondersteund worden in het bevorderen en (beter) borgen van persoonsgerichte zorg aan mensen met dementie?’ Een vijftal fasen (Lieshout, Jacobs, Cardiff, 2021) zal binnen dit actieonderzoek gezamenlijk doorlopen worden door een centrale actieonderzoeksgroep en zes lokale actieonderzoeksgroepen. We zullen zoveel als mogelijk werken met bestaande interventies, gericht op educatie. Deze interventies worden op basis van uitkomsten van de verkenningsfase, samen met producteigenaars, kritisch geëvalueerd en vervolgens bijgesteld en uitgetest in lokale contexten. Daarnaast is ook ruimte ingebouwd voor het gezamenlijk kunnen ontwikkelen/ontwerpen van specifieke contextuele interventies. Er zullen tenminste 3 educatieve interventies en 3 contextuele interventies specifiek gevolgd/ gemonitord worden. Elk van deze interventies, zal tenminste op 2 eilanden uitgetest worden en hierover zullen eenzelfde evaluatiedata verzameld, geanalyseerd en geïnterpreteerd worden. Dit vraagt samenwerking tussen de eilanden op het gebied van gezamenlijke betekenisgeving en ontwerp van interventies passend bij de eilandelijke context. In een drietal fysieke Community of Practice (CoP) momenten, verdeeld over 2 jaar, ontmoeten de centrale en lokale actieonderzoeksgroepen elkaar en vindt een verdere kennisuitwisseling, meer diepgaande betekenisverlening en het identificeren van ontwerpprincipes voor zowel educatieve als contextuele interventies, ten behoeve van persoonsgerichte zorg plaats.

Kenmerken

Projectnummer:
10510042110002
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2022
2023
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
drs. ZM Marina Barriento
Verantwoordelijke organisatie:
Stichting Expertisecentrum Preventie