Citizen Science voor Gezondheid en Zorg

Burgerwetenschap in het programma Citizen Science voor Gezondheid en Zorg
In het programma Citizen Science voor Gezondheid en Zorg nemen burgers het initiatief. Als burgerwetenschappers hebben zij de leiding in alle fasen van onderzoek en innovatie. Hierbij ligt de focus op de eigen gezondheid en zorg. In dit programma werken burgerwetenschappers samen met onderzoekers, (zorg)professionals, ondernemers en overheid.

Aanleiding

Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft voor het Maatschappelijk Thema Gezondheid & Zorg (2019) één centrale missie en vier onderliggende missies opgesteld. In deze missies gaan economische kansen hand in hand met gewenste en noodzakelijke maatschappelijke veranderingen. Het succes wordt daarbij bepaald door goede samenhang tussen en maatschappelijke inbedding van technologische en sociale innovatie. Daarbij is het belangrijk om verschillende partijen mee te nemen in deze innovaties. Daarom maken – naast kennisinstellingen, het bedrijfsleven, en de overheid – juist burgers ook deel uit van de nieuwe innovatiecoalitie, ofwel de quadruple helix’.

Doel

Het doel van het programma is het realiseren van creatieve, innovatieve en vooral ook duurzame oplossingen aan de hand van Citizen Science voor het Maatschappelijk Thema Gezondheid en Zorg. Met dit programma kunnen burgers als onderdeel van de quadruple helix onderzoek initiëren en daarin een centrale rol innemen. CS4GZ draagt bij aan de transitie naar zelf- en samenmanagement van gezondheid en hetmeedoen’ en ‘ertoe doen’ in de samenleving.

Gezondheid, meedoen en ertoe doen naar behoefte en vermogen zijn een doel op zich, maar zijn ook een belangrijk middel. Meedoen en ertoe doen werken preventief en bieden mensen perspectief. Zowel op fysiek, mentaal, sociaal als economisch vlakBovendien zijn de expertise en perspectieven van burgers waardevol bij maatschappelijke uitdagingen in gezondheid en zorg. Het faciliteren van burgers om onderzoek te initiëren en in het onderzoek een centrale rol nemen moet leiden tot een verbetering van hun gezondheid, het meedoen en ertoe doen en hun positie in de quadruple helix.

Samenwerking

ZonMw en Health~Holland werken samen om creatieve, innovatieve en vooral ook duurzame oplossingen te realiseren voor de maatschappelijke uitdaging Gezondheid en Zorg. ZonMw en Health~Holland bundelen de krachten in het programma Citizen Science voor Gezondheid en Zorg (CS4GZ). De focus ligt op publiek-private samenwerking bij onderzoek en innovatie op het gebied van de eigen gezondheid en zorg, op initiatief van burgers. Zij werken samen met onderzoekers, (zorg)professionals, ondernemers en indien relevant overheid.

Wat is Citizen Science?

Citizen science (CS) draait om het (meer en beter) op elkaar betrekken van burgers (al dan niet in hun rol van patiënt) en wetenschappelijk onderzoekers. Dat kan van beide kanten, in verschillende gradaties: betrokkenheid en participatie van burgers in de agendering, uitvoering en evaluatie van wetenschappelijk onderzoek (burger/patiëntparticipatie) én betrokkenheid en participatie van onderzoekers in de agendering, uitvoering en evaluatie van burgerinitiatieven op het gebied van kennis en innovatie (wetenschapsparticipatie).

Om een échte transitie naar burgergedreven onderzoek en innovatie te bewerkstelligen is een paradigmashift in onderzoek doen noodzakelijk. Dit betekent dat er bij Citizen Science wordt samengewerkt met beroepswetenschappers op basis van gelijkwaardigheid aan het gehele onderzoeksproces, van probleemstelling tot analyse en interpretatie van de resultaten. De meerwaarde van Citizen Science is dat talenten in en inzichten uit de samenleving benut worden en nieuwe, relevante kennis wordt vergaard voor de eigen gezondheid en zorg, het meedoen en ertoe doen conform de missies van VWS.

Projecten binnen Citizen Science voor Gezondheid en Zorg

Een CS4GZ-project is een initiatief van een burger(collectief) die samen met een beroepswetenschapper, verbonden aan een onderzoeksorganisatie, een aanvraag doet. Hierbij is cofinanciering van een bedrijf verplicht. Het project is gericht op innovatieve en relevante gezondheidsinterventies of medische technologie die het leven van mensen met een aandoening of beperking beter maken. Dit wordt gedaan vanuit een brede benadering van gezondheid en kan gericht zijn op preventie. Het uiteindelijke projectresultaat kan variëren van bijvoorbeeld voorspellende biomarkers, tot een stap in de richting van een verbeterde versie van bestaande medicatie met real world data gericht op vermindering van bijwerkingen. Projecten kunnen fundamenteel van aard zijn.

Bekijk hier welke tien projecten zijn gehonoreerd binnen de eerste ronde van CS4GZ.

Relevante Links en Publicaties

Commissieleden

Onderstaand een opsomming van de commissieleden van het programma. Per subsidieronde wordt een afweging gemaakt wie onderdeel is van de beoordelingscommissie.

Voorzitter

Commissieleden

  • Robin Koops
  • Chandra Verstappen
  • Thijs van Mierlo
  • Linda Troost
  • Eveline Wouters
  • Helianthe Kort
  • Jean-Pierre Wilken

Kenmerken

Status:
In uitvoering
Budget:
€ 2.070.000
Looptijd: 81%
Looptijd: 81 %
Onderdeel van programma:
Medische producten: nieuw en nodig

Anke Snijder

Programmamanager
citizenscience [at] zonmw.nl

Nathalie Swier

Programmasecretaris
citizenscience [at] zonmw.nl