Mobiele menu

COFIT-PSY project: Gevolgen van COVID-19-maatregelen voor gezondheidsuitkomsten, leeFstIjl en hersTel bij mensen met PSYchiatrische aandoeningen

Projectomschrijving

De COVID-19-pandemie heeft grote gevolgen gehad, vooral voor kwetsbare groepen.

Doel

Het doel van dit onderzoek is om in kaart te brengen wat de gevolgen van de coronamaatregelen zijn voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen.

Werkwijze

We gebruiken bestaande gegevens om te kijken of gezondheidsuitkomsten (psychische gezondheid, ervaren stress en herstel) in deze groep tijdens de pandemie anders waren dan in de jaren voorafgaand aan de pandemie. Ook nemen we interviews af om te kijken hoe mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen de coronamaatregelen hebben ervaren. Tot slot maken we samen met ervaringsdeskundigen een aanpak voor Samen Beslissen die mensen met een ernstige psychiatrische aandoening helpt om tijdens toekomstige lockdowns aan een gezonde leefstijl te blijven werken.

Verwacht resultaat

Het onderzoek gaat helpen om tijdens volgende pandemieën de negatieve gevolgen voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen zoveel mogelijk te beperken.

Blog

In haar blog vertelt Janneke Zinkstok meer over de aanpak van dit project. 'Dit project kan alleen slagen als we als team over disciplines en instellingen heen samenwerken. Het COFIT-Psy project is dus echte "team science".’

> Lees haar blog

Verslagen


Samenvatting van de aanvraag

De coronapandemie treft iedereen, maar uit onderzoek blijkt dat de biologische, psychische en sociaal-maatschappelijke gevolgen van coronamaatregelen voor mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen (EPA) groter zijn dan voor de algemene bevolking.1-3 Er zijn aanwijzingen dat beperkende maatregelen zoals lockdowns een negatief effect hebben op leefstijl bij mensen met EPA.4 Door coronamaatregelen zoals ‘social distancing’, tijdelijke sluiting van faciliteiten zoals dagbestedingslocaties en zelfregiecentra, zullen mensen met ernstige psychiatrische aandoeningen op andere manieren aan herstel moeten werken dan voor de pandemie.2 In de GGZ bedoelen we met het begrip ‘herstel’ het proces waarin individuen hun leven op verschillende gebieden weer oppakken en leren omgaan met de uitdagingen die hun psychische aandoening met zich meebrengt. Deze visie sluit aan bij de definitie van positieve gezondheid zoals geformuleerd door Machteld Huber5 in opdracht van de WHO: het vermogen van mensen om met de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen in het leven om te gaan en zo veel mogelijk eigen regie te voeren. Welke factoren bij mensen met EPA bijdragen aan betere of slechtere uitkomsten gedurende de pandemie is nog onbekend. Uit anekdotische klinische observaties blijkt bijvoorbeeld dat sommige mensen met autisme de relatief prikkelarme lockdowns als prettig ervaarden; terwijl jongeren juist veel stress en eenzaamheid ervaarden. Kennis over de gevolgen van de pandemie voor specifieke groepen is cruciaal om behandeling en begeleiding op de persoon af te stemmen. De patiënten die langdurig specialistische GGZ-zorg nodig hebben vormen een kwetsbare groep die onderbelicht is in onderzoek. Ook heeft deze groep weinig stem in het debat over coronamaatregelen. Het doel van het huidige onderzoeksvoorstel is om de gevolgen van de pandemie op uitkomsten (psychische gezondheid, ervaren stress en herstel) kwantitatief en kwalitatief in kaart brengen bij mensen met EPA die veelal langdurige zorg in de specialistische GGZ nodig hebben. We gebruiken vier grote bestaande cohorten met kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met EPA, van wie uitkomstgerichte data beschikbaar zijn zowel vóór als tijdens de pandemie. We includeren een diverse en representatieve groep deelnemers met verschillende achtergronden, complexiteit van problematiek en psychiatrische diagnoses waardoor we kunnen onderzoeken of specifieke diagnostische of patiëntkenmerken geassocieerd zijn met slechtere (of betere) uitkomsten. Er zijn aanwijzingen dat de pandemie een groot effect heeft op jongeren (rapport Onderzoeksraad voor Veiligheid 2022). Omdat we voor dit onderzoek de samenwerking hebben gezocht met een uniek cohort van kinderen en jeugdigen met psychiatrische aandoeningen kunnen wij pandemische effecten in deze kwetsbare groep onderzoeken. Naast deze kwantitatieve en kwalitatieve onderzoeken zal een Samen Beslissen aanpak worden (door)ontwikkeld, gericht op het vormgeven van gezonde leefstijl en verbeteren van kwaliteit van leven tijdens isolatie, quarantaine en lockdown. Hiervoor zullen we samenwerken met patiënten en zorgprofessionals om tot een praktische aanpak te komen die zal aansluiten bij bestaande instrumenten (o.a. van MIND, SynQuest en AKWA-GGZ). Na het afsluiten van het project zal de opgedane kennis breed gebruikt kunnen worden om psychiatrische patiënten handvatten te geven voor zelfmanagement en regie bij het verbeteren van leefstijl om pandemische gevolgen te beperken. Deze kennis is bruikbaar gedurende de huidige pandemie en tijdens vergelijkbare crises in de toekomst.

Kenmerken

Projectnummer:
05160482130001
Looptijd: 79%
Looptijd: 79 %
2022
2024
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
dr. J.R. Zinkstok MD PhD
Verantwoordelijke organisatie:
Radboud Universitair Medisch Centrum
Afbeelding

Onderzoek naar gevolgen voor non-COVID-19-patiënten

Met uitkomstinformatie kunnen zorgprofessionals beter samen beslissen met de patiënt, en leren en verbeteren voor de toekomst. Daarom financieren we onderzoek naar kennishiaten rondom de gevolgen van COVID-19 voor patiënten die geen COVID-19 hebben (non-COVID-19-patiënten). Dit project is daar één van. Bekijk de andere projecten.