Mobiele menu

Palliatieve zorg bij dementie; vroegtijdige inzet en verbinding tussen multidisciplinaire netwerken

Projectomschrijving

De thema’s palliatieve zorg en dementie staan volop in de belangstelling. De verbinding tussen dementieketens en netwerken palliatieve zorg (NPZ) vond tot op heden echter nauwelijks plaats. Dit is een gemis, omdat de raakvlakken groot zijn en een goede afstemming en samenwerking tussen deze ketens cruciaal is voor goede kwaliteit. Daarom start Vilans, samen met de regio Zuidhollandse Eilanden, in januari 2012 met het project genaamd ‘palliatieve zorg bij dementie: vroegtijdige inzet en verbinding tussen multidisciplinaire netwerken’. Dit project wordt gefinancierd door ZonMw en loopt in totaal 12 maanden. Het doel van dit project is het beschrijven van het goede voorbeeld op de Zuidhollandse Eilanden van multidisciplinaire verbinding tussen een NPZ en een Keten Dementie. Met behulp van de beschrijving en handleiding die hiervan het resultaat zijn, kunnen andere Netwerken Palliatieve Zorg én dementieketens ook werken aan betere afstemming, overdracht en samenwerking om de palliatieve zorg voor mensen met dementie te verbeteren.

Producten

Titel: Meer oog voor de palliatieve zorgbenadering voor mensen met dementie en hun mantelzorger
Titel: Beschrijven goed voorbeeld op de Zuid-Hollandse Eilanden
Link: http://www.vilans.nl/docs/producten/PalliatieveZorg.pdf
Titel: Palliatieve zorg bij dementie; vroegtijdige inzet en verbinding tussen multidisciplinaire netwerken
Link: http://www.vilans.nl/docs/producten/PalliatieveZorg.pdf
Titel: Toegankelijke informatiekaartjes voor zorgverleners
Link: http://www.vilans.nl/docs/producten/PalliatieveZorg.pdf
Titel: Procesevaluatie
Titel: Literatuurverkenning
Titel: Dementiezorg en palliatieve zorg leren van elkaar
Auteur: Op de Zuid-Hollandse Eilanden zijn er vanuit het netwerk en de keten de afgelopen twee jaar verschillende activiteiten uitgevoerd om de verbinding tussen het palliatieve netwerk en de keten dementie te maken, zodat medewerkers in hospices en vrijwilligers VPTZ meer handvatten kregen voor het omgaan met mensen met dementie. In dit artikel staat beschreven wat succes heeft, welke uitdagingen er zijn bij een verbinding en we laten een voorbeeld uit de praktijk zien dat werkt.
Magazine: Pallium
Titel: Palliatieve zorg bij dementie: een logische verbinding
Auteur: In dit artikel staan voorbeelden hoe de Zuid-Hollandse Eilanden de verbinding heeft gemaakt en de belemmerende en bevorderende factoren voor een verbinding.
Magazine: Denkbeeld

Verslagen


Eindverslag

Het doel van dit project was het beschrijven van een goed voorbeeld van multidisciplinaire verbinding tussen een Netwerk Palliatieve Zorg en een Keten Dementie op de Zuid-Hollandse Eilanden. Door deze nauwe verbinding zijn de zorgmedewerkers die op de Zuid-Hollandse Eilanden werkzaam zijn in het netwerk palliatieve zorg beter op de hoogte van het aanbod van dementiezorg, en visa versa.

Het resultaat van dit project bestaat uit:
1. een beschrijving van het goede voorbeeld volgens een vastgesteld format,
2. een handreiking voor keten-, netwerkcoördinatoren,
3. een procesevaluatie,
4. een beperkte literatuurverkenning,

De beschrijving, procesevaluatie en de resultaten van de beperkte literatuurverkenning zijn allen verwerkt in een praktische handreiking. Deze handreiking biedt netwerk- en ketencoördinatoren, zorgaanbieders, professionals en andere geïnteresseerden concrete handvatten om dementiezorg en palliatieve zorg met elkaar te verbinden. Daarnaast staan er in de handreiking een aantal praktijkvoorbeelden van procedures en (informele) afspraken rondom overdracht binnen de ketens en tussen diverse disciplines op de werkvloer.

Op basis van de elementen uit de handreiking kunnen meerdere Netwerken Palliatieve Zorg (NPZ) én dementieketens in Nederland gebruik maken van de lessons learned van dit goede voorbeeld en zelf ook werken aan betere afstemming, overdracht en samenwerking om de (palliatieve) zorg voor mensen met dementie te verbeteren.

Samenvatting van de aanvraag

Inleiding In 2007 overleden in Nederland ruim 133.000 personen.(bron: www.rivm.nl). Daarnaast overlijden er veel mensen met dementie aan een andere ziekte. In 2001 leed een op de negen overleden mensen aan dementie. Dat zijn jaarlijks ruim 15.000 mensen. Alle mensen met dementie komen uiteindelijk in een palliatieve fase. De dementie is dan nog steeds een belangrijke factor. De thema’s palliatieve zorg en dementie hebben de afgelopen jaren volop in de belangstelling gestaan. De verbinding tussen netwerken of ketens dementie en palliatieve zorg heeft tot op heden echter nauwelijks plaatsgevonden. Dit is een gemis, omdat beide sterk met elkaar verbonden zijn en een goede afstemming op het niveau van de persoon met dementie en hun naasten, maar ook de samenwerking tussen deze ketens cruciaal is voor goede kwaliteit. Doelstelling Het doel van dit project is het beschrijven van een goed voorbeeld van multidisciplinaire verbinding tussen een NPZ en een Keten Dementie. Door deze nauwe verbinding zijn de zorgmedewerkers die op de ZH Eilanden werkzaam zijn in het netwerk palliatieve zorg goed op de hoogte van het aanbod van dementiezorg, en medewerkers actief in de keten dementie goed op de hoogte van het aanbod van palliatieve zorg. Hierdoor kunnen zij de mensen met demente de juiste zorg aanbieden, en zorgen voor kwalitatief goede zorg tijdens de palliatieve fase. Het goede voorbeeld bestaat uit een beschrijving van het goede voorbeeld, een handleiding, een procesevaluatie en een beperkte literatuurreview. Daarnaast maken we ook een beschrijving van procedures en (informele) afspraken rondom overdracht binnen de ketens en tussen diverse disciplines op de werkvloer. Aangezien het om een verbinding tussen twee multidisciplinaire ketens gaat, is er aandacht voor zowel overdracht, eenduidigheid, én een goede communicatie. Met deze beschrijving, handleiding en theoretische onderbouwing kunnen meerdere Netwerken Palliatieve Zorg (NPZ) én dementieketens gebruik maken van de ‘lessons learned’ van deze good practice en zelf ook werken aan betere afstemming, overdracht en samenwerking om de palliatieve zorg voor mensen met dementie te verbeteren. Plan van Aanpak We gaan van start met het vormen van een projectgroep. Hierin betrekken we ook een afgevaardigde vanuit het UMC St. Radboud om de verbinding met de onderzoekslijn Ethiek van de Palliatieve Zorg, zoals het project naar een thuis-gericht perspectief op de zorg te borgen. . In de nieuwsbrief van het Landelijk Netwerk Dementie (LND) melden we de start van het project. Tijdens de eerste fase beschrijven we de huidige stand van zaken (resultaat) van de gehanteerde werkwijze in de good practice en de onderliggende processen. Hiervoor analyseren wij de ketenplannen van zowel de keten dementie als het netwerk palliatieve zorg en de (informele) samenwerkingsafspraken van en tussen beiden. De beschrijving vindt plaats volgens het format ‘Best Practice’ dat binnen Vilans is ontwikkeld en dat breed is getest in de praktijk (zie bijlage). Tevens voeren we een beperkte literatuurreview uit over de verbinding tussen palliatieve zorg en dementiezorg. De tweede fase richt zich op het kritisch evalueren van de gehanteerde werkwijze van het goede voorbeeld op de ZH Eilanden. Deze regio heeft een brug geslagen tussen het netwerk dementie en het netwerk palliatieve zorg door verbinding te leggen op beide thema’s bij o.a. scholing (voor zorgmedewerkers en vrijwilligers), een jaarlijkse bijeenkomst voor bestuurders, organiseren van symposia over beide thema’s en invoering van het Zorgpad Stervensfase. In deze fase nemen we circa zes semigestructureerde interviews af bij betrokkenen in deze netwerken. De procesevaluatie vindt plaats door het goede voorbeeld van de ZH eilanden te vergelijken met bestaande methodieken die we hebben verzameld tijdens de literatuur review. Na de procesevaluatie beschrijven we de bevorderende en belemmerende factoren en de samenhang en overlap tussen het NPZ en de keten dementie. In de derde fase ontwikkelen we de handleiding voor NPZ en dementieketens om te komen tot samenhangende, integrale palliatieve zorg voor mensen met dementie. Hierbij staan de behoeften voortkomend uit de interviews en de literatuur review centraal. Deze handleiding leggen we voor ter reflectie en commentaar aan een aantal dementieketens en NPZ. In de laatste fase koppelen we de beschikbare kennis uit de literatuur review, de beschrijving van het goede voorbeeld, de handleiding en de procesevaluatie aan elkaar op de gebieden palliatieve zorg, dementie en ketenzorg. We stellen het goede voorbeeld breed beschikbaar en verspreiden deze actief, o.a. via leden van het Landelijk Netwerk Dementie, Netwerken Palliatieve Zorg, het expertisenetwerk van Vilans, verschillende websites, een artikel, social media en leerwerkplaatsen. Zo kunnen andere NPZ en ketens dementie ook actief een verbinding leggen en de palliatieve zorg voor mensen met dementie verbeteren.

Onderwerpen

Kenmerken

Projectnummer:
11510024
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2012
2014
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Drs. A. Rühl