Mobiele menu

PALLIATIEVE ZORG THUIS: DE ONTWIKKELING VAN EEN KWALITEITSSTANDAARD VOOR (WIJK)VERPLEEGKUNDIGEN EN VERZORGENDEN

Projectomschrijving

Probleemstelling

Verpleegkundigen en verzorgenden hebben een belangrijk aandeel in de palliatieve zorg. Zij moeten het mogelijk maken dat patiënten in de laatste levensfase goed worden
verzorgd en thuis kunnen sterven.

Doel

Optimale signalering, zorgverlening, samenwerking en overdracht in de palliatieve zorg thuis door (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden

Resultaat

Belangrijke beginfasen waren de knelpuntenanalyse en het formuleren van uitgangsvragen, wat resulteerde in 4 thema’s:

  • Versterken van eigen regie van patiënten en naasten;
  • Herkennen van de palliatieve fase en indicatiestelling;
  • Proactieve zorgplanning, afstemming en informatieoverdracht;
  • Competenties van (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden.

De uitgangsvragen zijn beantwoord m.b.v. het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland en een systematische internationale literatuur review naar bestaande reviews en evidence-based
richtlijnen op het gebied van palliatieve zorg thuis. Dit heeft geresulteerd in 40 adviezen.

Verslagen


Eindverslag

Probleemstelling: Verpleegkundigen en verzorgenden hebben een belangrijk aandeel in de palliatieve zorg. Zij moeten het mogelijk maken dat patiënten in de laatste levensfase goed worden verzorgd en thuis kunnen sterven.

Doel: Optimale signalering, zorgverlening, samenwerking en overdracht in de palliatieve zorg thuis door (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden

Resultaat: Belangrijke beginfasen waren de knelpuntenanalyse en het formuleren van uitgangsvragen, wat resulteerde in 4 thema’s:
- Versterken van eigen regie van patiënten en naasten;
- Herkennen van de palliatieve fase en indicatiestelling;
- Proactieve zorgplanning, afstemming en informatieoverdracht;
- Competenties van (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden.

De uitgangsvragen zijn beantwoord m.b.v. het Kwaliteitskader palliatieve zorg Nederland en een systematische internationale literatuur review naar bestaande reviews en evidence-based richtlijnen op het gebied van palliatieve zorg thuis. Dit heeft geresulteerd in 40 adviezen.

Verpleegkundigen en verzorgenden hebben een belangrijk aandeel in de palliatieve zorg. Om hen hierin te ondersteunen wordt momenteel een kwaliteitsstandaard ontwikkeld. De werkgroep die deze kwaliteitstandaard ontwikkeld bestaat uit wijkverpleegkundigen, onderzoekers, een patiëntvertegenwoordiger en andere deskundigen op het gebied van palliatieve zorg. Voor het ontwikkelen van de standaard is al veel gebeurd. Er zijn gespreksgroepen gehouden met (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden om de achterhalen welke knelpunten zij ervaren in de palliatieve zorgverlening thuis. Naar aanleiding van de knelpunten zijn ‘uitgangsvragen’ geformuleerd. Deze uitgangsvragen zijn voorgelegd aan onderzoekers, die door middel van literatuuronderzoek, proberen een antwoord te geven op deze vragen. De antwoorden zullen worden besproken met wijkverpleegkundigen, verzorgenden en andere betrokkenen om zo de uiteindelijke kwaliteitsstandaard te kunnen formuleren.

Samenvatting van de aanvraag

Verpleegkundigen en verzorgenden hebben een belangrijk aandeel in de palliatieve zorg voor thuiswonende patiënten en in de ondersteuning van de naaste familie. Zij moeten het mogelijk maken in samenwerking met de huisarts en soms ook met vrijwilligers, dat een patiënt in de laatste levensfase goed verzorgd wordt en thuis kan sterven. Die zorg stelt hoge eisen aan de betrokken zorgverleners, niet op de laatste plaats omdat patiënten nogal eens lijden aan plotselinge ernstige klachten als benauwdheid en pijn of een algehele verslechtering van de toestand. Naast de zorg zelf zijn de samenwerking, de aansturing van de zorg en de overdracht van informatie in deze fasen cruciaal. Daarin zijn zeker nog verbeteringen mogelijk, getuige bijvoorbeeld het aantal mensen dat in de laatste dagen van hun leven nog naar het ziekenhuis verplaatst wordt en daar sterft (Abarshi et al., 2010; De Korte-Verhoef et al., 2012; Poels et al., 2014). Tijdige inzet van thuiszorg en samenwerking tussen o.a. wijkverpleegkundige en huisarts zijn factoren die van belang zijn om dergelijke ongewenste transities te voorkomen De Korte-Verhoef et al., 2012). Goede palliatieve zorg vergt dus duidelijkheid over taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden, o.a. in relatie tot samenwerking, communicatie en overdracht. Een kwaliteitsstandaard kan die duidelijkheid bieden. Het aangevraagde project (looptijd 12 maanden) is gericht op de ontwikkeling van een dergelijke kwaliteitsstandaard voor (wijk)verpleegkundigen en verzorgenden, met de (werk)titel Palliatieve Zorg Thuis. Het project verloopt in drie fasen. In fase I, de VOORBEREIDINGSFASE, worden de relevante stakeholders nader geïdentificeerd en de projectstructuur (de uitvoerende projectgroep en een adviesgroep) ingevuld. De tweede fase, de ONTWIKKELFASE, is bedoeld om bouwstenen voor de kwaliteitsstandaard te verzamelen, en omvat een knelpuntenanalyse, bestudering van relevante nationale en internationale literatuur en raadpleging van verpleegkundigen en verzorgenden in online groepsgesprekken. Op basis van deze informatie zal de projectgroep (waarin beroepsorganisatie V&VN evenals de Expertisecentra Palliatieve Zorg ruim vertegenwoordigd zijn) in overleg met de adviesgroep (met daarin alle relevante stakeholders) vervolgens bepalen welke elementen in de kwaliteitsstandaard opgenomen moeten worden. In de derde fase, de AFRONDINGSFASE, wordt de tekst voor de kwaliteitsstandaard geschreven. Een concept en de definitieve tekst worden ter becommentariëring voorgelegd aan de adviesgroep met stakeholders. Aan het eind van dit project worden tevens vervolgstappen geformuleerd en voorbereidingen getroffen voor autorisatie en implementatie van de kwaliteitsstandaard.

Kenmerken

Projectnummer:
516004005
Looptijd: 100%
Looptijd: 100 %
2016
2019
Gerelateerde subsidieronde:
Projectleider en penvoerder:
Dr. E.M.L. Verschuur
Verantwoordelijke organisatie:
Hogeschool Arnhem Nijmegen
Afbeelding

Kwaliteitsverbetering in de V&V

Kwaliteitsinstrumenten ondersteunen zorgprofessionals en de patiënt en diens naasten om de juiste zorgoptie te kiezen. Daarom ondersteunen we de ontwikkeling, implementatie, evaluatie en herziening van kwaliteitsinstrumenten voor de verpleegkundige en verzorgende beroepsgroepen.