Buddyzorg voor ongeneeslijk zieken

Stichting Kuria, Stichting VitaValley en het Netwerk palliatieve zorg Amsterdam-Diemen willen samen een beschrijving maken van Buddyzorg voor ongeneeslijk zieken. Wij vinden dit een goed voorbeeld van palliatieve zorg, omdat het voorziet in een grote behoefte van een groep ongeneeslijk zieken die de reguliere zorg niet kan invullen. Stichting Kuria heeft hier inmiddels 15 jaar ervaring mee en wil de kennis die zij hiermee heeft opgedaan, vastleggen en beschikbaar stellen aan andere instellingen. Probleemstelling Veel ongeneeslijk zieken geraken in een sociaal isolement. Sommigen hadden al een beperkt netwerk, anderen zijn dit kwijtgeraakt toen zij ziek werden. Buiten de naaste familie (waarmee soms maar heel beperkt contact is) hebben zij vaak niemand meer om op terug te vallen. Terwijl zij in deze fase juist behoefte hebben aan extra ondersteuning. De buddy’s van Kuria bieden deze ondersteuning en dragen daarmee bij aan een hogere kwaliteit van leven en meer eigen regie voor de cliënt. Buddyzorg Buddy's, ook wel maatjes genoemd, kunnen worden omschreven als opgeleide vrijwilligers die praktische, sociale en emotionele ondersteuning verlenen aan mensen die wegens ziekte of andere omstandigheden behoefte hebben aan extra steun. De cliënten zijn divers. Wat zij gemeen hebben is dat zij ongeneeslijk en/of levensbedreigend ziek zijn en dat hun sociale vangnet beperkt is. De doelstelling van buddyzorg omschrijft Kuria als: ‘het bieden van sociale, emotionele en praktische ondersteuning als aanvulling op de bestaande zorg in de eigen thuissituatie aan mensen die ongeneeslijk en/of levensbedreigend ziek zijn; dit met behoud van de zelfredzaamheid en zelfbeschikking van de patiënt’. Het projectidee De stichting Kuria in Amsterdam heeft 15 jaar ervaring met buddyzorg. In 2003 is een evaluatieonderzoek uitgevoerd door het Instituut voor Extramuraal geneeskundig onderzoek (EMGO) VU Medisch Centrum. Hieruit is gebleken dat buddyzorg iets wezenlijks toevoegt aan het reguliere zorgaanbod: niet de problemen, maar de cliënt als mens staat centraal. De relatie tussen cliënt en buddy is in wezen gelijkwaardig en is gebaseerd op een vertrouwensband, zodat dieper liggende behoeften en zorgen besproken kunnen worden. Stappenplan Stap 1: literatuur review Stap 2: beschrijven van de opzet en bestaande praktijk van Buddyzorg bij Kuria Stap 3: samenstellen Werkpakket Buddyzorg, waarmee andere instellingen praktisch aan de slag kunnen Stap 4: procesevaluatie De literatuur review richt zich op het sociaal isolement van ongeneeslijk zieken, omdat dit het voornaamste probleem is dat Kuria wil oplossen met Buddyzorg. In het genoemde onderzoek van EMGO is een overzicht gegeven van de geschiedenis en van de literatuur over buddyzorg; dit zal waar nodig worden aangevuld maar niet overgedaan. De beschrijving van de praktijk bij Kuria bestaat vooral uit het bundelen en aanvullen van wat aanwezig is aan materiaal. Kuria heeft een handboek Buddyzorg voor ongeneeslijk zieken. Naast een beschrijving van de inhoud van buddyzorg wordt daarin aandacht besteed aan de volgende onderwerpen: - Werving van vrijwilligers - Informeren van de doelgroep en verwijzers - Financiering van buddyzorg - De functie van de buddy-coördinator - Begeleiding van de buddy’s (opleiding, coaching, onderlinge ondersteuning) Het bestaande pakket wordt geactualiseerd en aangevuld, zodat andere instellingen er direct mee aan de slag kunnen. De procesevaluatie gaat verder waar het EMGO-onderzoek is gestopt. Meerwaarde en resultaat van buddyzorg worden hierin nader gespecificeerd en onderbouwd. Betrokkenen Stichting Kuria is de instelling waar het goede voorbeeld dat wordt beschreven, dagelijkse praktijk is. Hiervandaan komen dus de inhoudelijke kennis en de praktijkervaringen. Zowel de algemeen directeur als de buddy-coördinatoren werken mee aan het project. Kuria is partner in het Expertisecentrum Palliatieve Zorg, daarmee is de wetenschappelijke onderbouwing en inbreng geborgd. De bijdrage van het Netwerk palliatieve zorg Amsterdam-Diemen bestaat uit het geven van bekendheid aan Buddyzorg binnen de regio, onder andere via de sociale kaart. Ook kan de netwerkcoördinator bijdragen aan de verbreding naar andere netwerken. Stichting VitaValley leidt het project en verzorgt de penvoering. Tevens wordt hiervandaan bijgedragen aan de bredere toepasbaarheid van Buddyzorg, middels de contacten bij andere zorginstellingen buiten het netwerk Amsterdam-Diemen. Begroting Een uitgewerkte begroting wordt gemaakt wanneer dit voorstel doorgaat naar de volgende ronde. De voorlopige calculatie komt uit op circa € 50.000, waarvan € 5.000 aan ontwerp- en materiaalkosten voor een aantal Werkpakketten Buddyzorg. De overige kosten betreffen personeel.