Cognitive deficits in brain tumor patients after neurosurgery: incidence, severity and prediction of outcome
Projectomschrijving
Een belangrijk doel van dit project is het onderzoeken van het vóórkomen en de ernst van cognitieve problemen bij hersentumorpatiënten voor en na een hersenoperatie. Daarbij wordt gekeken wat de invloed is op het dagelijks functioneren. Ook wordt onderzocht welke factoren de cognitieve problemen, of juist het herstel, na een hersenoperatie voorspellen. Om deze vragen te beantwoorden, worden bij patiënten op onze afdeling direct voor, en 3 en 12 maanden na de operatie, neuropsychologische tests en vragenlijsten afgenomen.
Met deze kennis kunnen we patiënten beter informeren over de gevolgen van een operatie op cognitief functioneren na de operatie en mogelijk ook aanwijzingen vinden om in de toekomst de kans op cognitieve problemen te verkleinen.
Producten
Auteur: Sophie Rijnen
Auteur: SD van der Linden, SJM Rijnen, MM Sitskoorn, K Gehring
Auteur: Sophie Rijnen, Karin Gehring, Geert-Jan Rutten, Margriet Sitskoorn
Auteur: SJM Rijnen
Auteur: Sophie Rijnen, dr. Karin Gehring, dr. Geert-Jan Rutten, prof. dr. Margriet Sitskoorn
Auteur: Rijnen SJM, Meskal I, Bakker M, Rutten GJM, Gehring K, Sitskoorn MM
Auteur: SJM Rijnen, GJM Rutten, K Gehring, MM Sitskoorn
Auteur: Sophie Rijnen
Auteur: SJM Rijnen, K Gehring
Link: https://nfk.nl/nl/organisaties/hersentumor-contactgroep-hersenletselnl
Auteur: Sophie Rijnen
Auteur: Sophie JM Rijnen, Karin Gehring, Geert-Jan M Rutten, Margriet M Sitskoorn
Link: http://www.the-ins.org/2016-Mid-Year-London
Auteur: SJM Rijnen
Auteur: Rijnen S, Meskal I, Bakker M, Rutten G, Gehring K, Sitskoorn M
Auteur: SJM Rijnen
Auteur: van Loenen IS, Rijnen SJM, Bruijn J, Rutten GM, Gehring K, Sitskoorn MM.
Magazine: World Neurosurgery
Auteur: SJM Rijnen, I Meskal, WHM Emons, CAM Campman, SD van der Linden, K Gehring, MM Sitskoorn
Magazine: Assessment
Auteur: Rijnen, S.J.M., Van Der Linden, S.D., Emons, W.H.M., Sitskoorn, M.M., & Gehring, K.
Magazine: Psychological Assessment
Auteur: van Lonkhuizen PJC, Rijnen SJM, van der Linden SD, Rutten GJM, Gehring K, Sitskoorn MM
Magazine: Psychooncology
Auteur: Rijnen SJM, Kaya G, Gehring K, Verheul JB, Wallis O, Sitskoorn MM, Rutten GJM
Magazine: Journal of Neurosurgery
Auteur: De Baene W, Rijnen SJM, Gehring K, Meskal I, Rutten GJM, Sitskoorn MM
Magazine: Neuropsychology
Auteur: Rijnen SJM, Meskal I, Bakker M, De Baene W, Rutten GJM, Gehring K, Sitskoorn MM
Magazine: Neuro-Oncology
Auteur: Rijnen SJM, Sitskoorn MM, Gehring K
Magazine: Journal of Neuro-Oncology
Auteur: Geert-Jan Rutten
Link: https://www.tilburguniversity.edu/nl/onderzoek/impact
Auteur: ZonMw programma TopZorg
Link: https://publicaties.zonmw.nl/index.php?id=4475
Auteur: ETZ
Link: https://www.etz.nl/ETZWebsite/files/a1/a1135601-ce19-4009-bf47-97b311bd8e70.pdf
Auteur: Karin Gehring
Link: https://www.tilburguniversity.edu/nl/onderzoek/impact
Auteur: ZonMw
Link: http://publicaties.zonmw.nl/index.php?id=6478
Auteur: Sophie Johanna Maria Rijnen
Auteur: Sophie Rijnen, Debbie Janssen, Karin Gehring, Geert-Jan Rutten, Margriet Sitskoorn
Auteur: Sophie Rijnen, Debbie Janssen
Verslagen
Eindverslag
Mensen met een primaire hersentumor (meningeoom of glioom) hebben last van geheugen-, concentratie- en planningsproblemen. Deze zogenaamde cognitieve problemen kunnen een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven van patiënten. In dit project werd het cognitief functioneren van 261 patiënten met een meningeoom en 285 patiënten met een glioom onderzocht met gecomputeriseerde tests, die voor operatie en 3 en 12 maanden erna afgenomen werden binnen de standaard klinische neuro-oncologische zorg. De resultaten laten zien dat cognitieve stoornissen bij veel patiënten, van direct voor operatie tot 3 en 12 maanden daarna, voorkomen. Veranderingen in cognitieve prestaties van voor tot na operatie zijn het grootst en meest frequent voor aandacht, cognitieve flexibiliteit, en psychomotore snelheid. Daarbij werd gevonden dat ¬lagere preoperatieve cognitieve prestaties bij patiënten met een meningeoom of hooggradig glioom, en -in mindere mate- sociodemografische factoren (hogere leeftijd, vrouwelijk geslacht, en een lager opleidingsniveau bij patiënten met een meningeoom, en vrouwelijk geslacht bij patiënten met een hooggradig glioom) het risico op cognitieve stoornissen na de operatie verhogen. Deze kennis draagt bij aan de informatie¬voorziening aan patiënten, naasten, en clinici in een vroeg stadium van de behandeling. Daarnaast benadrukken de bevindingen het belang van het herkennen, onderzoeken, en actief omgaan met cognitieve stoornissen in de klinische neuro-oncologische behandeling van patiënten met primaire hersentumor.
Geheugen-, concentratie- en planningsproblemen komen bij een aanzienlijk (maar onbekend) aantal patiënten met een primaire hersentumor voor. Deze zogenaamde cognitieve problemen kunnen een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven van patiënten.
Een belangrijk doel van dit project is het onderzoeken van het vóórkomen en de ernst van cognitieve problemen bij hersentumorpatiënten voor en na een hersenoperatie. Daarbij wordt gekeken wat de invloed is op het dagelijks functioneren. Ook wordt onderzocht welke factoren de cognitieve problemen, of juist het herstel, na een hersenoperatie voorspellen. Het liefst doen we dat met voorspellers die al vroeg bekend zijn. Om deze vragen te beantwoorden, worden bij patiënten op onze afdeling direct voor, en 3, 12 en 24 maanden na, de operatie neuropsychologische tests (de korte, gecomputeriseerde testbatterij CNS Vital Signs) en vragenlijsten afgenomen. Met de vragenlijsten doen we ook meer kennis op over vermoeidheid, werk status en beperkingen, sociale integratie/participate en de relatie van deze uitkomstmaten met cognitief functioneren (over tijd).
Met de kennis die we in dit project opdoen kunnen we patiënten beter informeren over de gevolgen op cognitief functioneren na de operatie en mogelijk ook aanwijzingen vinden om in de toekomst de kans op cognitieve en gerelateerde problemen te verkleinen.