Mobiele menu

'Coaching in Home & Place making': Actieonderzoek Innovatieve Zorg in Sociaal-Geografisch Perspectief

Projectomschrijving

Ondanks multidisciplinaire behandeling in klinische settingen speelt achter voordeuren van mensen met ‘Niet Aangeboren Hersenletsel’ veel onbegrepen leed af. Door onzichtbare, cognitieve problematiek vallen ze in onze participatiesamenleving gemakkelijk tussen wal en schip. Eenmaal thuis is het lastig passende hulp te vinden, omdat binnen het zorgsysteem voor stukjes problematiek verschillende loketten, vakdisciplines en betaaltitels zijn. Onduidelijk is wie aanspreekbaar is op het geheel. Er is behoefte aan 1 centrale figuur en verbindende theorie in het hele zorgcontinuüm.

Doel en resultaat

Samen met professionals en ervaringsdeskundigen is, in actieonderzoek en met inzet van sociaalruimtelijke theorie, de ‘Home & Place-making’-methodiek ontwikkeld.

Pesoonlijke 'plekkenkaarten' geven grip op hun leven

Het maken van persoonlijke ‘plekkenkaarten’ helpt hierbij mensen na een ontwrichtende gebeurtenis zoals hersenletsel weer grip op hun leven te krijgen. Omdat het per plek en in kleine stapjes gebeurt, voelt het veilig ook het ‘mogelijke’ of toekomstige zelf’ te verkennen. Over de succeservaringen, dilemma’s en barrières in dit actieonderzoek leest u meer op de website homeplacemaking.nl.

Verslagen


Eindverslag

Ondanks multidisciplinaire behandeling in klinische settingen speelt achter voordeuren van mensen met ‘Niet Aangeboren Hersenletsel’(NAH) veel onbegrepen leed af. Door onzichtbare, cognitieve problematiek vallen NAH-getroffenen in onze participatiesamenleving gemakkelijk tussen wal en schip. Eenmaal thuis is het lastig passende hulp te vinden, omdat binnen het zorgsysteem voor stukjes problematiek verschillende loketten, vakdisciplines en betaaltitels zijn. Onduidelijk is wie aanspreekbaar is op het geheel. Er is behoefte aan 1 centrale figuur en verbindende theorie in het hele zorgcontinuüm. Samen met professionals en ervaringsdeskundigen is in dit actieonderzoek met inzet van sociaalruimtelijke theorie een ‘Home & Place-making-methodiek ontwikkeld voor levensondersteuning van mensen in kwetsbare situaties, zoals na het krijgen van hersenletsel.

Samenvatting van de aanvraag

Ondanks multidisciplinaire behandeling in het revalidatiecentrum speelt achter de voordeur van mensen, met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) veel onbegrepen leed af. Eenmaal thuis komen NAH-getroffenen door de complexe problematiek vaak in een neerwaartse spiraal van vitaliteitsverlies, identiteitsverwarring, sociaal isolement en somberheid terecht en trekken daarin hun mantelzorgers mee (1,2,3,4,5). Door onzichtbare cognitieve beperkingen pakken ze moeilijk zelf de regie. In onze participatiesamenleving raakt deze kwetsbare groep mensen hierdoor gemakkelijk tussen wal en schip. Daar komt bij dat ze thuis ingang moeten zien te vinden in een zorgsysteem, waar voor stukjes problematiek verschillende loketten en vakdisciplines zijn. Domein-denken en concurrentie versterken versnippering en bureaucratisering van het aanbod (6,7). Onduidelijk is wie aanspreekbaar is op het geheel. Er is behoefte aan 1 centrale verbindende figuur in het hele zorgcontinuüm. Iemand met kennis van de multi-problematiek die deze kwetsbare groep mensen helpt de draad van hun leven thuis weer op te pakken (6,8). Het lopende Rehab-4-Life project in het UMCG onderzoekt hoe de revalidatiezorg tot in de eigen leefomgeving van getroffenen slimmer en efficiënter georganiseerd kan worden. Het traint daartoe zorgprofessionals in de rol van coach van de multi-problematiek, combineert coaching aan huis met coaching op afstand en helpt de versnippering en stapeling in het aanbod reduceren. Er ontbrak een conceptueel kader dat richting geeft aan een samenhangende manier van werken. De kruisbestuiving tussen ruimtelijke en revalidatiewetenschappen resulteerde in een kansrijk kader en prototype van een gezondheidsinterventie: 'Coaching in Home & Place making' (H&P)(9,10). Kansrijk omdat: 1) de focus verschuift van functioneel herstel, zelfredzaamheid en therapietrouw in de kliniek naar identiteit, thuisgevoel en mobiliteit in eigen leefomgeving; 2) zaken die op het revalidatie, zorg en sociale domein spelen in samenhang beschouwt; 3) een slimme en efficiënte ondersteuningsvorm biedt voor kwetsbare groepen in onze samenleving; 4) daarom op een fundamenteel andere wijze een bijdrage levert aan nieuwe organisatievormen richting een meer mensgerichte en toekomstbestendige gezondheidszorg. Dit actieonderzoek 'Coaching in Home & Place making' vertaalt kansrijke concepten uit migranten en mobiliteit studies (11,12,13,14)in een innovatief handelingsrepertoire voor de coach van de multi-problematiek. Het zet sociaal geografische concepten - zoals plaatsidentiteit (15) thuisgevoel (9), 'home & place making' (11) en fysieke, sociale en digitale mobiliteit (14)- in als voertuig om integrale vragen aan het revalidatie, zorg en sociale domein te stellen. Van de Rehab-4-Life studie in het UMCG Centrum voor Revalidatie leerden we dat organisaties vanaf het prille begin mee moeten leren veranderen om tot een goed resultaat te komen. Vernieuwende methodes van monitoring en evaluatie zoals de dynamische leeragenda en 'learning histories' helpen dit interactieve leer- en veranderingsproces faciliteren [Reflexieve Monitoring in Actie(RMA)methodologie](16). DOEL VAN DIT ACTIEONDERZOEK IS: I) Theorie- en praktijkgerichte geografische concepten vertalen naar concrete interventies voor het handelingsrepertoire van de coach van de multi-problematiek; II) Ruimte creëren voor praktijkexperimenten met ‘Coaching in H&P’ (en daaraan gerelateerde innovatieve organisatievormen) door coaches in betrokken zorgorganisaties; III) Dezorgprofessionals en zorgorganisaties te stimuleren van de praktijkexperimenten te leren, hun zorgpraktijk te innoveren met slimme organisatievormen en geleerde lessen met anderen te delen IV) Theoretische kaders achter H&P en RMA aanscherpen met behulp van een combinatie van conceptuele analyse en leerervaringen uit de praktijkexperimenten. DIT ACTIEONDERZOEK VERBINDT IN EEN INTERACTIEF VERANDERINGSPROCES: 1 LERENDE ERVARINGSDESKUNDIGEN: - Door praktijkexperimenten met inzet van ervaringsdeskundigen als reflexieve medeontwikkelaars, als H&P-coach en als coach-de-coach; 2 LERENDE PROFESSIONALS: - Door praktijkexperimenten met 'Coaching in H&P' door een selecte groep getrainde professionals uit de participerende organisaties; 3 LERENDE ORGANISATIES: - Door praktijkexperimenten (in samenspraak met lijnorganisaties van betrokken organisaties) met slimme en efficiënte organisatievormen voor de dilemma's die zich in specifieke zorgcontexten voordoen. Deze lerende ervaringsdeskundigen, professionals en organisaties voeden het projectteam op een iteratieve en cyclische manier met nieuwe inzichten, dilemma's en actierichtingen, die weer resulteren in nieuwe praktijkexperimenten (17). DE AMBITIE IS: met betrokken partijen en ervaringsdeskundigen verder werken aan een gebiedsgerichte en integrale samenwerking van revalidatie, zorg en welzijn - met de 'Coaching in H&P' als vehicle en een beoogd vliegwieleffect naar andere gebieden en andere kwetsbare groepen.

Kenmerken

Projectnummer:
516006004
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2018
2020
Onderdeel van programma:
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. A.T. Lettinga
Verantwoordelijke organisatie:
Universitair Medisch Centrum Groningen
Afbeelding

Actieonderzoek innovatieve zorg

Om de zorg goed, toegankelijk, betaal- en bemensbaar te houden, investeert ZonMw in het leer- en verbeterpotentieel in zorgorganisaties. Vanuit het programma Actieonderzoek Innovatieve Zorg financieren we projecten die experimenteren met vernieuwing van zorgprocessen. Dit project is daar één van. Bekijk de andere projecten.