Mobiele menu

Leiderschapsprogramma Verzorgenden in de wijk

Projectomschrijving

In de thuiszorg is de afgelopen jaren veel veranderd en er verandert nog steeds veel. Daarin is vooral aandacht geweest voor de positie van de wijkverpleegkundigen. De verzorgende beroepsgroep heeft net zo goed te maken met deze ontwikkelingen en veranderingen. De verzorgenden zijn onvoldoende in beeld, onvoldoende gepositioneerd en onvoldoende in staat om zelf mee te denken en te verwoorden wat zij nodig hebben.

Doel

V&VN en ZonMw sloegen de handen ineen voor een project met als doel een leiderschapsprogramma voor verzorgenden in de wijk te ontwikkelen en uit te voeren. Dit traject beoogde het trainen van verzorgenden die zowel binnen de eigen organisatie als op lokaal, regionaal en landelijk niveau de beroepsgroep kunnen promoten en vertegenwoordigen. Hiermee werd bijgedragen aan de zichtbaarheid van de rollen, taken en positie van verzorgenden binnen het team wijkverpleging. Daarnaast is nagegaan of het leiderschapsprogramma structureel kan worden uitgevoerd.

Resultaat

Het doel van het leiderschapsprogramma is dat eind 2017 de verzorgenden in de wijk 1 krachtige stem krijgen en dat de verzorgende beroepsgroep in staat is om een eigen beroepsidentiteit uit te dragen. Aan het eind van het traject zijn er als 1e stap verzorgenden met leiderschap opgestaan die als ambassadeurs het (belang van het) vak en de beroepsidentiteit uitdragen. Zij fungeren als spreekbuis voor de grote groep verzorgenden werkzaam in de wijk. Aan het eind van het traject zijn 14 verzorgenden IG geschoold tot ambassadeur verzorgende in de wijk. De verzorgende kan op lokaal, regionaal en landelijk niveau de beroepsgroep vertegenwoordigen. Zij staan voor het vak verzorging en voor de beroepsgroep verzorgenden in de wijk. Daarnaast zijn de werkzame elementen uit het ambassadeurstraject gehaald. Hiermee wordt effectief een programma voor de langere termijn ontwikkeld in combinatie met een onderzoek dat is uitgevoerd.

Verslagen


Eindverslag

Het doel van het leiderschapsprogramma is dat eind 2017 de verzorgenden in de wijk één krachtige stem krijgen en dat de verzorgende beroepsgroep in staat is om een eigen beroepsidentiteit uit te dragen. Aan het eind van het traject zijn er als eerste stap verzorgenden met leiderschap opgestaan die als ambassadeurs het (belang van het) vak en de beroepsidentiteit uitdragen. Zij fungeren als spreekbuis voor de grote groep verzorgenden werkzaam in de wijk. Aan het eind van het traject zijn 14 verzorgenden IG geschoold tot ambassadeur verzorgende in de wijk. De verzorgende kan op lokaal, regionaal en landelijk niveau de beroepsgroep vertegenwoordigen. Zij staan voor het vak verzorging en voor de beroepsgroep verzorgenden in de wijk. Daarnaast zijn de werkzame elementen uit het ambassadeurstraject gehaald. Hiermee wordt effectief programma voor de langere termijn ontwikkeld in combinatie met een onderzoek wat is uitgevoerd.

Samenvatting van de aanvraag

In de thuiszorg is de afgelopen jaren veel veranderd en er verandert nog steeds veel. Daarin is vooral aandacht geweest voor de positie van de wijkverpleegkundigen, gegeven het feit dat zij de spil in de zorg zijn geworden en dat dit volop erkenning heeft gekregen van allerlei belanghebbenden. Echter, de verzorgende beroepsgroep heeft evenzeer te maken met deze ontwikkelingen en veranderingen, en ook van hen wordt veel gevraagd als onderdeel van het team wijkverpleging. Het besef dat er voor deze groep eveneens aandacht moet komen begint door te dringen tot het maatschappelijke veld. Het rapport van Bosman & Vos beveelt na verkenning aan om een extra impuls te geven aan de rol en de deskundigheid van verzorgenden. Zij onderzochten de rol, taken, omvang en behoeften aan deskundigheidsbevordering van verzorgenden in de wijk. Het rapport van Bosman & Vos liet zien dat verzorgenden verschillende ‘prangende’ knelpunten ervaren die hun rol en functioneren in het wijkverplegende team kunnen belemmeren. Deze knelpunten zijn voor een deel toe te schrijven aan het feit dat verzorgenden soms nog zoekende zijn naar hun positie in het team als gevolg van een overgang naar zelfsturing en/of de veranderingen in de zorgcontext in het algemeen. Bovendien werd geconstateerd dat verzorgenden lang niet altijd ‘voldoende’ zichtbaar zijn. Tot nu toe voeren de wijkverpleegkundigen het woord namens de verzorgenden. Probleem in de huidige situatie is dat verzorgenden onvoldoende in beeld zijn, onvoldoende gepositioneerd zijn en onvoldoende in staat zijn om zelf mee te denken en te verwoorden wat zij nodig hebben. Voor de wijkverpleegkundigen is door V&VN met steun van ZonMw een programma ontwikkeld: ‘Ambassadeurs wijkverpleegkundige’. Bij VWS is het besef aanwezig dat het nodig is om aandacht te besteden aan de verzorgende beroepsgroep. V&VN en ZonMw slaan de handen ineen voor een project met als doel een leiderschapsprogramma voor verzorgenden in de wijk te ontwikkelen en uit te voeren. Waar in het rapport van Bosman & Vos wordt gesproken van verzorgenden niveau 2 en 3 gaan we, gegeven de ambitie en instroom niveau, nu specifiek uit van minimaal MBO 3 opgeleide verzorgenden. V&VN heeft vanuit eerdere succesvolle projecten ervaring met leiderschapsprogramma’s waar o.a. ook verzorgenden aan hebben deelgenomen. Voorbeelden zijn het Ambassadeurstraject Wijkverpleegkundigen, de leiderschapsprogramma’s Perfecto en Nightingale, Excellente zorg en Implementatiecoach. Op basis van deze positieve ervaringen heeft de programmacommissie ‘Zichtbare schakel fase 2’ ZonMw geadviseerd om V&VN uit te nodigen ook een leiderschapstraject voor verzorgenden in de wijk te ontwikkelen, op landelijk niveau uit te voeren en te borgen. Dit leiderschapstraject voor verzorgenden in de wijk beoogt het trainen van verzorgenden die zowel binnen de eigen organisatie als op lokaal, regionaal en landelijk niveau de beroepsgroep kunnen promoten en vertegenwoordigen. Hiermee wordt bijgedragen aan de zichtbaarheid van de rollen, taken en positie van verzorgenden binnen het team wijkverpleging. V&VN en ZonMw vinden het belangrijk dat duidelijk wordt wat de werkzame elementen van een dergelijk leiderschapsprogramma zijn. Hiervoor wordt de samenwerking aangegaan met de VU, onderzoeker Marieke van Wieringen. De wens is zowel de opbrengsten voor de individuele verzorgenden en de organisaties waar zij werkzaam zijn te monitoren. Daarnaast ook de opbrengst wat betreft zichtbaarheid en profilering op lokaal, regionaal en landelijk niveau. Het is van belang om de werkende elementen en condities in kaart te brengen. Deze elementen zullen dienen als input ten dienste van een continuering van het leiderschap programma op langere termijn.

Kenmerken

Projectnummer:
206140001
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2017
2018
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
G.M. van Brummelen
Verantwoordelijke organisatie:
Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland
Afbeelding

Verpleging en verzorging

Verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten en verzorgenden zijn dé onmisbare schakel in preventie, zorg en ondersteuning. Daarom investeren wij in kennis door en voor deze beroepsgroepen. Bekijk hoe we dat doen.