Mobiele menu

Naar een Klinisch Signaleringsplan op de HIC in 7 stappen. De KSP7s Methodiek.

Projectomschrijving

Patiënten die acuut zijn opgenomen in een psychiatrische kliniek zijn tijdens de piek van een psychiatrische crisis vaak niet goed in staat aan te geven wat hen helpt. Op die momenten biedt een Klinisch Signalerings Plan (KSP) de verpleegkundige een mogelijkheid om crisissignalen te herkennen en persoonlijke, op de patiënt afgestemde, interventies in te zetten zodat de crisis kan worden omgebogen.

Alhoewel de meerwaarde van KSP’s uit wetenschappelijk onderzoek blijkt, is de dagelijkse uitvoering van een KSP een uitdaging. Uit literatuurstudie blijkt dat er geen vaststaand crisissignaleringsplan format is, al wordt de stapsgewijze aanpak en het overlegmoment het meeste beschreven. Implementatie geschied vaak middels (een vorm) van training. De inhoud, duur en frequentie van de training staan niet beschreven in de literatuur.

Doel

In dit project is de 7 stappen methodiek voor een KSP omschreven en onderbouwd, inclusief goede voorbeelden en een oefencasus. Daarnaast zijn randvoorwaarden voor implementatie en borging beschreven.

Resultaten

In ons goede voorbeeld stellen we 7-stappen voor die medewerkers op een acute psychiatrische afdeling kunnen volgen om tot een gepersonaliseerd crisissignaleringsplan te komen. Onderdeel van deze stappen zijn het betrekken van ervaringsdeskundigen, familieleden en/of naasten. De beschrijving van dit goede voorbeeld bestaat uit een handleiding met 3 hoofdstukken:

  1. een wetenschappelijke literatuurstudie met beschrijvingen van de inhoud en implementatie van crisissignaleringsplannen
  2. de uitleg van het goede voorbeeld: de 7 stappen die medewerkers van High- en Intensive Care afdelingen in de psychiatrie kunnen doorlopen om tot een gepersonaliseerd crisissignaleringsplan te komen
  3. aandachtspunten voor andere High- en Intensive Care afdelingen met betrekking tot implementatie en evaluatie

Medewerkers zijn van mening dat een crisissignaleringsplan kan bijdragen aan het verminderen van een crisis.

Aanbevelingen

  • neem de tijd voor de implementatie
  • plaats de documenten op een logische plek in het EPD
  • betrek behandelaren bij het praktische gebruik van een crisissignaleringsplan

Vlog

Meer weten? Dit project en 9 andere projecten gaan aan de slag met een toegankelijk overzicht van goed beschreven praktijkvoorbeelden in de verpleging en verzorging. In een vlogreeks stellen zij zichzelf voor.

> Bekijk de vlogreeks

Producten

Titel: Naar een Klinisch Signaleringsplan in 7 stappen. De KSP7s methodiek.
Auteur: Robert Eijpe Marlies van der Pas Suzanne Verschueren Roland van de Sande

Verslagen


Eindverslag

Uit de literatuurstudie blijkt dat er geen vaststaand crisissignaleringsplan format is, al wordt de stapsgewijze aanpak en het overlegmoment het meeste beschreven. Implementatie geschied vaak middels (een vorm) van training. De inhoud, duur en frequentie van de training staan niet beschreven in de literatuur.

In ons goede voorbeeld stellen we 7 stappen voor die medewerkers op een acute psychiatrische afdeling kunnen volgen om tot een gepersonaliseerd crisissignaleringsplan te komen. Onderdeel van deze stappen zijn; betrekken van ervaringsdeskundige, familieleden en/of naasten.

Medewerkers zijn van mening dat een crisissignaleringsplan kan bijdragen aan het verminderen van een crisis. Wel strekt het tot de aanbeveling om de tijd te nemen voor de implementatie, de documenten op een logische plek in het EPD te plaatsen en behandelaren te betrekken bij het praktische gebruik van een crisissignaleringsplan.

Patienten opgenomen op een High Intensive Care (HIC) afdeling zijn vaak niet goed in staat aan te geven wat hen precies helpt tijdens een oplopende crisis. Een klinisch signaleringsplan kan dan een uitkomst zijn, daarin staan symptomen, signalen en bijbehorende acties omschreven die de patient kunnen helpen bij het verminderen van een crisis. Ondanks de bewezen effectiviteit is het een uitdaging om daadwerkelijk tot een klinisch signaleringsplan te komen. In dit project stellen we 7 stappen voor die kunnen helpen bij daadwerkelijk formuleren van een klinisch signaleringsplan.

De 7 stappen bestaan uit: 1. Gebruik standaard klinisch signaleringsplan; 2. Selecteer relevant interventies uit standaard klinisch signaleringsplan; 3. Ervaringsdeskundige praat met patiënt over het plan; 4. Verpleegkundigen betrekken patiënt, familie en ambulant hulpverleners voor gepersonaliseerd klinisch signaleringsplan; 5. Gepersonaliseerd klinisch signaleringsplan wordt besproken tijdens ZAG momenten; 6. Interventies worden ingezet; 7. Gepersonaliseerd klinisch signaleringsplan wordt overgedragen aan ambulant behandelaar.

De literatuurstudie heeft bijgedragen aan het verder formaliseren van de 7 stappen. Uit de implementatie blijkt dat het plan als relevant en nuttig wordt ervaren, en dat een goede structuur en centrale plaats van het plan noodzakelijk zijn.

De komende periode worden de 7 stappen geevalueerd op basis van de implementatie. En worden alle producten (literatuurstudie, interventie, implementatie, scholing) gebundeld in een document zodat onze bevindingen ook beschikbaar zijn voor andere HIC afdelingen.

Samenvatting van de aanvraag

Achtergrond: Patienten met een ernstige psychiatrische aandoening zijn tijdens een crisis vaak niet goed in staat tot het formuleren van een adequate hulpvraag waardoor de kans op escalatie en dwangmaatregelen toenemen. In een Klinisch SignaleringsPlan (KSP) staan crisissignalen die kenmerkend zijn voor de verschillende fase van een crisis, gekoppeld aan persoonlijke op de patiënt afgestemde interventies waarmee crisissignalen kunnen worden omgebogen. KSP’s verminderen conflict, verstevigen de therapeutische relatie en dragen bij aan autonomie en empowerment van de patiënt. Alhoewel de meerwaarde van KSP’s in wetenschappelijk onderzoek is aangetoond, blijkt de uitvoering van een KSP een uitdaging. Professionals vinden het lastig om modelgetrouw te werken, patienten zijn vaak niet goed in staat aan te geven wat hen echt helpt, het uitvragen van crisissignalen kan juist escalatie in de hand werken en vaak sluit een bestaand ambulant signaleringsplan niet aan op de situatie in de psychiatrische kliniek. Goede voorbeeld: Ons goede voorbeeld betreft een zeven stappen methodiek om tot een gepersonaliseerd KSP te komen. Voor zover wij weten is ons voorbeeld uniek in de manier waarop standaard interventies aangevuld worden met de ervaringen van patiënt, naasten, ervaringsdeskundigen en het multidisciplinaire team zodat daarmee een volledig geïndividualiseerd KPS wordt geformuleerd. Plan van aanpak: Dit project levert vier producten op. In het kort; een interventiebundel, een implementatiebundel, onderwijsmateriaal en een literatuurstudie. In de interventiebundel wordt de zeven stappen methodiek omschreven en onderbouwd in een handleiding. Daarnaast worden er goede voorbeelden en een oefencasus in opgenomen. In de implementatiebundel worden randvoorwaarden voor implementatie en borging opgenomen, alsmede scholing voor MBO en HBO verpleegkundigen, een draagvlak presentatie en een implementatie tijdspad. Het scholingsmateriaal is geschikt voor MBO en HBO verpleegkundigen van de landelijke post HBO HIC opleiding. De literatuurstudie geeft een overzicht van de inhoud en implementatiewijze van (verschillende vormen) van een KSP. De interventie- en implementatiebundels worden geplaatst op een digitaal platform (V&VN of GGZ-Ecademy) zodat deze beschikbaar zijn voor MBO en HBO verpleegkundigen werkzaam op een HIC afdeling. Het eigenaarschap van de vier producten is als volgt; Altrecht draagt zorg voor de interventie- en implementatiebundel, de Hogeschool Utrecht voor het scholingsmateriaal en de literatuurstudie. Tijdspad: Dit project start in september 2020 en eindigt eind juli 2021. De activiteiten zijn verdeeld onder de projectgroepleden en een maandoverzicht geplaatst.

Kenmerken

Projectnummer:
10040012010010
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2020
2021
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
M.Sc. S.V. Verschueren
Verantwoordelijke organisatie:
Hogeschool Utrecht
Afbeelding

Beschrijven van goede praktijkvoorbeelden

Om goede voorbeelden breed in de praktijk te kunnen toepassen, is het belangrijk dat er goede beschrijvingen van zijn. Daarom hebben we 10 projecten gefinancierd die hiermee aan de slag gaan. Dit project is daar één van. Bekijk de andere projecten.