Implementatie van 1,5 lijn Schouderspreekuur regio Amstelland

Inleiding De wijze waarop de schouderzorg in Nederland op dit moment is geregeld kan kwalitatief beter, efficiënter en hierdoor mogelijk goedkoper. Mensen met schouderklachten die een huisarts bezoeken, worden de eerste 6 weken tot 3 maanden volgens een afwachtend beleid behandeld. Er wordt verwezen naar een fysiotherapeut of oefentherapeut als klachten langer aanhouden of bij dreigend disfunctioneren. Ongeveer 30% is na 6 weken hersteld, 50% na 6 maanden, maar 40% heeft na 1 jaar nog steeds klachten (NHG Schouderstandaard 2019). Gezien dit prognostische ongunstige beloop is het aannemelijk dat mensen met schouderpijn door hun huisarts naar een medisch specialist, meestal orthopedisch chirurg, wordt verwezen binnen een jaar na aanvang van klachten (29.9%, Picavet et al. 2003). De 2e lijn specialistische schouderpoli zitten hierdoor voor 80% gevuld met niet chirurgische zorg. Probleem Zorg op de juiste plek is een speerpunt van beleid van alle eerstelijns disciplines en zorgverzekeraars. Bij de patiënten die langer last houden helpt een uitgebreider onderzoek om de juiste diagnose te stellen en de bijbehorende behandeling te bieden. Huisartsen hebben daar onvoldoende tijd en vaak ook onvoldoende deskundigheid voor. Als tweede stap schakelen zij vaak de fysiotherapeut waar de huisarts mee samenwerkt in. Een derde stap is nodig bij een aanzienlijk deel van deze patiënten met langer durende schouderklachten. Onduidelijkheid qua diagnostiek geeft onnodige vertraging in het behandelproces. Schouderspecifieke diagnostische kennis en ervaring is dan nodig om de juiste diagnose te stellen en een passend behandeladvies te kunnen bieden. Innovatie Deze derde stap wordt vormgegeven middels een schouder spreekuur, door kaderhuisarts bewegingsapparaat en een in schouderdiagnostiek gespecialiseerde extended scope fysiotherapeut. Deze bieden huisarts en fysiotherapeut gespecialiseerd advies binnen de eerste lijn zorg. Verwijzing naar de 2e lijns-specialistische zorg kan worden voorkomen bij twijfel aan de diagnose, of bij onvoldoende expertise om de juiste behandeling te indiceren of uit te voeren (bijv. injectietechnieken of conservatieve behandeladviezen). Andere landelijke initiatieven hebben reeds aangetoond dat deze 1,5 lijn zorg een hoge patiënt tevredenheid oplevert bij gelijkblijvende kwaliteit en resulteert minder verwijzingen naar de 2e lijn, aldus substitutie van zorg. (Ottenheijm et al. 2019). Berekeningen laten zien dat, indien dit project geïmplementeerd wordt, dit kan zorgen voor een besparing van €76.274,64 per jaar voor de schouderzorg in de Amstelveense populatie. Dit schouderspreekuur is een 3e stap in het stepped care verwijsbeleid van een huisarts. Stap 1: de patiënt wordt binnen de huisartsenpraktijk behandeld. Stap 2: de patiënt wordt door de huisarts naar een (eigen) fysiotherapeut gestuurd. Stap 3: de patiënt wordt naar Schouderspreekuur gestuurd. Stap 4 de patiënt wordt naar de 2e lijn gestuurd. Deze werkwijze wordt onderschreven in de nieuwe schouderstandaard van het Nederlands Huisartsen Genootschap. Welk voordeel levert dit Schouder Spreekuur op? De kaderhuisarts en de gespecialiseerde extended scope fysiotherapeut doen samen klinisch en functioneel onderzoek. Indien nodig volgt beeldvorming middels echografie welke wordt uitgevoerd door de fysiotherapeut. Samen stellen zij een diagnose binnen het ICD (International Classification of Diseases) - en ICF (International Classification of Function) domein. Patiënten worden 45 minuten gezien en ontvangen een diagnose met uitleg over de betekenis hiervan, een individueel behandelplan met inhoudelijke adviezen en een gerichte verwijzing naar de eigen of een gespecialiseerde fysiotherapeut uit het schoudernetwerk of specialist. Ook de huisarts ontvangt het verslag. De schouderexpertise en voldoende tijd om de patiënt goed te onderzoeken geeft de toegevoegde waarde aan dit spreekuur. Hierdoor kunnen onnodige verwijzingen naar de 2e lijn worden voorkomen. In enkele gevallen < 25% zal na overleg met de verwijzer een advies voor nadere diagnostiek in de 2e lijn volgen. De effectiviteit van deze zorg wordt bij voldoende patiënten instroom gemeten binnen de ESSENCE studie over 1,5 lijn zorg aan VU Amsterdam en na 2 jaar geëvalueerd. Voor de implementatie van dit spreekuur en de afstemming van de diverse betrokken disciplines, huisartsen, specialisten en fysiotherapeuten, in de regio is een implementatie en opschalingscoach nodig.Voor deze implementatie is 6 maanden gerekend.